هنوز نصف سال تمام نشده
نوبخت به کسری 10 هزار میلیارد تومانی بودجه 96 اذعان کرد
گروه اقتصادی-
رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد، 10 هزار میلیارد تومان از 319 هزار میلیارد تومان منابع عمومی بودجه سال جاری محقق نخواهد شد.
کسری بودجه در روند بودجهریزی کشور ما تقریبا به امر متداولی تبدیل شده است، هرچند گاهی اوقات اخباری مانند نبود کسری در بودجه یکسال به گوش میرسد اما آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد کسری بودجه تقریبا هر سال دامنگیر اقتصاد کشور میباشد.
در همین راستا برای سال جاری نیز، محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه بااشاره به اینکه بودجه عمومی امسال با رقم 319 هزار میلیارد تومان به مجلس تقدیم شد، اظهار داشت: «309 هزار میلیارد تومان آن با هر بشکه نفت 50 دلار محاسبه شده و با فرض پیشبینی نفت 55 دلاری 10 هزار میلیارد تومان نیز برای موضوعاتی مانند ریزگردها، صنعت ریلی و آب و فاضلاب پیشبینی شده است، البته این قیمت نفت تحقق پیدا نکرد و اکنون متوسط نفتمان 47 تا 48 دلار است با این حال قیمت نفت در ماههای اخیر به بالای 50 دلار رسیده است.»
وی با اشاره به اینکه 283 هزار میلیارد تومان از بودجه 294 هزار میلیارد تومانی سال گذشته محقق شد، بیان کرد: «پیشبینی میشود 309هزار میلیارد تومان از 319 هزار میلیارد تومان منابع عمومی محقق شود.»
عدم تحقق 10 هزار میلیارد تومانی بودجه سال جاری نشان میدهد منابع درآمدی کشور باز هم با کسری مواجه شده و ارقام چهارماهه وضعیت مالی و بودجه کشور که توسط بانک مرکزی منتشر میشود نیز، موید همین موضوع است.
براساس آمارهای بانک مرکزی، «تراز عملیاتی» بودجه در چهار ماه نخست سال جاری، منفی 27 هزار میلیارد تومان مصوب شده بود که نشان میدهد پرداختهای هزینهای (جاری) بیشتر از درآمدها بوده و این به خودی خود نشاندهنده وجود کسری میباشد.
با این حال، عملکرد چهارماهه دولت از میزان مصوب شده هم بدتر بوده و حاکی از کسری 41هزار میلیارد تومانی میباشد، به عبارت دیگر دولت در چهار ماه ابتدایی امسال حدود 14 هزار میلیارد تومان هم بیشتر از رقم، مصوب کسری داشته است.
ضمن اینکه «تراز عملیاتی و سرمایهای» بودجه کشور نیز در این بازه زمانی، بیش از 16 هزار میلیارد تومان کسری داشته که باز هم از رقم کسری مصوب شده! بیش از پنج هزار میلیارد تومان بیشتر است.
آنچه در این میان اهمیت دارد توجه به این نکته است که با توجه به آمار بانک مرکزی و مصوب شدن کسری 79 هزار میلیاردی تراز عملیاتی و 32 هزار میلیاردی تراز عملیاتی و سرمایهای برای کل سال جاری، احتمالا سخنان نوبخت به معنی اضافه شدن 10 هزار میلیارد تومان کسری به این ارقام بوده و باید منتظر بود تا پایان سال چه رقمی در حوزه عملکرد تراز عملیاتی و سرمایهای کشور ثبت خواهد شد.
هرچند نوبخت در سخنان خود از واژه «کسری» اجتناب کرده و از «عدم تحقق» نام میبرد ولی این موضوع از اولیات علم اقتصاد است که هرگاه درآمد از پرداختها در بودجه کمتر باشد، بودجه دچار کسری میشود و طبیعتا وقتی درآمدها کمتر تحقق پیدا کند، این کسری تشدید میشود.
با این وجود، رئیس سازمان برنامه و بودجه، چنانکه تسنیم گزارش داده است، در تعریف جدید خود از واژه کسری میگوید: «کسری بودجه بدان معناست که مصرفمان را نسبت به درآمدهای محقق شده کاهش ندهیم و از جایی آن را تأمین کنیم، اما اگر مصرف را به نسبت درآمد کاهش دادیم به معنای عدم تحقق است.»