درمان بی‌اشتهایی بیماران سرطانی
بی‌اشتهایی، کاهش وزن، خستگی و ناتوانی شایع‌ترین عوارض شیمی درمانی محسوب می‌شود، عارضه ناخوشایندی که تقریباً همه بیماران سرطانی در طول درمان آن را تجربه می‌کنند و بی‌شک استمرار آن می‌تواند موجب کاهش وزن، خستگی و ناتوانی بیمار در مبارزه با سرطان شود. مسیر هشدار آمیزی که با ادامه آن، درمان بیمار مبتلا به سرطان با پیچیدگی‌های خاصی مواجه می‌شود.
دکتر «حسین داودی» متخصص تغذیه و نویسنده کتاب «غذا، تغذیه و سرطان» در گفت وگو با «فانوس» می‌گوید: پیگیری درمان سرطان با روش‌های کنونی مثل رادیوتراپی، جراحی یا شیمی درمانی از مهم‌ترین عوامل بروز سوءهاضمه، بی‌اشتهایی و افسردگی در بیمار مبتلا به سرطان محسوب می‌شود.
وی تغذیه درست و مناسب بیماران سرطانی را یکی از شروط مهم درمان این بیماران عنوان می‌کند و می‌گوید: درست خوردن و استفاده از مواد سالم به بیمار کمک می‌کند تا با شرایط مناسب‌تری مراحل درمان را طی کند.
این متخصص تغذیه و نویسنده کتاب «غذا، تغذیه و سرطان» در ادامه شناخت علل بی‌اشتهایی را مطمئن‌ترین راه برای درمان این عارضه برمی‌شمارد و می‌گوید: اگر راهکار‌های پیشنهادی دردرمان بی‌اشتهایی بیمار مؤثر واقع نشد، بیماران باید موارد را با پزشک متخصص در میان بگذارند تا راهکار مناسبی به آنان پیشنهاد شود.
او تأکید می‌کند: در صورتی که بیمار در دوره درمان از رژیم غذایی مطلوبی پیروی کند تا حد بسیار زیادی از عوارض جانبی بیماری سرطان مانند زخم دهان، بی‌اشتهایی، اسهال، استفراغ، خشکی دهان و نقص در سیستم ایمنی بدن، مصون می‌ماند یا توان مقابله‌اش با عوارضی که نام برده شد، افزایش می‌یابد.
به گفته وی بی‌اشتهایی در بیماران مبتلا به سرطان به این معنی است که بیمار تمایلی به غذا خوردن ندارد یا نمی‌تواند مقدار زیادی غذا مصرف کند. عارضه‌ای شایع که اغلب بیماران سرطانی آن را تجربه می‌کنند.
تأثیر سرطان روی جذب ویتامین‌ها و متابولیسم مواد غذایی موضوع دیگری است که این متخصص تغذیه به آن می‌پردازد و توضیح می‌دهد: گاهی اوقات برخی سرطان‌های دستگاه گوارش روند جذب پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها را در بدن بیمار مختل می‌کنند به‌‌گونه‌ای که بدن بیمار قادر به جذب ریز مغذی‌های مواد خوراکی نیست.
او ادامه می‌دهد: در چنین مواقعی استفاده از رژیم‌های غنی حاوی پروتئین و کالری به بیمار توصیه می‌شود.
دکتر داودی یکی از اصلی‌ترین اهداف پزشکان در معالجه بیمارانی را که با سرطان دست و پنجه نرم می‌کنند، رفع مشکلات تغذیه‌ای بیمار از راه دهان عنوان می‌کند و می‌گوید: حتی اگر تغذیه بیمار از راه دهان میسر نبود، تغذیه باید با روش‌های دیگری مثل تغذیه با لوله یا تغذیه وریدی ادامه یابد.
مصرف مکمل‌های تغذیه‌ای هم راهکار دیگری است که این متخصص تغذیه به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: استفاده از این مکمل‌ها نیز می‌تواند در رفع سوء تغذیه بیمار مؤثر واقع شود.
داودی، عوامل بی‌اشتهایی بیماران سرطانی را به چند دسته تقسیم می‌کند و می‌گوید: ترشحات سلول‌های سرطانی، خستگی و کوفتگی از پیگیری درمان و بالاخره استرس و افسردگی همه و همه در بی‌اشتهایی این بیماران مؤثرند.
او اضافه می‌کند: وقتی بیمار تمایلی به خوردن غذا ندارد یا پس از مصرف آن دچار عوارضی مثل تهوع و استفراغ می‌شود، بهتر است با به‌کار بردن راهکارهایی مثل صرف کامل صبحانه (به دلیل این که بیماران سرطانی غالباً صبح‌ها کمتر از بی‌اشتهایی شکایت دارند) از خوراکی‌های غنی شده با کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها استفاده کند یا وعده‌های خوراکی را از سه وعده به چند وعده افزایش دهد تا به نحوی کمبود ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها جبران شود.