اقتصاد در آینه رسانهها
نشانههايي از كسريهاي پنهان در بودجه 96
اعتماد
این روزنامه اصلاحطلب درباره بودجه 96 گزارش داده است: هنوز لايحه بودجه به طور رسمي به مجلس ارايه نشده اما حسن روحاني از ارقام اصلي سند مالي سال آينده رونمايي كرد.
320 هزار ميليارد تومان سقف بودجه عمومي كشور اعلام شده كه نسبت به بودجه سال جاري با عدد 294 هزار ميليارد تومان 8 درصد بيشتر شده است. آنچه از ظاهر بودجه سال آينده پيداست، كسريهايي است كه قرار است در لايههاي اعداد نمايشي پنهان شود. رئيسجمهور در كنار اعلام سقف بودجه عمومي به عدد بزرگ بودجه عمراني هم اشاره كرده است. بودجه 60 هزار ميليارد توماني كه اگرچه نسبت به اعتبارات عمراني سال جاري تنها سه هزار ميليارد تومان رشد دارد اما در مقايسه با اعتبارات محقق شده فاصله عميقي ديده ميشود كه بخشي از كسريهاي بودجه را در دل خود پنهان ميكند. در واقع دولت هر سال با بيشبرآورد بودجه عمراني و در نهايت تخصيص ندادن اعتبارات اين بخش، بخشي از كسريهاي خود را از اين محل جبران ميكند.
بر اساس آخرين آمارهاي برآورد شده، تعداد 1422 طرح عمراني ملي و 2495 طرح عمراني استاني نيمهتمام و در مجموع 3917 طرح عمراني ملي و استاني نيمه تمام روي دست دولت مانده كه براي اتمام آنها بودجه قابل توجهي نياز است كه دستكم اعتبارات تخصيص نيافته در بودجه 400 هزار ميليارد تومان برآورد ميشود. بررسي عملكرد بودجه عمراني در 13 سال گذشته نشان ميدهد در هيچيك از سالها اعتبارات اين بخش حتي در سالهايي كه قيمت نفت به بالاي 110 دلار رسيد 100 درصد پرداخت نشده است.
رمزگشايي از التهابهاي بازار ارز
تعادل
این روزنامه اصلاحطلب نوشت: بودجه سال آينده و تغييرات قابل توجهي كه در اعداد كليدي آن نسبت به سالهاي پيش رخ داده با نرخ ارز چه خواهد كرد؟ بودجه عمراني 60 هزار ميلياردي دولت كه براي خود يكتنه ركورددار است اما افزايش قابل توجه بودجه عمومي تا 320 هزار ميليارد تومان نيز از بودجه عمرانيها كم ندارد. اين مكان دقيقا همان جايي است كه به بازار ارز آن هم براي افزايش قيمت نرخ ارز سيگنال ميفرستد. حال چرا بودجه اين خط و نشان را براي قيمت نرخ ارز ميكشد، چون جز درآمدهاي ارزي روش ديگري براي تامين بودجه فراهم نيست. مگر افزايش درآمدهاي مالياتي تا چه اندازه ميتواند به كسري بودجه كمك كند؟ دستهاي دولت خالي است و راهي جز افزايش درآمدهاي ارزي وجود ندارد، راهي كه با تبديل دلارهاي فروش بشكههاي نفت به ريال خالي از پستي و بلنديها خواهد شد. سيگنال بودجهريزي يعني اينكه «حواستان باشد، قيمت ارز در حال گران شدن است.»
افزایش آمار بیکاری بعد از برجام
آرمان
این روزنامه حامی دولت درباره بیکاری گزارش داد: در حالی که چندی پیش مرکز آمار اعلام کرد نرخ بیکاری تابستان امسال 1/8 درصد نسبت به تابستان سال گذشته افزایش یافته است، انتشار یک خبر و یک گزارش در روز گذشته جزئیات تازهای از بیکاری در ایران را افشا کرد. آنطور که اطلاعات مرکز آمار نشان میدهد بیش از ۱۰ درصد ایرانیان بیکار هستند.
بر خلاف تصوری که در مورد کاهش نرخ بیکاری با اجرا شدن برجام و افزایش رشد اقتصادی ایران وجود داشت آخرین اطلاعات مرکز آمار نشان میدهد بیکاری در ایران افزایش داشته است. آبان امسال مرکز آمار اعلام کرد نرخ بیکاری تابستان به 12/7 درصد رسید. روند تغییرات حکایت از آن دارد که این شاخص نسبت به تابستان گذشته 1/8 درصد و نسبت به بهار ۱۳۹۵ معادل 0/5 درصد افزایش یافته است. کارشناسان در جواب این سؤال که چرا با وجود افزایش نرخ رشد اقتصادی بیکاری کاهش نیافته و حتی شاهد افزایش آن نیز هستیم دلایل متعددی را ذکر میکنند. اصلیترین دلایل این مسئله میتواند از طرفی افزایش مشارکت اقتصادی یا حداقل تمایل به آن باشد و از طرف دیگر باید به این واقعیت اذعان داشت که سال به سال به دلیل قرار گرفتن جمعیت در سن کار کردن و همچنین فارغ التحصیل شدن دانشجویان به تعداد بیکاران کشور اضافه میشود....
در حالی که دولت تلاش میکند از فرصت پیش آمده در پسابرجام نهایت استفاده را داشته باشد و نرخ مثبت رشد اقتصادی را تداوم بخشد و از این طریق بر معضل بیکاری فائق آید، اما همچنان تعداد قابل توجهی از شهروندان به ویژه جوانان از بیکاری رنج میبرند. بررسیها نشان میدهد بیکاری جوانان بسیار بیشتر از میانگین بیکاری است. این مسئله خود به پدیده مهاجرت نیروی کار دامن زده است، تا جایی که برخی برآوردها از مهاجرت سالانه بیش از یک میلیون ایرانی برای پیدا کردن شغل به کشورهای مختلف حکایت دارد.
کاهش ۲۸ درصدی تمایل خریداران برای دریافت وام مسکن
همشهری
همشهری درباره رکود مسکن گزارش داده است: وام مسکن کاراییاش را از دست داده است. براساس آمار رسمی فرابورس تعداد معاملاتی که امسال در بازار خرید وام مسکن انجام شده، نسبت به پارسال ۲۸درصد کاهش یافته است.
به گزارش همشهري، هرچند آمارهاي دقيقي از جزئيات تقاضا و ميزان دادوستدها در بازار معاملات مسكن منتشر نميشود، برخي مقامات دولتي و صنفي از رشد آهسته معاملات مسكن در ماههاي اخير خبر ميدهند. آنها مدعي هستند كه اين رونق نسبي در نتيجه اعمال سياستهاي جديد اقتصادي دولت اتفاق افتاده است، اما منابع و اطلاعات دقيقي كه بتوان اين ادعاها را راستيآزمايي و تحليل كرد، وجود ندارد...
اطلاعات آماري مربوط به دفعههاي معاملات انجام شده امسال نسبت به سال قبل نشان ميدهد كه از ابتداي امسال تاكنون 535هزار دفعه معامله در بازار وام مسكن فرابورس انجام شده است كه اين مقدار نسبت به سال قبل 28درصد كاهش نشان ميدهد. سال قبل براي خريد وام مسكن 739هزار معامله انجام شده بود.
برخي تحليلگران بر اين باورند كه تعداد معاملات وام مسكن به اين دليل كاهش يافته كه از يك سو مردم بهدليل كاهش توان اقتصاديشان قادر به بازپرداخت اقساط سنگين وام مسكن نيستند و از سوي ديگر با دريافت وامهاي كمتر هم به تأمين مالي براي خريد مسكن كمكي نميكند.