مشکل بازارسازی شرکت‌های دانش‌بنیان چگونه حل خواهد شد؟
با قرار گرفتن شرکت‌های دانش‌بنیان در زنجیره تأمین دستگاه‌های دولتی، چالش بزرگ این شرکت‌ها یعنی مسئله بازارسازی و فروش محصولاتشان حل خواهد شد و این مهم نیازمند حمایت و برنامه‌ریزی دولت است.
یکی از چالش‌های اساسی که شرکت‌های دانش‌بنیان با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، مسئله بازارسازی و فروش محصولات دانش‌بنیان است. تأمین بازار و ثبات آن می‌تواند جذب‌کننده‌ای قوی برای توسعه این شرکت‌ها باشد. از طرفی، بخش قابل ملاحظه‌ای از محصولات تولیدی شرکت‌های دانش‌بنیان، در پروژه‌های بزرگ و کوچک مورد نیاز دستگاه‌های دولتی هستند؛ که اگر شرکت‌های دانش‌بنیان در زنجیره تأمین این مجموعه قرار گیرند، بقا و تعالی بسیاری از این شرکت‌ها تضمین خواهد شد. از طرف دیگر، قرار گرفتن در زنجیره تأمین شرکت‌های بزرگ به دلایل مختلف دشوار است زیرا این شرکت‌ها به خریدهای پر ریسک اعتقادی ندارند و منابع عظیم مالی خود را عمدتاً معطوف به خریدهای خارجی کرده‌اند.
به گزارش عیارآنلاین، در حقیقت، می‌توان ادعا نمود بدون حمایت دولت، ورود به زنجیره تأمین دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌ها دشوار است، از این رو بود که رئیس‌جمهور تیرماه ۹۳، دستور خرید محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان توسط تمامی دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌های دولتی را صادر کرد. اهمیت این دستور جایی بود که دستگاه‌ها به‌صورت مستقیم مورد خطاب واقع و ملزم به انعقاد قرارداد شرکت‌های دانش‌بنیان شدند. با وجود این، پس از دو سال از ابلاغ این دستور، هیچ خبری پیرامون به نتیجه رسیدن آن رسانه‌ای نشده است.
برخی کارشناسان تضمین بازار فروش محصولات را لازمه موفقیت یک شرکت دانش‌بنیان دانسته‌اند، ولی متأسفانه سازوکار مستحکمی برای حمایت از محصول باکیفیت ایرانی وجود ندارد و همین مسئله گاهی سبب سرخوردگی شرکت‌های دانش‌بنیان می‌شود.
علاوه بر این، کارشناسان مذکور مدعی هستند مجوزهای بسیاری در کشور داده شده که همین امر بازار فروش محصول را برای شرکت‌های دانش‌بنیان، کوچک و فعالیت آنان را غیراقتصادی کرده است. در نتیجه، حتی اگر شرکت‌های دانش‌بنیان محصول باکیفیت و با قیمت قابل رقابت نیز تولید کنند، با مشکل بازار فروش مواجه خواهند شد، ضمن اینکه باید دقت داشت که شرکت‌های دانش‌بنیان عموماً نوپا و حاصل اجتماع برخی نخبگان هستند؛ پس توانایی ایجاد بازار و فروش حرفه‌ای برای آنها وجود ندارد، به همین سبب است که دولت به‌عنوان اصلی‌ترین حامی باید برای تحریک تقاضا و بازارسازی این شرکت‌ها حمایت‌های لازم را انجام
دهد.
سوم شهریورماه سال جاری، رهبر انقلاب در دیدار با اعضای هیئت دولت، بر حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان با لحاظ خرید دولت از این شرکت‌ها تأکید کردند.
همچنین ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور نیز در جلسه ۱۷ شهریورماه هیئت دولت، با ارائه گزارشی مفصل درباره ارتقای نظام مالی توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، بازارسازی برای محصولات دانش‌بنیان و سازوکارهای اجرای پیوست فناوری شورای اقتصاد، اهمیت این مسئله را خاطرنشان کرد. طبق سخنان ستاری، اخیراً نیز هیئت دولت با تصویب طرحی در این زمینه به کمک شرکت‌های دانش‌بنیان آمده
است.
طرحی که می‌تواند در صورت اجرای صحیح، کمک شایانی برای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان باشد و به نوبه خود شایسته تقدیر است. مطابق طرح مذکور، به منظور بازارسازی برای محصولات دانش‌بنیان به میزان ۱۰ هزار میلیارد تومان تا پایان سال ۹۶، وزارت‌خانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، نفت، نیرو، ارتباطات و فناوری اطلاعات، صنعت، معدن و تجارت، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، راه و شهرسازی و علوم، تحقیقات و فناوری موظف‌اند ظرف دو ماه، سهم دستگاه از هدف برنامه و روش اجرای آن را به معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور جهت جمع‌بندی و ارائه به هیئت وزیران اعلام نمایند.
باید به این نکته توجه داشت که پیش از این، دستگاه‌های اجرایی ضمن انعقاد قرارداد با شرکت‌های دانش‌بنیان، طرح‌های مطالعاتی خود را در اختیار آنان قرار داده بودند، اما اکنون ضرورت دارد با تغییر نگرش‌ها و عمل به ابلاغیه دولت در خرید محصول از شرکت‌های دانش‌بنیان، نسبت به تعالی این بخش در کشور اقدام شود.
به‌طورکلی باید گفت با توجه به اینکه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری یک دستگاه فرابخشی و هماهنگ‌کننده در حوزه علم و فناوری است؛ لازم است بر اجرای این برنامه در زمان تعیین‌شده، نظارت جدی داشته باشد.
همچنین با اجرای صحیح این طرح، گام مهمی در اشتغال فارغ‌التحصیلان و رشد اقتصاد دانش‌بنیان برداشته خواهد شد. امید است طرح مذکور به سرنوشت طرح‌های قبل دچار نشود و به سرانجامی نیکو ختم شود.