آنچه باید دربارۀ دیابت بدانید
دیابت یکی از بیماریهای شایع در جهان است که حتی در افرادی که به نظر سالم میرسند، ممکن است تشخیص داده شود. بر همین اساس 10 موردی که باید درباره این بیماری بدانید در این مطلب یادآوری میشود.
مردم چگونه دیابت میگیرند؟
انواع مختلفی از دیابت وجود دارند، اما شایعترین آنها دیابت نوع 1 و نوع 2 هستند. دیابت نوع 1 بیماری است که از زمان تولد یا حداقل از سن جوانی بروز میکند. دیابت نوع 2 میتواند هر فردی را در هر سنی مبتلا کند و در واقع قابل پیشگیری است. اگرچه برخی افراد نسبت به دیگران در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند. از عوامل خطرآفرین ابتلا به دیابت نوع 2 میتوان به سابقه خانوادگی، رژیم غذایی ناسالم، کمی فعالیت بدنی، و فشار خون بالا اشاره کرد.
دیابت چیست؟
افراد مبتلا به دیابت توانایی تولید انسولین مورد نیاز برای حفظ سلامت خود را ندارند. هنگامی که غذا میخورید، بدن شما غذا را به قند، یا گلوکز تبدیل میکند. در این مرحله، لوزالمعده باید انسولین ترشح کند. انسولین همانند کلیدی عمل میکند که سلولها را باز کرده و به گلوکز اجازه ورود میدهد و به فرد اجازه میدهد از گلوکز برای کسب انرژی استفاده کند. اما وقتی به دیابت مبتلا هستید، این سیستم کار نمیکند.
دیابت نوع 1
شکل شدیدتر از بیماری دیابت محسوب میشود که گاهی اوقات به نام «دیابت نوجوان» نیز معروف است. زیرا یا در زمان تولد وجود داشته یا در دوران کودکی یا نوجوانی فرد به آن مبتلا میشود.
آن چه رخ میدهد این گونه است: لوزالمعده حاوی سلولهایی به نام سلولهای جزیرهای است که گلوکز در خون را تشخیص میدهند و در واکنش به آن، مقدار مورد نیاز از انسولین را برای عادیسازی سطوح قند خون تولید میکنند. انسولین به گلوکز اجازه ورود به سلولها را میدهد و از این طریق آنها میتوانند انرژی تولید کنند.
در دیابت نوع 1، سیستم ایمنی بدن به اشتباه این سلولهای تولیدکننده انسولین را به عنوان یک جسم خارجی شناسایی کرده و آنها را نابود میکند. این حمله به نام بیماری خود ایمنی شناخته میشود و پژوهشگران بطور کامل متوجه چرایی رخ دادن آن نشدهاند.
بدون انسولین، قند در خون باقی میماند و افزایش مییابد و در نتیجه، سلولهای بدن با کمبود گلوکز مواجه میشوند. برای مقابله با این شرایط، بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 باید انسولین تزریق کنند تا گلوکز را به سلولهای بدن خود برسانند.
دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 شایعترین نوع این بیماری است که در گذشته افراد معمولا پس از 35 سالگی به آن مبتلا میشدند. اما شرایط اکنون تغییر کرده است، زیرا میزان شیوع آن بین کودکان و جوانان رو به افزایش است. خلاف دیابت نوع 1، افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مقداری از انسولین مورد نیاز خود را تولید میکنند، اما این میزان اغلب کافی نیست. در برخی موارد، انسولین تلاش میکند سلولهای بدن را باز کند تا امکان ورود گلوکز فراهم شود، اما بنا به دلایلی این اتفاق رخ نمیدهد. در برخی موارد، داروهای خوراکی میتوانند به بدن در استفاده موثرتر از انسولین خود کمک کنند، و در موارد شدیدتر تزریق انسولین نیاز است.
انواع دیگر دیابت
چه هستند؟
دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 شایعترین انواع این بیماری هستند، اما انواع دیگری از این بیماری نیز وجود دارند که شامل پیش دیابت و دیابت بارداری، که در دوران بارداری رخ میدهد، میشوند. تشخیص دیابت بارداری به معنای ابتلای فرد به دیابت پیش از بارداری یا تداوم آن پس از زایمان نیست، اما وی باید طی دوران بارداری سطوح قند خون را مدیریت کند.
آمار بیماران دیابت در جهان
دیابت در حال حاضر 371 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است، و 187 میلیون نفر از آنها حتی به بیماری خود آگاه نیستند. ارزیابی سازمان بهداشت جهانی نیز نشان میدهد تا سال 2030، تعداد افراد مبتلا به دیابت بیش از دو برابر خواهد شد. طی یک دهه گذشته، تعداد افراد مبتلا به دیابت ساکن در آمریکا رشد تقریبا 50 درصدی را تجربه کرده و به 29 میلیون نفر رسیده است. از این تعداد، تقریبا یک میلیون و 250 هزار نفر کودک هستند.
دیابت تا چه اندازه
جدی است؟
بنا بر گزارش موسسه پژوهش دیابت آمریکا، این بیماری هفتمین عامل مرگ و میر در آمریکا محسوب میشود و آمار مرگ و میر ناشی از آن بیش از مجموع بیماریهای ایدز و سرطان سینه گزارش شده است. دیابت هزینه سالانه 245 میلیون دلاری را برای این کشور به همراه دارد.
چرا تشخیص دیابت
اهمیت دارد؟
غربالگری دیابت نوع 2 به منظور تشخیص زودهنگام و آغاز درمان از اهمیت ویژهای برخوردار است. در صورت عدم درمان، پیامدهای این بیماری میتوانند جدی و حتی کشنده باشند. برخی از این پیامدها شامل بیماری قلبی و سکته مغزی میشوند و بنابر گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، دیابت دلیل اصلی نارسایی کلیه، قطع عضو و موارد جدید نابینایی است.
دیابت را چگونه
تشخیص دهیم؟
بنابر گزارش انجمن دیابت آمریکا، نشانههای شایع ابتلا به دیابت شامل موارد زیر میشوند:
تکرر ادرار
احساس تشنگی بسیار
احساس گرسنگی حتی وقتی غذا خوردهاید
خستگی شدید
تاری دید
بریدگیها و کبودیهایی که به کندی خوب میشوند
کاهش وزن
احساس سوزن سوزن شدن، درد، یا بیحسی در دستها و پاها
چگونه خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهیم؟
از آن جایی که دیابت نوع 2 بهطور کلی با اضافه وزن و بیتحرکی پیوند خورده است، ورزش منظم گزینه خوبی برای آغاز است. از دیگر مواردی که باید مورد توجه قرار بگیرند، میتوان به حذف یا کاهش مصرف قندهای فرآوری شده و افزایش مصرف چربیهای سالم مانند چربیهای اشباع نشده تک پیوندی که در آووکادو، روغن زیتون و شیر نارگیل وجود دارند، اشاره کرد. بهطور همزمان، شما باید مصرف چربیهای ترانس که بطور معمول در غذاهای فرآوری شده وجود دارند، را کاهش دهید.