تحلیلگران آمریکایی به ترامپ توصیه کردند
افزایش تحریمها و حمایت از اپوزیسیون برای براندازی جمهوری اسلامی
تحلیلگران آمریکایی در نشریات این کشور ضمن بیان آنکه امیدواریها نسبت به برجام در ایران و آمریکا از بین رفته است افزایش تحریمها و حمایت از اپوزیسیون را برای براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران به ترامپ توصیه کردند.
یک نشریه آمریکایی مخالف سیاستهای ترامپ در بخشی از یک گزارش مبسوط، اذعان کرد که برجام تنها یک توافق اجرایی است و رئیسجمهور منتخب آمریکا اختیارات گستردهای برای تغییر آن خواهد داشت.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی تحت عنوان «از ایران تا سوریه، رویکرد اولویت دادن به آمریکای ترامپ در معرض آزمایش» به قلم دیوید سنگر، به بررسی رویکرد احتمالی رئیسجمهور منتخب آمریکا در برخی موضوعات سیاست خارجی پرداخت. یکی از این موضوعات، توافق هستهای با ایران یا همان برجام است.
به گزارش فارس، نویسنده ضمن اشاره به گفته ترامپ مبنی بر اینکه برجام، یکی از ناکارآمدترین توافقاتی است که وی تاکنون دیده است، تصریح کرد که آقای ترامپ قول داده که این توافق را اصلاح کند.
تحریم مجدد ایران
با بهانههای غیرهستهای
دیوید سنگر، تحلیلگر سرشناس آمریکایی افزود: از آنجا که توافق هستهای با ایران یک توافق اجرایی است، رئیسجمهور جدید اختیارات زیادی برای تغییر یا نابودی آن دارد. اما دو مسئله دیگر هم وجود دارد: ایرانیها عمیقا از توافق ناراضی هستند و میگویند هرگز آنگونه که به آنها قول داده شده بود رهایی از تحریمها را تجربه نکردهاند. باز کردن هر گونه باب مذاکره جدید، به ایران این شانس را میدهد که آنها هم مفاد توافق را تغییر دهند یا تهدید به ازسرگیری توسعه قابلیت هستهای خود کنند.
مسئله دیگر از نظر نویسنده گزارش نیویورکتایمز، واکنش دیگر اعضای 1+5 است. اینکه ترامپ با برجام چه خواهد کرد، نشان میدهد که وی تا چه اندازه تمایل به یکجانبهگرایی دارد. کشورهایی که در قالب 1+5 در مذاکرات به آمریکا پیوستند، نه تنها از توافق حمایت میکنند، بلکه برای بهدست آوردن سود اقتصادی بهسوی تجارت با ایران هجوم میبرند. اگر ترامپ بخواهد توافق را ترک کرده یا تحریمها را مجددا اعمال کند، آنها به احتمال قریب به یقین همراهی نمیکنند.
ایرانیها هم کارتهایی برای بازی در اختیار دارند. آنها در ماه ژانویه 98 درصد از سوخت هستهای خود را به خارج منتقل کردند، یک رآکتور پلوتونیوم را از کار انداختند و هزاران سانتریفیوژ را از چرخه غنیسازی خارج کردند. اگر توافق مرده اعلام شود، آنها نیز میتوانند زیرساختهای هستهای خود را نوسازی کنند و ذخایر خود را دوباره گردآوری کنند. بر اساس تخمین دولت اوباما، یک سال طول میکشد تا ایران مواد هستهای لازم برای تولید بمب هستهای را تولید کند.
با این حال، سنگر تصریح کرده است که راه سادهتر برای رئیسجمهور جدید آمریکا آن خواهد بود که بهخاطر دلایل غیرهستهای ایران را تحت تحریم مجدد قرار دهد. بسیاری از جمهوریخواهان نیز از این امر استقبال میکنند. ایرانیها [دولت ایران] نیز میگویند که این عمل خلاف روح توافق است، اما رهبری ایران هشدار داده است که چنین امری منجر به ابطال توافق است.
امیدها به برجام
از بین رفته است
اندیشکده آمریکایی «بروکینگز» در مطلبی به قلم «سوزان مالونی» درباره آینده برجام با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» رئیسجمهور جدید آمریکا نوشت: پیروزی تعجب برانگیز «دونالد ترامپ» گمانه زنیها پیرامون حفظ توافق اتمی با ایران را از حالت هشدار تا انکار برانگیخته است، به طوریکه «ریچارد نفیو» از مقامهای اسبق تیم مذاکرهکننده آمریکا در این زمینه معتقد است که انتخاب ترامپ به معنای خداحافظی با برجام است.
از سوی دیگر نیز ایرانیها میگویند این توافق مذاکره بین هفت کشور و اتحادیه اروپا بود و آنها تاکید دارند که برجام قابل مذاکره نیست.
بر ایناساس، هنوز زود است که به یقین بگوییم دولت بعدی آمریکا در قبال برجام چه اقدامی انجام میدهد.
البته کنترل کنگره و نیز کاخ سفید فرصتی را به جمهوریخواهان میدهد تا از این فرصت برای ایجاد اهرم فشار استفاده کنند. هرچند که به نظر میرسد دولت جدید در پی اجرای تعهدهای انتخاباتی خود در زمینه مذاکره مجدد درباره برجام باشد اما تمایل کمی برای بازبینی این توافق وجود دارد. اینک رضایت از این توافق در بین اتحادیه اروپا، روسیه و چین بالاست و احتمال کمی وجود دارد که تجدید تجارت با ایران به خطر بیافتد. اما در مجموع رویکرد ترامپ در قبال برجام در تصمیمگیریهای اولیه او در زمینه تسهیل معافیت از تحریمها ارزیابی میشود.
نویسنده این گزارش در جایی دیگر با توجه به سطح انتظار موجود از برجام در دو کشور عنوان میدارد: تصمیم دولت اوباما که موضوع هستهای ایران را جدای دیگر نگرانیهای ناشی از این کشور گذاشت کاملا منطقی بود. اما در پایتختهای هر دو کشور موفقیت این توافق هرگز بر اساس مفاد توافق در قالب متن 159 صفحهای تدوین شده ارزیابی نشد بلکه تنها جاهطلبی این توافق را احاطه کرد.
نویسنده عنوان میدارد: سران دو طرف به طور گستردهای این توافق را بر اساس حمایتهای داخلی قرار دادند. در ایران به اهالی این کشور گفته شد که توافق اتمی به معنای رفع تمامی تحریمها و مسیری به سوی نجات و ادغام مجدد به اقتصاد بینالمللی و روبهراه شدن اوضاع مالی است.
البته واشنگتن محتاطتر برخورد کرد و تاکید کرد که برجام این توقع را ایجاد نمیکند که ایران رفتارهایش را تغییر دهد. با این حال، اتاق پژواکی که دولت اوباما مستقر کرد تا مانع از بین رفتن توافق در کنگره شود بسیار بیشتر از حد خوشبینانه بود که بتواند نیروهای میانه رو در ایران را تقویت نموده و موجب پیشرفت در زمینههای دیگر شود.
بروکینگز با تأکید بر وجود جو ناامیدی در آمریکا و ایران نسبت به برجام نوشت: در بین دو طرف بالاترین میزان امیدواریها به برجام نیز اکنون بین رفته است. سرمایهگذاران خارجی به تهران آمدند اما به دلیل باقی ماندن تحریمهای آمریکا و همچنین بهای پایین نفت پیشبینی ایرانیان از بهبود وضعیت پسابرجام محقق نشد.
در خاتمه این مطلب نویسنده عنوان میدارد: سرخوردگی از برجام در هر دو کشور این توافق را آسیبپذیر کرده است. در آمریکا بیشترین میزان نگرانیها درباره بقای برجام بر «تهران» متمرکز شدهاند، اما بعد از انتخابات هفته گذشته آمریکا و نتایج حاصل شده اینک شاید به هم خوردن توافق از واشنگتن آغاز شود.
حمایت از اپوزیسیون
«جان بولتون» که از وی به عنوان یکی از گزینهها برای تصدی پست وزارت خارجه در دولت «دونالد ترامپ» یاد میشود، روز پنجشنبه در سخنانی آتشین، موضع قدیمی خود درباره جمهوری اسلامی ایران را برای همه یادآوری کرد.
جان بولتون پیش از این نماینده آمریکا در سازمانملل متحد بود و موضع ضدایرانی و صهیونیستدوستانه وی به قدری پررنگ بود که بعضاً به طنز از وی با عنوان نماینده تلآویو در سازمانملل متحد یاد میشد.
بولتون پنجشنبه در مصاحبه با نشریه «بریت برت» به مواضع خود در صورت نشستن بر مسند وزیر خارجه آمریکا پرداخت و گفت: «تنها راهحل بلند مدت برای ایران، تغییر رژیم است. حکام ایران تهدید اصلی برای صلح بینالملل و امنیت خاورمیانه هستند.»
جان بولتون در سال 2003 از مدافعان سرسخت حمله بوش به عراق بود؛ در خلال گفتوگوهای هستهای بر کمک به اسرائیل برای حمله به ایران تأکید داشت و بالاخره در روزهایی که آخرین خطهای برجام در حال نوشته شدن بود، حمله نظامی آمریکا به ایران را خواستار شد.
بولتون در ادامه مصاحبه خود، ادعاهایی را در خصوص جمهوری اسلامی مطرح کرد و گفت: «فکر میکنم راههایی برای حمایت از اپوزیسیون (ایران) وجود دارد. این راهها شامل استفاده از نیروی نظامی آمریکا نمیشود. این راهها، کمک به اپوزیسیون برای داشتن نوع دیگری از حکومت را شامل میشود.»
بولتون به سؤال خبرنگار در خصوص نحوه تغییر رژیم در ایران بدون دخالت مستقیم نظامیان آمریکا پاسخی نداده است.
جان بولتون که از چهرههای مشهور شرکتکننده در تجمعهای منافقین است، در این مصاحبه از عدم حمایت کافی «باراک اوباما» از جنبش سبز در سال 2009 (1388) هم به شدت انتقاد کرده است.
فشار بیشتر
برای امتیازگیری بیشتر
نشریه آمریکایی «فارین پالیسی» در گزارشی نوشت: درحالیکه «دونالد ترامپ» رئیسجمهور جدید آمریکا خود را برای حضور در کاخ سفید آماده میکند یکی از بحث برانگیزترین سؤالها سیاست خارجی او درباره توافق اتمی ایران است. ترامپ در جریان ساز و کار تبلیغاتیاش بارها از برجام انتقاد کرد و گفت که در صورت انتخاب آنرا لغو میکند.
این نشریه نوشت: درحالی که برجام ناقص است، اما پاره کردن آن در نخستین هفتههای آغاز کار ترامپ تبعات مشخص دارد. اگرچه ترامپ قادر به پا پسکشیدن از توافق و وضع تحریمهای مجدد است، اما ایران نیز اینک حدود 100 میلیارد دلار دریافت کرده و عقبنشینی از توافق این امکان را به این کشور میدهد تا فعالیتهای اتمی را ادامه داده و در عین حال از مزایای مالی بهرهمند شود.
فارین پالیسی نوشت: بههرحال هنوز اقدامهایی وجود دارند که ترامپ میتواند اهرم فشار آمریکا بر ایرانی که با توافق اتمی تهاجمیتر شده است را مستحکم نماید.
افزایش فشار بر سپاه پاسداران
بر اساس گزارش فارین پالیسی، وزارت خزانهداری میتواند فشارهای اقتصادی بیشتری بر ایران و عواملی چون سپاه پاسداران را با محدود کردن شرکتهای خارجی مشتاق با حضور در بازار ایران اجرا کند.
مطابق قوانین آمریکا، شرکتهای خارجی در صورت فعالیت با شرکتهایی که سپاه تملک 50 درصد یا بیشتر از آن را داشته باشد، جریمه میشوند.
این گزارش میافزاید: بنابراین، ترامپ میتواند در نخستین روزهای آغاز کارش به وزیر خزانهداری دستور تغییر میزان 50 درصد به 25 درصد را صادر کند. این اقدام ضمن محدود ساختن تواناییهای شرکتهای خارجی در دادوستد با سپاه، مزایای اقتصادی سپاه از برجام را نیز محدود ساخته و بر این کشور جهت قطع حمایت از فعالیتهای بیثباتکننده منطقه فشار وارد میکند.
نشانهگیری
تراکنشهای دلاری ایران
فارین پالیسی با اشاره به مورد دوم نوشت: وزارت خزانه داری آمریکا میتواند روشن نماید که معاملات دلاری برون مرزی ایران مشمول قلمرو قضایی آمریکا میشود.
دولت اوباما سال گذشته و در خلال مباحثات برجام آشکار ساخت که ایران نمیتواند از نظام مالی آمریکا استفاده نماید و انجام هرگونه تراکنش مالی مرتبط با ایران در آمریکا نقض قوانین ایالات متحده است.
دولت آمریکا روشن ساخت که تراکنش برون مرزی دلاری یک شرکت ایرانی با یک بانک اروپایی خارج از قلمرو قضایی آمریکا است. در حالیکه موضع دولت قابل درک است، اما این رویکرد حتی در صورت عدم دسترسی ایران به نظام مالی آمریکا یا دلار برای این کشور مزیتهایی دارد.
بر این اساس، دولت باید اقدامهای الزام آور جدید در زمینه تراکنشهای مالی ایران با دلار و بحث صلاحیت قضایی آمریکا برای رسیدگی به آنرا آشکار نماید. قطع دسترسی ایران به دلار سرمایهگذاری مالی جمهوری اسلامی در داخل را مشکلتر کرده و فشارهای بیشتری را بر اقتصاد آن برای گرفتن امتیازهای بیشتر از آنها وارد میکند.
شناسایی عوامل مهم سپاه
این نشریه آمریکایی به مورد سومی که دولت ترامپ میتواند در این زمینه بازنگری نماید، اشاره کرد و نوشت: دولت جدید میتواند مواضع تهاجمیتر در قبال شرکتهای خارجی که مجددا وارد بازار ایران میشوند و تحریمهای آمریکا را نقض مینمایند، اتخاذ کند.
به عنوان مثال، دولت ترامپ قادر است به شرکتهای خارجی که مستندهایی از دادوستدشان با سپاه یا شرکت هوایی «ماهان» داریم پیامهایی دال بر ممنوعیت فعالیت با ایران در صورت نقض تحریمهای آمریکا ارسال نماید.
به علاوه، دولت جدید میتواند مجموعهای از عوامل شناخته شده سپاه، وزارت دفاع و بخش لجستیک نظامی را مشخص نماید.
این نشریه در خاتمه مینویسد: علاوه بر فشار بر ایران بابت تداوم حمایت از تروریسم، توسعه موشکهای بالستیک و نقض حقوق بشر، افزایش فشارهای اقتصادی نیز دست ترامپ را در مذاکرات مجدد درباره برجام باز میگذارد.
در حالیکه پس زدن برجام خطرهای مشخص دارند، اما دولت ترامپ گزینههای بسیاری را برای اعمال فشار مطلوب بر ایران دارد و باید در اولین روزهای کاری درباره بکارگیری بهترین گزینهها تفکر شود.
دیدار ترامپ
با کیسینجر
به گزارش فارس، دفتر دونالد ترامپ اعلام کرده که رئیسجمهور منتخب آمریکا و هنری کیسینجر وزیر خارجه اسبق این کشور، درباره ایران، روسیه و چین گفت وگو و تبادل نظر کردند.
دفتر رئیسجمهور منتخب آمریکا از گفتوگوی دونالد ترامپ با هنری کیسینجر در خصوص مسائلی از قبیل ایران، روسیه و چین خبر داده است.
در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 هنری کیسینجر جمهوریخواه، وزیر خارجه آمریکا در دولتهای «ریچارد نیکسون» و «جرالد فورد» برخلاف روال معمول حزبی از هیلاری کلینتون نامزد دموکرات حمایت کرد.
به دنبال پیروزی دونالد ترامپ و اعلام تمایل او برای دیدار با کیسینجر 93 ساله، این دو روز گذشته با هم دیدار کردند.
به گزارش آسوشیتدپرس، دفتر رئیسجمهور منتخب آمریکا اعلام کرده که دونالد ترامپ به دنبال شنیدن توصیههای وزیر خارجه اسبق این کشور در خصوص چین، روسیه، ایران و اروپا بوده است.
به گفته دفتر دونالد ترامپ، او و هنری کیسینجر، «دیدار و نشستی عالی» داشتند. ترامپ تصریح کرده است: «من احترام زیای برای دکتر کیسینجر قائلم و از او به خاطر در میان گذاشتن نظراتش تشکر میکنم.»