تصویرروز-
چهاردهمین جشنواره فیلم مقاومت درحالی طی یک هفته از دوم تا نهم مهر در تهران برگزار شد که به نظر می‌رسید این جشنواره نسبت به دوره‌های گذشته خود رشد کیفی و کمی داشت؛ هم تعداد فیلم‌های جدید و به نمایش درآمده در آن افزایش یافته بود و هم اینکه موضوعات جدیدتری به میان آمد و سر و‌شکل اغلب آثار نیز در حد قابل قبول بود.
در سال‌های نه چندان دور، این جشنواره با عنوان جشنواره فیلم دفاع مقدس برگزار می‌شد. چون محلی برای تجمیع و نمایش فیلم‌هایی با موضوع محوری جنگ هشت ساله ایران وعراق و زمینه‌ها و عواقب آن بود. اما طی سال‌های اخیر، با توجه به اینکه مقاومت، تبدیل به مسئله‌ای فراگیر و اصلی در کشور ما شد، این جشنواره نیز هم نام خود را به جشنواره مقاومت تغییر داد و هم محورهایی مربوط به این مسئله را در بر گرفت. یعنی در دو، سه دوره اخیر، این جشنواره صرفا به نمایش فیلم‌هایی درباره دفاع مقدس محدود نیست، بلکه بطور کلی هر فیلمی که درباره مبارزه با ظلم و ستم و در حمایت از انقلاب و مقاومت باشد، در آن جا می‌گیرد. موضوعاتی مثل داعش و گروه‌های تکفیری، رژیم صهیونیستی، آل سعود، فتنه سال 88، فاجعه منا، توطئه‌ها و جنایات آمریکا و انگلیس علیه بشریت، فرهنگ استیلاگر غرب و ... همه رشته‌هایی از یک موضوع واحد به نام سلطه جهانی هستند که جشنواره مقاومت، فیلم‌هایی علیه آنها را جذب می‌کند.
به همین دلیل هم جشنواره فیلم مقاومت را باید استراتژیک‌ترین رویداد فرهنگی کشور دانست. هر چند که جشنواره فیلم فجر به عنوان دولتی‌ترین جشنواره سینمایی در ایران با همین هدف راه اندازی شد تا محل تجلی فیلم‌های انقلابی باشد، اما رفته رفته و با آمد و رفت دولت‌های مختلف، این جشنواره از رسالت اولیه خودش فاصله گرفت و تبدیل به همایشی خنثی شد که فقط یک سری فیلم را نمایش می‌دهد. به همین دلیل هم جشنواره مقاومت سعی در پر کردن خلأهای جشنواره فجر دارد. در همین جهات، امسال برای اولین بار چند فیلم جدید به نمایش درآمد. این فیلم‌ها یا برای اولین بار در این جشنواره اکران شدند؛ مثل فیلم‌های «هیهات»، «عین شین قاف»، «تا دور دست»، «پری دریایی»، موشن گرافیک «شهید محمد بروجردی» و ... و یا اکران‌های محدودی داشتند و هنوز به‌طور عمومی اکران نشده اند؛ مثل «یتیم خانه ایران»، «نفس»، «سیانور»، «جشن تولد» و ...
موضوعی که باید دامن زده شود
جشنواره فیلم مقاومت امروز به بلوغ نسبی رسیده است. اما این جشنواره تا پختگی و رسیدن به کمال، باید کارهای زیادی انجام دهد. یکی از زمینه‌های رشد جشنواره فیلم مقاومت، بخش بین الملل این جشنواره است. نکته مهم این است که جای خالی جشنواره‌ای فراگیر برای فیلمسازان مستقل و انقلابی در جهان محسوس است. آنچه بر سینمای جهان غالب است، فیلم‌های هالیوودی هستند و آنچه در جشنواره‌ها امکان خودنمایی می‌یابد، فیلم‌های شبه‌روشنفکری هستند. در این میان، هیچ جایی برای هنرمندانی که مسیری فراتر از فیلم‌های هالیوودی و جشنواره‌ای می‌روند وجود ندارد. تنها جایی که می‌تواند در این زمینه جریان‌سازی کند، ایران است. همان طور که کشور ما در عرصه کاریکاتور، امروز به پایتخت کاریکاتوریست‌های مستقل و مخالف نظام سلطه تبدیل شده است، در عرصه سینما نیز می‌تواند به چنین وضعیتی دست یابد. جشنواره فیلم فجر هم اساسا با همین هدف در ایران راه اندازی شد تا تبدیل به پایگاهی برای سینماگران انقلابی در داخل و خارج از کشور شود، اما چون جشنواره فیلم فجر، یک جشنواره دولتی محسوب می‌شود که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می‌شود، در هر دولت و تحت مدیریت وزرای ارشاد مختلف، سیاست‌های این جشنواره نیز دستخوش تغییرات بسیاری شد و از هدف اولیه‌اش فاصله گرفت. متأسفانه جشنواره فجر هم بیشتر به محلی برای نمایش فیلم‌های تجاری و روشنفکرانه تبدیل شده است. به همین دلیل، جشنواره فیلم مقاومت، در کنار جشنواره فیلم عمار، به اصلی‌ترین رویدادهای سینمایی در حوزه انقلاب، مقاومت و دفاع مقدس تبدیل شده‌اند. اگر جشنواره عمار محل خودنمایی و پرورش هنرمندان جوان و به ویژه شهرستانی و روستایی است، جشنواره مقاومت پذیرای آثار فیلمسازان حرفه‌ای و جهانی است.
محمد خزاعی، دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت هم در این باره می‌گوید: بطور معمول فیلمسازان مستقل، ضدصهیونیست و انقلابی دنیا در جشنواره‌های سینمایی جهان جایگاهی ندارند و آثارشان مهجور می‌ماند. بطور مثال، یک کارگردان آمریکایی که فیلمی درباره 11 سپتامبر ساخته بود، می‌گفت که اجازه نمایش چنین فیلم‌هایی در سینماهای آمریکا داده نمی‌شود. تاکنون نیز در جشنواره‌های سینمایی مطرح جهان، به هیچ فیلم ضدصهیونیستی جایزه‌ای داده نشده است.  به این دلیل که این این جشنواره‌ها بعد سیاسی و اقتصادی دارند. بنابراین فیلمسازان مستقل و انقلابی و مبارز برای افشاگری جنایت‌ها و ظلم‌ها نیاز به یک پایگاه فرهنگی دارند که جشنواره فیلم مقاومت سعی دارد به چنین پایگاهی تبدیل شود.  
بر همین اساس، چهاردهمین جشنواره فیلم مقاومت، از عبدالملک الحوثی، رهبر جنبش انصارالله یمن، به عنوان چهره سال مقاومت تجلیل کرد. البته الحوثی به ایران نیامد، لیکن نماینده وی برای حضور در مراسم اختتامیه جشنواره مقاومت در کشورمان حضور یافت. همچنین شخصیت‌های دیگری چون «عبدالله اومیش» مستندساز آمریکایی، «بنجامین مارتینی» کارگردان فرانسوی و سازنده مستند”به ایران نروید”، «رابرت‌هافرر» کارگردان صاحب‌نام اتریشی، «دارنل استفان سامرز» مستندساز آمریکایی و یکی از بنیانگذاران کارزار ضد جنگ «جوخه توقف جنگ» در آلمان، «دیز چندلر» کارگردان استرالیایی، «یوون انه ریدلی» نویسنده انگلیسی کتاب «آیا شکنجه موثر است؟»، «راشد رضوان» سازنده نخستین مستند قربانیان جنایت ابوغریب، «انیس لسود» از تونس و ... حضور یافتند.
در این جشنواره همچنین چند فیلم جدید خارجی با رویکرد مقاومت به نمایش درآمد. فیلم‌هایی مثل «مقصد بعدی حمله کجاست؟» ساخته کارگردان مشهور هالیوودی، مایکل مور که به هجو سیستم اداری و کارمندی آمریکا می‌پردازد، «شهید» به کارگردانی عبدالعلیم طاهر که به مبارزات شهید محمدباقر صدر علیه رژیم صدام پرداخته، «فانی و از هم گسیخته» ساخته فیلمساز مطرح سینمای سوریه نجدت انزور درباره داعش و ... همچنین قرار بود فیلم «اسنودن» ساخته جدید الیور استون هم یکی از اولین نمایش‌های خود در جهان را در این جشنواره انجام دهد، اما به موقع نرسید.
در همین جهت باید این بخش را پررنگ‌تر کرد. به‌طور مثال، یکی از اتفاقات خوب در جشنواره فیلم مقاومت که کمتر درباره آن بحث شد، حضور چند هنرمند و فیلمساز عراقی در این جشنواره بود. نکته مهم این است که این جشنواره به مناسبت سالگرد جنگ عراق علیه ایران برگزار می‌شود. اینکه فیلمسازانی از کشور عراق، در این گردهمایی حاضر می‌شوند و به نشانه دوستی دو ملت ایران و عراق، با جشنواره مقاومت همراهی و همکاری می‌کنند، گویای آن است که دولت‌های غربی و عربی و عبری در رسیدن به اهداف خود در جنگ هشت ساله، شکست خورده‌اند. اما درباره این موضوع مهم در رسانه‌ها بسیار کم صحبت شد و باید روی این اتفاق، مانور رسانه‌ای و تبلیغاتی زیادی داد و به آن دامن زد.
جشنواره مقاومت به میان مردم برود
همچنین یکی از شاخصه‌هایی که جشنواره مقاومت باید آن را پررنگ‌تر کند، وجه مردمی این جشنواره است. چون به هر حال، مقاومت یک امر مردمی است. به همین خاطر هم انتظار می‌رود جشنواره‌ای که به این مفهوم رد عرصه سنیما می‌پردازد، چنین رویکردی هم داشته باشد. یعنی بهتر است مرکز جشنواره به جای یک محل پرزرق و برق در شمال شهر به نام پردیس سینمایی ملت، به سینماها و محافل جنوب شهر منتقل شود. به‌طور کلی، فیلم‌های این جشنواره باید در مکان‌هایی به نمایش در بیایند که عامه مردم، در آنها حضور یابند و شاهد جوش و خروش مردم، همراه با این آثار باشیم. هر چند که برگزار کننده‌های جشنواره مقاومت امسال قصد دارند تا از ظرفیت اکران‌های مردمی جشنواره عمار بهره برند و فیلم‌های خود را در سه هزار نقطه از کشور نمایش دهند. اما باید تمهیدات دیگری هم برای مردمی‌تر شدن این جشنواره اندیشید.
نشست‌های مقاومت پر بارتر شوند
در این جشنواره، شخصیت‌های مطرح و برجسته سینمای انقلاب و دفاع مقدس به برگزاری کارگاه، جلسه سخنرانی و نشست نقد و بررسی پرداختند. ابراهیم حاتمی کیا، ابوالقاسم طالبی و احمدرضا درویش ازجمله فیلمسازان باسابقه و شناخته شده‌ای هستند که تجربیات خود را با برگزاری کارگاه‌هایی به هنرمندان جوان منتقل کردند. همچنین دیوید بارسامیان کارشناس و تحلیلگر سیاسی از آمریکا، سعید جلیلی، محمدحسین صفار هرندی، عزت الله ضرغامی، حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان و حسن رحیم‌پور ازغدی در این جشنواره درباره گفتمان فرهنگی انقلاب اسلامی سخنرانی نمودند. کارشناسانی چون نادر طالب زاده، مجید شاه حسینی، محمدتقی فهیم، شهاب اسفندیاری، سعید مستغاثی و ... نیز به نقد آثار ضدایرانی و ضداسلامی هالیوود علیه ایران پرداختند.
اما چیزی که در این نشست‌ها دیده شد این بود که کمتر به موضوعات محوری و مورد نظر توجه شد. بطور مثال، کارگاه‌های انتقال تجربه، با آنچه از آن توقع می‌رفت خیلی فاصله داشت و صحبت‌های سخنرانان، مثل حرف‌هایی بود که قبلا هم زده بودند. همچنین در نشست‌های بررسی گفتمان فرهنگی انقلاب نیز، همین اتفاق افتاد و این جلسات، فاقد ارائه تز یا نگره جدیدی در حوزه سینمای مقاومت بودند و سخنرانان به تکرار مکررات پرداختند. شاید بهتر بود که برای این جلسات، موضوعات خاص‌تر و جزئی تری انتخاب می‌شد تا سخنرانان با تمرکز روی آن موضوعات مباحث دقیق تری ارائه دهند.
نشست‌های پرسش و پاسخ فیلم‌های چهاردهمین دوره جشنواره مقاومت، با حضور مجری و منتقدان جوان و نوظهور جبهه رسانه‌ای انقلاب برگزار شد. این جلسات فرصتی را فراهم کرد تا چهره‌های تازه نفس و جوان این عرصه بتوانند خودی نشان دهند و زمینه برای پرورش آنها فراهم‌تر شود.