شیوع برخی بیماریهای پوستی همزمان با اوج فصل شنا در استخرها(بخش نخست)
مراقبت از سلامتی در استخرهای آلوده(گزارش روز)
گروه گزارش
تقریبا از سالهای پیش تا این روزها یکی از تفریحات و سرگرمیهای نسبتا خوشایند روزهای تابستانی رفتن به استخر و شنا در آب بوده است.
هم تفریح و هم ورزش و هم نوعی فرار از روزهای طاقت فرسای تابستانی، یک تیر و چند نشان. اما مگر چند نفر هستند که در خانههای شخصی شان استخر اختصاصی دارند؟
طبیعی است که تعداد این افراد بسیار ناچیز است و نمیتوان انتظار داشت که تعداد زیادی از شهروندان از این امکان برخوردار باشند. ضمن اینکه ساکنان برخی از آپارتمانها و خانههای شخصی عمدتا مناطق بالای شهر هم در سالهای اخیر به دلیل مشکلات کمبود آب و هزینههای بالای نگهداری از استخرهای شخصی ترجیح میدهند از همان استخرهای عمومی استفاده کنند و انتخاب استخر عمومی برای شنا یعنی آغاز ماجرا. از یک سو نمیشود از این ورزش دلچسب و محبوب تابستانی چشم پوشی کرد و از سوی دیگر هر ساله با اوج گرفتن متقاضیان استخرهای سطح شهر، شاهد رواج برخی بیماریها و مشکلات پوستی برای آنها هستیم.
در این گزارش سری زدیم به برخی از این استخرها و نظرات شهروندان و مراجعان و البته کارشناسان را در این خصوص جویا شدیم.
بلیط گرانتر،استخر بهتر
می گویند قیمت بلیط این استخر فقط 5 هزار تومان است. استخر یک مدرسه قدیمی که در ایام تعطیلات تابستان برای عموم آزاد است. همان لوازم معمولی شنا را هم که داشته باشید، کافی است. فقط باید یک بلیط 5 هزار تومانی بخرید و وارد شوید.
سئانس بعد از ظهر ازساعت 2 تا 3 و از 3 تا 4 ویژه بانوان است. بعد از این ساعت هم سئانس آقایان شروع میشود.
این استخر جایی است حوالی میدان خراسان تهران. تقریبا از سر کوچه جمعیت پیداست.جمعیتی که در صف خرید بلیط و باز شدن درهای استخر منتظر هستند.
یکی از خانمها که به همراه دو دختر در سنیندبستان در صف ایستاده است درباره کیفیت این استخر به گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «ما به اینجا خیلی نزدیک هستیم و چون تقریبا هفتهای دو بار بچهها را به استخر میآورم نمیتوانیم استخر خیلی دوری را انتخاب کنیم و باید جاهای نزدیک بیاییم. اینجا هم نزدیک است و هم قیمت مناسبی دارد ولی خب هیچ ارزانی هم بیحکمت نیست. مثلا کمد قفلدار یا رختکن مناسب ندارد. فقط در یکی از راهروها چند قفسه گذاشتهاند و اگر وسیلهای گم شود هم هیچ مسئولیتی به گردن نمیگیرند.»
این شهروند در پاسخ به این سؤال که آیا از سطح بهداشت ونظافت این استخر راضی است یا خیر میگوید: «من قبلا برای آموزش شنا ،بچهها را به یک استخر خصوصی میبردم. خیلی بیشتر از اینجا راضی بودم. آب استخر تمیز و شفاف بود و به اندازه اینجا هم جمعیت زیاد نبود. خب واضح است که هر چقدر جمعیت بیشتر باشد، تمیزتر نگه داشتن آب استخر دشوارتر است. اینجا اصلا سختگیری نمیکنند. مثلا همه جا کلاه شنا اجباری است برای جلوگیری از ریختن مو به داخل آب استخر اما اینجا فقط یک تذکر ساده میدهند و اگر کلاه بیفتد یا اصلا کسی همراه نداشته باشد سختگیری جدی نمیکنند.»
وی ادامه میدهد: «چون هزینه استخرهای خصوصی خیلی بالا است برای کسانی مثل من که باید به همراه بچههایشان به استخر بیایند، اصلا به صرفه نیست. الان بلیط همان استخر خصوصی برای دو ساعت نفری 25 هزار تومان شده است. واقعا چند نفر میتوانند دو بار در هفته مبلغ 75 هزار تومان برای سه نفر پرداخت کنند؟»
محلههایی خالی از استخر
فقط کافی است خودتان را بگذارید جای هر کدام از شهروندان مناطق مختلف و یک جستجوی کوتاه درباره استخرهای منطقههای مختلف داشته باشید. آنوقت خواهید دید که یا کلا ساکنان بعضی محلهها و خیابانها باید قید این تفریح خنک تابستانی را بزنند و یا صابون مسیرهای طولانی و قیمتهای بالا را به تن بمالند!
متاسفانه استخرها و مجموعههای آموزشی شنا دولتی و یا وابسته به شهرداری به نسبت غیرمتعادلی در بین مناطق شهری وجود دارد.
در بعضی از مناطق در یک خیابان چند استخر دولتی با قیمت مناسب وجود دارد و در برخی مناطق دیگر برای رفتن به نزدیکترین استخر باید دست کم یک ساعت در راه بود.
تکلیف بقیه استخرها هم روشن است. همان استخرهای چهار فصل با ساعت نامحدود و خیلی راحت، فقط کافی است بلیط این استخر که چیزی حدود 30 تا 60 هزار تومان است را تهیه کنید و هرچقدر که دلتان خواست در استخر بمانید و از خدمات جانبی مثل رستوران و کافی شاپ و باشگاه و سالن ماساژهم استفاده کنید.
حالا خیلی از شهروندان در این دو راهی ماندهاند. یا رفتن مسیرهای طولانی و رسیدن به استخرهای ارزان قیمت آن هم فقط یک ساعت و تازه با کیفیت و بهداشتی که چندان اطمینان بخش نیست و یا دل را به دریا زدن و خریدن بلیطهای گران قیمت استخرهای لوکس و تمیز که به قول خیلیها تمام در و دیوارشان برق میزند.
جا دارد کمی هم از بُعد تفریحی این مراکز فاصله بگیریم. چرا که بسیارند شهروندانی که به دلایل درمانی مثل دردهای استخوانی و مفصلی ناچار به استفاده از استخر و آب درمانی هستند. بنابراین کاملا مبرهن است که پرداخت هزینههای هنگفت برای رفتن به استخرهای گران قیمت برای بسیاری از این شهروندان آن هم هر روز ممکن نیست.
یکی دیگر از شهروندان و ساکنان خیابان هروی تهران که خانمی حدودا 64 ساله است درباره دلایل انتخاب یکی از استخرهای نسبتا شلوغ این منطقه به گزارشگر کیهان میگوید: «حدودا 4 سال است که باید به توصیه دکتر، هر روز یا یک روز در میان به استخر بیایم. به دلیل آرتروز شدیدی که دارم حتما باید به صورت مداوم تحت آب درمانی باشم. خب اوایل از کارت منزلت شهرداری استفاده میکردم. با این کارت میتوانستم از استخرهای طرف قرارداد شهرداری به صورت رایگان استفاده کنم. اما خب شرایط استفاده از این کارتها هم خیلی راحت نبود. مثلا فقط سئانسهای صبح زود مثل ساعت 5 صبح یا 6 و نهایتا 7 صبح این کارتها قابل استفاده بود و فقط هم تعداد محدودی از استخرها این کارتها را قبول میکردند. به همین دلیل مجبور شدم به استخر دیگری بروم.»
او در ادامه با اشاره به شرایط بد بیشتر استخرهای عمومی از نظر بهداشتی میگوید: «تقریبا در این چهار سال که به صورت مداوم باید به استخر میرفتم، هر چند ماه یک بار دچار یک مشکل جدی میشوم و بعد از درمان و کمی بهتر شدن، باردیگر مشکل دیگری ایجاد میشود. مثلا یک بار مشکل عفونتی، بار دیگر مشکل پوستی، قارچ و خارش و یک دفعه دیگر هم عفونت و التهاب شدید گوش پیدا کردم. هر دفعه هم دکتر میگوید که بهتر است دیگر استخر نروم اما آنقدر آب درمانی برای درمان مشکل آرتروز کمک میکند که چارهای به جز رفتن به استخر ندارم. اما واقعا سؤال من این است که چرا با وجود این همه متقاضی و خانمها و بچههایی که دوست دارند درتابستان به استخر بروند و شنا کنند، نباید به وضعیت عمومی و بهداشتی استخرها رسیدگی بیشتری شود؟ یا واقعا چرا به صرف ارزان بودن بلیط بعضی از استخرها، باید کثیفتر و غیربهداشتیتر باشند؟ حالا باز هم در فصل پاییز و زمستان وضعیت کمی قابل قبولتر است اما در تابستان واقعا آلودگی آب برخی استخرها و حتی محوطه اطراف آنها خیلی بیشتر میشود.»
استخرهای غیربهداشتی یا شناگران غیربهداشتی؟
هر چند با اوج گرفتن فصل شنا در استخرهای مختلف در سطح شهر به گفته بسیاری از شهروندان وحتی کارشناسان، بهداشت محیط، میزان بیماریها و مشکلات مربوط به عدم رعایت بهداشت هم دو چندان میشود. مشکلاتی که البته بسته به قیمت بلیط و درجه کیفی استخر کمی متغیر است.
اما نکته حائز اهمیت که نه میشود و نه میتوان از کنار آن به راحتی عبور کرد، این است که رعایت برخی نکات بهداشتی و مهم از سوی خود شهروندان هم در کاهش مشکلات این استخرها بسیار موثر است.
برای جویا شدن از وضعیت نظافت و اصول اولیه بهداشتی در برخی از این استخرهای عمدتا ارزان قیمت، به سراغ مسئول یکی از این استخرها در تهران رفتیم.
مسئول یکی از این استخرهای نیمه دولتی حوالی میدان نامجو که نمی خواهد نامش عنوان شود، درباره دلایل شدت گرفتن آلودگی آب استخرها همزمان با فصل تابستان، به گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «به اعتقاد من نباید تمیزی یا عدم تمیزی در استخرهای عمومی را فقط به امکانات یا گرانی و ارزانی محوطه استخر نسبت داد. واقعا خود مردم و متقاضیان استفاده از استخرهم در اکثر مواقع هیچ توجهی به نکات و اخطارهای بهداشتی نمیکنند. نمیدانم گفتنش درست است یا نه، ولی بارها و بارها این صحنه را مشاهده کردیم که شناگر بعد از استفاده از سرویس بهداشتی بدون دوش وارد آب میشود یا بدون عبور از حوضچه کلر،حتی برای بردن کودکان به سرویس بهداشتی هم چندان اهمیتی نمیدهند و اکثرا از همان سرویسهای حمام استفاده میکنند! خب به نظر شما آیا واقعا زیر پا گذاشتن اصول اولیه بهداشتی توسط خود شهروندان هم به مسئولان استخر مربوط است؟ و چقدر ما میتوانیم این موارد را شفاها تذکر بدهیم؟»
آب آلوده استخر
ناقل بیماریهای پوستی
تحقیقات نشان داده است که استخرهای عمومی و جاهایی که از آب بهطور مشترک استفاده میشود به راحتی میتوانند بسیاری از بیماریها را انتقال دهند.
آب محیط عالی برای انتقال و رشد موجودات ذره بینی بیماری زایی است که عامل بیماریهایی از قبیل تب تیفوئیدآ، اسهال، آمیبی و باسیلی، هپاتیت، تبخال، ورم ملتحمه چشم و زرد زخم و غیره است.
یک مسئول و مربی شنا به گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «انتقال بیماریهای پوستی متعدد از طریق آب آلوده استخرها کاملا صحت دارد و به هیچ عنوان قصد انکار آنها را نداریم. البته میزان شدت و ضعف آن بسته به نظارت در استخر دارد. بیماریهای عفونی و ویروسی و قارچی، مثل عارضه خارش پای شناگران که یک بیماری قارچی پوست است. عفونت چشم، گوش، گلو و بینی، عفونتهای دستگاه تنفسی و حتی عفونتهای رودهای و... محیط گرم و مرطوب آب استخر مستعد دریافت عفونت و باکتری آن هم با سرعت بالایی است به همین خاطر بیشترین توصیه ما به مردم این است که حتما بعد از رفتن به دستشویی و یا دوش گرفتن، شستوشوی کامل با آب گرم و صابون در جایگاه ویژه صورت بگیرد. متاسفانه خیلی از خود مراجعینی که نسبت به بهداشت محیط استخر گلایه دارند همین اقدام ساده را هم نادیده میگیرند.
آب استخر بهترین محل برای انتقال مواد دفعی، ادرار و پوست مرده و آلودگیهای محل کار یا خیابان که بر روی پوست بدن وجود دارد است، از سوی دیگر مواد آرایشی ،کرمها یا روغنهای آفتاب گرفتن که از قبل روی بدن وجود دارد هم در صورت انتقال به داخل آب بیماریهای عفونی زیادی را منتقل خواهد کرد و از همه مهمترآب استخر در صورت بلع باعث مسمومیت خواهد شد.»