رسانه حامی دولت خبر داد
تخلف آشکار بانکها در تسهیلات‌دهی به مردم
خبرگزاری حامی دولت نوشت: این روزها کمتر بانکی می‌توان یافت که برای اعطای تسهیلات، از مشتری خواستار سپرده بدون برداشت و یا بلوکه بخشی از وام اعطایی نباشد، این موضوع عین تخلف و حرکت برخلاف دستورالعمل بانک مرکزی است.
به گزارش ایسنا، در کنار تمامی اما و اگرهایی که بانکها برای اعطای تسهیلات در مقابل مشتریان قرار می‌دهند، متقاضی را پس زده و یا سودهای کلان برخلاف مصوبه شورای پول و اعتبار می‌خواهند، سپرده‌گیری و یا اعطای ناقص مبلغ وام هم به دیگر معضلات تسهیلات‌گیری تبدیل شده است. مسیری که بانکها عمدتاً با هدف جلوگیری از خروج منابع، بالابردن نرخ سود مؤثر تسهیلات یا تأمین وثایق معتبر جهت پوشش ریسک اعتباری در زمان اعطای تسهیلات در آن قرار گرفته‌اند.
گرچه دست بانکها برای دریافت سپرده آزاد به منظور پرداخت تسهیلات بازتر بوده و در این حالت مشتری می‌تواند در هر زمانی منابع خود را برداشت و حتی سود دوره سپرده‌گذاری را نیز دریافت کند، اما در سویی دیگر هستند بانک‌هایی که منابع مشتری را برای دوره‌ای مشخص بلوکه کرده و حق برداشت آن را تا زمان اعطای وام نمی‌دهند.
در برخی بانکها روال بر این است که مشتری باید برای دریافت تسهیلات مبلغی را به عنوان سپرده به مدت تعیین شده که می‌تواند حتی چند ماه و یا حتی یک سال باشد را نزد بانک قرار داده و حق برداشت ندارد تا اینکه در زمان مقرر تسهیلات مورد نظر به وی پرداخت شود. این در حالی است که حتی ملاحظه می‌شود برای برخی تسهیلاتی که حجم بالایی هم ندارد تا 50 درصد و حتی بیشتر مبلغ اعطایی از مشتری درخواست سپرده می‌شود که در این حالت به نظر می‌رسد سود بانکها از این قرارداد دو طرفه بسیار بیشتر از تسهیلاتی است که در اختیار مشتری با سودهای بالا قرار می‌گیرد.
با این حال در مقابل این موضوع، نوع دیگر سپرده‌گذاری برای تسهیلات از جمله در برخی صندوق‌ها قرار دارد که گرچه متقاضی دریافت وام باید منابعی را سپرده کند اما امکان برداشت را در دوره تعیین شده خواهد داشت و حتی سود این سپرده‌گذاری در زمان درخواست به وی پرداخت می‌شود.
در سوی دیگر ماجرا برخی بانکها در مقابل وامی که به مشتری اعطا می‌کنند بخشی از آن را در قالب سپرده تا پایان مدت بازپرداخت تسهیلات نزد خود بلوکه نگه می‌دارند و وام اعطایی را به طور کامل در اختیار مشتری قرار نمی‌دهند. تا اینکه بعد از تسویه کامل مابقی تسهیلات که معمولاً تا حدود 10 تا 15 درصد وام پرداختی نیز می‌رسد، در اختیار مشتری قرار می‌گیرد.
این تخلف در حالی در شبکه بانکی جریان دارد که براساس دستورالعمل بانک مرکزی که سال گذشته نیز مورد تأکید قرار گرفت بانکها به هیچ عنوان حق بلوکه کردن بخشی از وام پرداختی به مشتریان را ندارند.
بر اساس این بخشنامه با توجه به اینکه تسهیلات اعطایی در قالب عقود اسلامی باید برای تسهیلات صرف شود، اقدام بانکها برای بلوکه کردن بخشی از تسهیلات مغایر با قانون عملیات بانکداری بدون ربا بوده و ضمن اشکال شرعی وارده به آن، این اقدام موجب بالا رفتن نرخ مؤثر سود تسهیلات و به تبع آن تخطی از سود تعیین شده از سوی شورای پول و اعتبار می‌شود.
به هر صورت با وجود دستورالعمل‌های موجود در این رابطه باز هم به راحتی تخلفاتی از این دست در تسهیلات‌دهی بانکها رخ می‌دهد، جریانی که جایگاه نظارتی بانک مرکزی و بانکها را به طور ویژه‌تری مورد توجه قرار داده و این توقع را ایجاد می‌کند که در کنار تغییرات در نرخ سودهای بانکی، نظارت جامع‌تری بر حواشی پیرامون آن نیز وجود داشته باشد.