ماه رمضان و احیای سنت «کاسمسا» در لرستان
سنت «کاسمسا» یکی از آداب و رسوم لرستان است که در ماه رمضان همه ساله احیا میشود.
پژوهشگر و باستانشناس لرستانی گفت: کاسمسا که سنتی رایج در لرستان به شمار میرود اصل و ریشه آن به ماه مبارک رمضان میرسد که در ایام قدیم مردم این دیار قسمتی از داشتههای سفرههای افطار و سحری خود را به همسایگان میدادند.
عطا حسنپور افزود: زیبایی این سنت باعث شد که با استقبال مردم در طول دوران مختلف به تدریج در ایام غیر ماه رمضان نیز مورد توجه قرار گیرد اما همچنان در ماه رمضان بیشتر از هر زمان دیگری این رسم بجا آورده میشود هرچند در مقایسه با گذشته کمرنگتر شده اما در محلههای قدیمی شهر خرمآباد همانند گذشته انجام میشود و یادآور فرهنگ این دیار از گذشته تاکنون است.
این پژوهشگر لرستانی گفت: یکی دیگر از آداب و رسوم مردم لرستان در ماه مبارک رمضان مربوط به شبهای قدر و ضربت خوردن و شهادت حضرت علی(ع) است که مردم در شب 21 ماه رمضان حلوای نذری میپزند که بخشی از آن را بر سر سفره سحر میگذارند، بخشی را به همسایگان میدهند و بخشی هم برای روز عید فطر نگه داشته میشود.
حسنپور گفت: از دیگر سنتهای مردم لرستان که در گذشتههای دور انجام شده و امروز تنها در خاطرات گذشتگان باقی مانده شلیک توپ در محله پاسنگر شهرستان خرمآباد بوده است.
وی افزود: در این سنت در تمام ایام ماه رمضان زمان اذان صبح را با شلیک توپ به مردم اعلام میکردند و اکنون تنها چیزی که از این سنت باقی مانده اصطلاح توپ پاسنگر است که در خاطرات ثبت شده است.
این باستانشناس و پژوهشگر میراث فرهنگی لرستان یادآور شد: یکی دیگر از سنتهای فراموش شده لرستان سنت «کلوخاندازان» مربوط به شهرستان بروجرد است که در گذشته رسم بر این بوده که مردم بروجرد از یک روز قبل از شروع ماه رمضان این مراسم را که همراه با خوردن انواع خوراکی، آجیل و غذاهای متنوع بوده است خود را برای آغاز ماه رمضان آماده میکردند.
وی افزود: این سنت با اینکه مدتهاست به فراموشی سپرده شده اما هنوز هم در اذهان و خاطرات باقی مانده است.
خانهتکانی و مهیا کردن فضای خانه یکی دیگر از آداب و رسوم رایج ماه رمضان در استان لرستان است که بانوان این دیار، از چند روز قبل از شروع ماه مبارک رمضان انجام میدهند تا خانهتکانی دلها و پاکی قلبها را همراه با پاکیزگی خانهها کنند.
برپایی محافل انس با قرآن کریم، تلاوت و تفسیر کلام وحی، احیا گرفتن شبهای قدر، زیارت اماکن متبرکه، برپایی سفرههای افطار، حضور در مراسمات مذهبی و نماز عید فطر و جمعآوری فطریه برای مستمندان از مهمترین آداب و رسوم معنوی مردم لرستان در ماه ضیافتالله که همانند سایر جاها برگزار میشود.