گزارش خبری کیهان
روز اجرا در راه /نوبت به تحقق وعده‌ها رسید
سرویس سیاسی-
علیرغم اینکه دیروز همه رسانه‌ها منتظر انتشار گزارش آژانس برای تایید انجام تعهدات هسته‌ای ایران و متعاقب آن اعلام روز اجرای برجام بودند تا آخرین ساعات دیشب این خبر منتشر نشد و ظاهراً امروز روز اجرای برجام خواهد بود.
اختلافاتی که اجرای برجام را به تاخیر انداخت
اخبار غیررسمی حکایت از آن دارد که درباره جزئیات تحولاتی که بلافاصله پس از اعلام اجرای برجام رخ خواهد داد، میان طرفین اختلاف‌هایی ایجاد شده است.
رسانه‌های غربی و همچنین منابع غیررسمی وابسته به دولت یازدهم و وزارت خارجه در ایران، روز جمعه اعلام کرده بودند، که شنبه روز اجرایی شدن برجام خواهد بود اما مذاکرات درباره اعلام رسمی این موضوع تا شامگاه روز شنبه به درازا کشیده شد. يک دیپلمات ارشد آمریکایی به رویترز گفت تاخیری وجود ندارد اما دیپلمات‌ها فعلا در حال بحث درباره چند مشکل تکنیکی هستند.
قرار است همزمان با انتشار گزارشی از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که اجرای راستی‌آزمایی شده تعهدات ایران را تایید می‌کند، بیانیه مشترکی هم از سوی فدریکا موگرینی و محمد جواد ظریف منتشر شده و اجرای رسمی برجام را اعلام کند.
مهم‌تر از این، اتحادیه اروپا و دولت آمریکا دستورالعمل‌های تفصیلی تعلیق تحریم‌ها را منتشر و اجرای عملی آن را آغاز خواهند کرد.
اما برخی شنیده‌ها حکایت از آن دارد که درباره جزئیات تحولاتی که بلافاصله پس از اعلام اجرای برجام رخ خواهد داد، میان طرفین اختلاف‌هایی ایجاد شده است.
طرف ایرانی خواستار طیفی از اقدامات ملموس در روزهای اول پس از اجرای برجام است ولی ظاهرا آمریکا و اروپا سخت‌گیری در این باره را آغاز کرده‌اند.
برخی کارشناسان می‌گویند با توجه به اینکه ایران همه تعهدات خود را انجام داده و اکنون منتظر آغاز اجرای تعهدات طرف مقابل است، از حیث مذاکراتی در موضع ضعیف‌تری برای بحث درباره جزئیات قرار دارد.
در این راستا و به گزارش فارس وزیر خارجه کشورمان که در وین به سر می‌برد، در مطلبی کوتاهی در توئیتر خود تاکید کرده است که «دیپلماسی نیازمند صبر کردن است».
محمد جواد ظریف همچنین در ابتدای دیدار خود با جان کری، همتای آمریکایی‌اش در هتل کوبورگ در پاسخ به خبرنگاری مبنی بر اینکه فکر می‌کنید امروز [روز شنبه ] به اجرای برجام برسید؟ گفت که ما تلاش می‌کنیم.
رسانه‌های گروهی مختلف از صبح روز شنبه با حضور در مرکز رسانه مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در انتظار گزارش آژانس درباره راستی‌آزمایی اقدامات هسته‌ای ایران براساس برجام و سپس حضور ظریف و موگرینی برای قرائت اعلامیه مشترک اجرای برجام هستند.
گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با وجود آن که اقدامات هسته‌ای ایران طی کمتر از 48 ساعت گذشته پایان یافته است هنوز منتشر نشده است. این گزارش براساس پیش‌بینی مقامات نزدیک به هیئت مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران و برخی دیپلمات‌های غربی قرار بود پایان روز جمعه منتشر شود اما تاکنون به تاخیر افتاده است.
خبرگزاری ایرنا نیز به نقل از منابع خود گزارش داد «در شرایطی که انتظارها برای انتشار گزارش آژانس درباره راستی‌آزمایی اقدامات ایران و بیانیه مشترک ظریف و کری قدری طولانی شده، یک دیپلمات حاضر در وین گفت طرفین در حال پیگیری و هماهنگی نکات کوچک و مقدمات روز اجرا هستند.»
نوبت تحقق وعده‌ها
با رسیدن روز اجرای برجام نوبت تحقق وعده‌ها می‌رسد وعده‌هایی که از روز انتخاب دولت جدید تحقق آنها منوط به برداشته شدن تحریم‌ها و گشایش اقتصادی کشور پس از آن شده بود و امروز ظاهرا دیگر بهانه‌ای نیست.
علیرغم اینکه رئیس جمهور در برنامه‌های تبلیغاتی پیش از یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برای حل مشکلات کشور وعده‌های صد روزه داده بود عدم تحقق این وعده‌ها با توجه به تحریم‌هایی که هر روز از سوی دولتمردان به عنوان تنها دلیل مشکلات کشور قلمداد می‌شد طبیعی به نظر می‌رسید.
ولی با این حساب دیگر با رسیدن روز اجرای برجام که به روز یکشنبه موکول شده است بهانه‌ای وجود ندارد و نوبت اجرای وعده‌ها فرا رسیده است و انتظار می‌رود که دیگر با گذشت زمان بهانه‌های جدید از سر راه نرسند که وعده‌های بی‌شماری که اجرایشان منوط به اجرای برجام شده بود هنوز از خروجی رسانه‌ها حذف نشده‌اند!
دست به دست هم بدهیم؛ ایران آماده است
ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به همراه رئیس سازمان انرژی اتمی دیروز وارد وین شدند تا رسما فاز سوم و نهایی مذاکرات هسته‌ای تهران و گروه 1+5 را کلید بزنند.
محمدجواد ظریف و علی‌اکبر صالحی به پایتخت اتریش رفتند تا پس از انتشار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره انجام تعهدات برجامی ایران، «روز اجرای برجام» رسما آغاز شود.
وزیر خارجه در بدو ورود به وین گفت: امروز آژانس گزارش خود را منتشر خواهد کرد و پس از آن تحریم‌ها برداشته خواهد شد.
ظریف در وین اشاره‌ای به وضعیت منطقه هم کرد و خواستار اتحاد برای مقابله با تروریسم و افراطی‌گری شد.
به گزارش فارس، همچنین ظریف در توئیتر خود نوشت: «ما در حال رسیدن به اجرای برجام هستیم، چیز مهمی نیست. دیپلماسی نیاز به صبر دارد. جایگزین دیگری وجود ندارد.»
بنا نیست تحریم‌ها برداشته و یا لغو شود!
«جاش ارنست» سخنگوی کاخ سفید جمعه شب در خصوص شرایط برداشته شدن تحریم‌های ایران و افزایش امنیت اسرائیل در نتیجه اجرای توافق هسته‌ای سخن گفت.
به گزارش فارس، سحنگوی کاخ سفید که پیش از انتشار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص اجرای تعهدات برجامی ایران سخن می‌گفت، همان ابتدا به گام‌های برجامی ایران پرداخت و گفت: «اطلاع داریم که ایران پیشرفت مهمی در مسیر اجرای توافق داشته و بخش‌های مهمی از زیرساخت‌های هسته‌ای خود را تخریب کرده است».
جاش ارنست تأکید کرد بنا نیست تحریم‌ها «برداشته و یا لغو» شود و گفت: «هرگونه تخفیف تحریم‌ها براساس راستی‌آزمایی اجرای برجام بر پایه گزارش آژانس استوار خواهد بود؛ اینکه ایران گام‌هایی برداشته و تنظیم گزارش آژانس دو مقوله کاملاً مجزاست و مبنای ما همان گزارش آژانس است.»
سخنگوی کاخ سفید باز هم به سراغ اقدامات برجامی ایران رفت و گفت: «ایران 90 درصد از اورانیوم غنی‌شده خود را به خارج ارسال و 13 هزار سانتریفیوژ را برچیده و به انبار منتقل کرده است»
تحریم‌ها را به سرعت باز می‌گردانیم
ارنست مهم‌ترین دستاورد برجام را بارگیری اورانیوم‌ها در هواپیما و باز کردن پیچ سانتریفیوژها ندانست و گفت: مهم‌ترین دستاورد برجام، نظارت مستمر آژانس بر برنامه هسته‌ای ایران بود؛ بر مبنای این بازرسی‌ها، اگر ایران از اجرای تعهدات خود سرپیچی کند، تحریم‌ها را به سرعت بازمی‌گردانیم.»
در ادامه جاش ارنست اظهار داشت: منتقدان توافق هسته‌ای در خصوص میزان تخفیف تحریم‌های ایران ذیل توافق هسته‌ای، اغراق می‌کنند ولی ما می‌دانیم وقتی اوباما دولت را تحویل گرفت، دنیا نگران حرکت سریع ایران به سمت سلاح هسته‌ای بود و ما هم بخاطر همین برنامه هسته‌ای، نگران امنیت اسرائیل بودیم ؛ توافق هسته‌ای اما برای منافع آمریکا، اسرائیل، امنیت ملی ما و امنیت متحدانمان منافعی داشت که چشمگیر بود.
ارنست گفت: «تخفیف تحریم‌های ایران، تأثیری بر مالیات‌دهندگان نخواهد داشت؛ این پول خودشان (ایرانی‌ها) بود که به درخواست ما و توسط جامعه جهانی، در سیستم مالی بین‌الملل بلوکه شده بود و حالا به آنها بازگردانده می‌شود»
سخنگوی کاخ سفید همچنین گفت: مبنای تخفیف تحریم‌ها، اجرای تعهدات از سوی ایران نیست بلکه انعکاس آنها در گزارش آژانس است؛ ارنست دلیل این رویکرد را اینگونه توضیح داد: «با توجه به سابقه ایرانی‌ها، دلائل کافی برای بی‌اعتمادی به ایران در خصوص اقدامات هسته‌ای‌شان داریم.»
ارنست در توضیح مشکلات باقی‌مانده آمریکا با ایران گفت: «ایران در بسیاری از زمینه‌های دیگر، هنوز هم بازیگر بدی است؛ اسرائیل را تهدید می‌کند، از تروریسم حمایت می‌کند و ساخت موشک‌های بالستیک را ادامه می‌دهد.»
باز هم تحریم می‌کنیم
سخنگو در این زمینه گفت: ایران به خاطر موشک‌های بالستیک خود، تحت تحریم قرار دارد و ما هم کماکان به آنها فشار وارد خواهیم کرد. ما هیچ وقت توانایی ایالات‌متحده برای اعمال تحریم‌های غیرهسته‌ای علیه ایران را از روی میز برنداشته‌ایم.
سخنگوی کاخ سفید خیلی شفاف گفت: هر زمان احتمال دارد که به خاطر تست موشک‌های بالستیک، ایران را تحریم کنیم.
صدور مجوز صادرات هواپیمای مسافربری به ایران
خبر دیگر اینکه باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا در تازه‌ترین اقدام خود در راستای اجرای برجام، به وزارت امور خارجه این کشور برای صادرات هواپیمای مسافربری به ایران مجوز داد.
با این حال، مقامات کاخ سفید مدعی شدند تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای را مورد راستی‌آزمایی قرار نداده است، هیچ یک از تحریم‌ها برداشته نخواهد شد.
به موجب توافق هسته ای، بخشی از تحریم‌های آمریکا که به واسطه فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعمال شده بود، برداشته خواهد شد حال آنکه تحریم‌هایی که به دلیل ادعای نقض حقوق بشر متوجه ایران است به قدرت خود باقی خواهد ماند.
اختیاراتی که به جان کری تفویض شد
باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه در ابلاغیه‌ای به وزیر خارجه این کشور، بخشی از اختیارات برای اصلاح تحریم‌های ایران را به وی ابلاغ کرد.
وی در این ابلاغیه، به جان کری اختیار داده است که در قانون موسوم به «قانون جامع تحریم‌ها، پاسخگویی و عدم سرمایه‌گذاری ایران 2010» (CISADA/سیسادا) اعمال اصلاحات کند.
این قانون زیرساخت اصلی تحریم‌های نفتی و گازی علیه ایران است که در سال 2010 در کنگره تصویب شده و به امضای اوباما رسید.
هرچند در ابلاغیه اوباما اشاره‌ای به مسئله هسته‌ای نشده، اما از آنجا که این اقدام در آستانه انتشار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد ایران صورت گرفته، اغلب کارشناسان آن را نشانه آماده شدن واشنگتن برای رفع تحریم‌های نفتی ایران دانسته‌اند.
اتحادیه اروپا منتظر تایید سازمان ملل
خبرگزاری مطرح غربی به نقل از منابع دیپلماتیک خبر داده که به محض تایید سازمان ملل درباره انجام تعهدات ایران در قبال برجام، اتحادیه اروپا تحریم‌های ایران را برمی‌دارد.
خبرگزاری فرانسه امروز جمعه در گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک نوشته است: «به محض آنکه سازمان ملل تایید کند ایران مفاد توافق هسته‌ای تاریخی را انجام داده، اتحادیه اروپا آماده رفع تحریم‌های اقتصادی است».
در ادامه این گزارش آمده است: «انتظار می‌رود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به زودی شاید اواخر جمعه یا طی آخر هفته(شنبه و یکشنبه) اعلام کند که ایران دیگر نمی‌تواند به سلاح‌های هسته‌ای دست یابد.»
منابع دیپلماتیک همچنین به این رسانه گفتند: «همه چیز مهیا شده تا ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا به همراه آمریکا و سازمان ملل بتوانند رژیم تحریم‌ها را در روز موسوم به «روز اجرای» توافق ماه جولای پایان دهند».