بازتاب جهانی بازداشت تفنگداران آمریکایی
ایران در خلیج فارس آمریکا را تحقیر کرد
ماجرای بازداشت 10 تفنگدار آمریکایی در آبهای ایران در خلیج فارس توسط نیروی دریایی سپاه و حواشی آن بازتاب بسیار گستردهای در رسانههای بینالمللی و محافل سیاسی داشته و از آن به عنوان «تحقیر آمریکا» یاد شده است.
روابط عمومی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز سه شنبه هفته گذشته از توقیف دو فروند شناور رزمی آمریکایی و دستگیری سرنشینان آن توسط واحدهای شناوری رزمی این نیرو در حوالی جزیره فارسی در منطقه خلیج فارس خبر داد. نیروی دریایی سپاه سرنشینان شناورهای آمریکایی شامل 9 مرد و یک زن را با برخورد اسلامی تا تعیین و تکلیف وضعیت آنها در سلامت کامل در محل مناسبی مستقر کردند.
پس از اینکه معلوم شد ورود نیروی دریایی آمریکا به داخل آبهای ایرانی عمدی و برنامهریزی شده نبوده است، جمهوری اسلامی ایران شرط آزادسازی این افراد را عذر خواهی اعلام کرد و ساعاتی بعد با عذرخواهی آمریکا این نیروها در آبهای بینالمللی رها شدند.
سیر توالی این رخداد از آغاز تا پایان و پس از آن موجی از موضع گیری را از جانب رسانههای غربی و بینالمللی و سیاستمداران آمریکایی به همراه داشت.
با گذشت چند روز از آزادی 10 نظامی آمریکایی که این هفته در آبهای ایران بازداشت شدند، این مسئله هنوز در رأس اظهار نظرهای مقامات آمریکایی قرار دارد و حتی بخش زیادی از مناظره روز گذشته جمهوریخواهان را هم که میگفتند ایران «واشنگتن را تحقیر کرده»، به خود اختصاص داد.
به گزارش فارس، سناتور «تد کروز» که در نظرسنجیها در رده سوم یا چهارم رقابتهای درون حزبی قرار دارد، در حالی که باید به سوالی در مورد تولید شغل در آمریکا پاسخ میداد، بحث را به سمت حادثه اخیر در خلیج فارس سوق داد و گفت «از دیدن اینکه 10 ملوان آمریکایی دستشان را پشت سرشان گرفتهاند و زانو زدند»، وحشت زده شده است.
ترامپ در مورد این تصاویر که لحظاتی بعد از محاصره دو قایق آمریکایی در نزدیکی جزیره فارسی ضبط شدهاند، گفت که این ویدئو را در بین گروهی از کارگران ساختمانی دیده و مشاهده کرده است که پس از دیدن زانو زدن آمریکاییها، «اشک تمام صورت آنها (کارگران) را گرفت.»
وی که بخش پایانی صحبتهایش در مناظره فاکس نیوز را به ایران اختصاص داد، بار دیگر کنایهای به توافق هستهای ایران و 1+5 که 23 تیر ماه امسال به دست آمد زد و گفت: «این صحنه وحشتناکی بود، صحنه وحشتناکی بود. تنها دلیلی هم که آنها را به ما بازگرداندند، این بود که ما با آنها یک معامله احمقانه 150 میلیارد دلاری کردیم.»
به نوشته پایگاه پالیتیکو، در حالی که مقامات دولت آمریکا حصول توافق هستهای را موجب شکلگیری یک کانال مستقیم با تهران و در نتیجه آزادی سریع ملوانان عنوان کردهاند، اما جمهوریخواهان میگویند توافق موجب تضعیف واشنگتن در برابر ایران شده است. «کریس کریستی» یکی از این جمهوریخواهان است که میگوید اگر رئیسجمهور بود، ایرانیها «میفهمیدند که چطور رفتار کنند.»
«جب بوش» که به دلیل اقدامات ویرانگر برادرش بوش اکنون جایگاه خوبی در نظرسنجیها ندارد، مواضعی شبیه به بوش پسر گرفت و گفت اکنون دیگر «دشمنان ما از ما نمیترسند.»
ایران «کنوانسیون ژنو» را نقض نکرده است
همچنین پایگاه خبری «بریت بارت» از قول یک مقام دولت آمریکا گزارش داد که چگونگی رفتار ایران با تفنگداران بازداشت شده و پخش تصاویر مربوط به معذرت خواهی آنها نقض کنوانسیون ژنو(1949) نیست.
این مقام دولت آمریکا گفت که نحوه بازداشت تفنگداران آمریکایی و رفتار ایران با آنها نقض کنوانسیون ژنو، در ارتباط با زندانیان جنگی، نبوده است.
رسانههای آمریکایی در روزهای اخیر از پخش تصاویر بازداشت تفنگداران آمریکایی و پخش تصاویر مربوط به عذرخواهی یکی از آنها و همچنین پوشاندن حجاب به تفنگدار زن آمریکایی انتقاد کرده بودند.
جان کربی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا میگوید که کنوانسیون ژنو مربوط به شرایط جنگی است حال آنکه ما با ایرانیها در جنگ نیستیم. من حقوقدان نیستیم ولی واضح است که اگر کنوانسیون را خوانده باشید مربوط به شرایط جنگی است و ما با ایران در شرایط جنگ نیستیم.
اشتون کارتر: ورود به آبهای سرزمینی ایران
بر اثر خطای ناوبری بود
«اشتون کارتر»، وزیر دفاع آمریکا نیز در واکنش به این حادثه گفت که حادثه «جزیره فارسی» بر اثر خطای ناوبری اتفاق افتاده است. وزیر دفاع آمریکا در این مصاحبه با «یونیویژن»، گفت: «اطلاعاتی که از طریق آنها و فرماندهانشان به ما رسیده این است که آنها تصادفاً بر اثر خطای ناوبری، وارد آبهای سرزمینی ایران شدند.»
کارتر این موضوع را دلیل اصلی ورود شناورهای نیروی دریایی آمریکا به آبهای سرزمینی ایران عنوان کرد.
سرباز آمریکایی که از ایرانیان عذرخواهی کرد
به احتمال قوی «توبیخ» میشود
فرمانده دو گشتی دریایی آمریکا که دیروز به دلیل نقض مرز آبی ایران دستگیر شد و در برابر دوربین به دلیل اشتباه خود عذرخواهی کرد، بنا بر قوانین داخلی نیروی دریایی آمریکا احتمالاً توبیخ خواهد شد.
فرمانده «نارک» در حالی که در جزیره فارسی در بازداشت موقت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به سر میبرد، در برابر دوربین گفته بود: «(ورود به آبهای ایران) یک اشتباه بود؛ این تقصیر ما بود و ما به خاطر اشتباهمان عذرخواهی میکنیم.»
وزارت دفاع آمریکا خبر داده بود که فرمانده نارکر و 9 سرباز تحت امرش پس از رها شدن در آبهای آزاد، برای بازجویی به قطر رفتهاند؛ جلسه سوال و جوابی که هنوز خبری از آن به بیرون درز نکرده است.آنگونه که نشریه دیلیمیل تحقیق کرده، ماده 5 مقررات رفتاری نیروی دریایی آمریکا تصریح میکند که اعضای این نیرو پس از بازداشت به دست هر کسی باید فقط «نام، درجه، شماره پرسنلی و تاریخ تولدشان» را بگویند و نه چیز دیگر.
یدیعوت آحارونوت:سپاه حرف آخر را در ماجرای تفنگداران آمریکایی زد
روزنامه صهیونیستی «یدیعوت آحارونوت» نیز در گزارشی به تحلیل ماجرای بازداشت و رهاسازی 10 تفنگدار آمریکایی از سوی سپاه پاسداران پرداخت و نوشت: اقدام ایران در توقیف قایقهای آمریکایی در خلیج فارس، از دیدگاه نظامی، یک حادثه ناچیز بود. اما این حادثه کوچک، نتایج سیاسی دارد که باید مدنظر قرار گیرد؛ به ویژه در اسرائیل.
یدیعوت آحارونوت نوشت: حدود دو هفته قبل، ایرانیها موشکهای بالستیکی را آزمایش کردند که قادر به حمل کلاهک هستهای بود. منع انجام چنین آزمایشهایی بخشی از تصمیم شورای امنیت سازمان ملل است که به توافق هستهای وجهه قانونی بخشید. اما ایران توجهی به سازمان ملل و قدرتهای جهانی نداشت. نه تنها این آزمایش را انجام داد، بلکه یک تونل زیرزمینی را نیز نشان داد که موشکهای بالستیک دوربرد را در آنها ذخیره کرده بود.
این روزنامه اسرائیلی در ادامه آورده است، این، نقض تصمیم سازمان ملل است. دولت اوباما نیز فهرستی از تحریمها آماده کرده است اما رئیسجمهور خود به شورای امنیت ملی آمریکا، وزارت دفاع و پنتاگون دستور داده است، این پروسه را متوقف کنند که «خدایی نکرده» اتفاقی برای توافق هستهای رخ ندهد. این به خودی خود نشانه خوبی برای ما نیست زیرا به این معناست که آمریکا نقض توافق هستهای از سوی ایران را نادیده خواهد گرفت. یدیعوت آحارونوت در بخشی از مطلب خود نوشته، این قایقهای کوچک و تندرو سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران بودند که قایقهای گشتی آمریکایی را متوقف کردند. آنها فرصت را برای تصویربرداری از ملوانان آمریکایی در حالتی تحقیرکننده از دست ندادند و خواستار عذرخواهی آمریکا به عنوان شرط آزادی این ملوانان شدند.
در این گزارش آمده، جان کری وزیر خارجه آمریکا به خاطر سپری کردن خدمت نظامی در ویتنام به عنوان افسر قایقهای گشتی، به خوبی از آنچه رخ داده بود، آگاه بود. با این حال، او پذیرفت که قایقهای آمریکایی وارد آبهای سرزمینی ایران شدهاند. چنین سخنی نوعی عذرخواهی و پذیرفتن اشتباه از سوی آمریکاست.
بر اساس این گزارش، کری ابراز امیدواری کرد همه از این ماجرا راضی بیرون بیایند. اما این سپاه پاسداران بود که حرف آخر را زد. آنها فیلم تفنگداران تحقیرشده آمریکایی و اسیرکنندگان آنها را که رفتاری انسانی با ملوانان داشتند، نشان دادند و به این طریق سپاه با یک تیر دو نشان زد.
واشنگتن: روابطمان با تهران براساس اعتماد نیست
مجری شبکه «فاکسنیوز» به دنبال آزاد شدن نظامیان آمریکایی با سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به گفتگو نشست. این شبکه پس از پخش صحنههایی از صحبتهای جان کری که در آن از طرف ایرانی به دلیل کمک به نظامیان این کشور تقدیر کرده بود از جان کربی پرسید: «آیا ایران یک کشور حامی تروریسم نیست که به جنگهای نیابتی از جمله مبارزه با اسرائیل کمک میکند؟»
کربی در پاسخ به این سوال گفت: «به طور قطع همینطور است».
مجری فاکسنیوز سپس ادامه داد: «بنابراین ایران کشوری است که قابل اعتماد نیست؟» کربی در پاسخ به این سوال گفت: «ما چنین چیزی را نگفتیم که روابط با ایران بر پایه اعتماد است بلکه دقیقاً عکس این مسئله را گفتیم».
مجری این شبکه آمریکایی سپس از کربی خواست تا دلیل تقدیر از ایران را بیان کند و سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «شرایطی که ملوانان آمریکایی به دست مقامات ایرانی افتادند در حال بررسی و تحقیق است، اما دلیل اینکه ما از آنها تشکر کردیم این بود که طرف دیپلماتیک در ایران خیلی سریع وارد عمل شد تا آزادی آنها را تضمین کند». وی در پاسخ به این سوال که آیا شما اعتقاد دارید که ایران یک کشور حامی تروریسم است، پاسخ داد: «مسئله اصلا ارتباطی به اعتقاد (ما به حامی تروریسم بودن ایران) ندارد. بحث (وجود یا عدم وجود) اعتماد است و به همین دلیل است که ما بر سختترین نظام بازرسیها از برنامه هستهای ایران اصرار داریم. روابط با ایران براساس اعتماد نیست.»
رویترز: واشنگتننمیخواست خبر بازداشت نظامیان منتشر شود
خبرگزاری رویترز در گزارشی با موضوع بازداشت و آزادی 10 نظامی آمریکایی توسط سپاه پاسداران، نوشته است که بلافاصله پس از بازداشت این افراد، مقامات دو کشور در پایتختهای خود برای جلوگیری از تشدید تنشها وارد عمل شدند.
رویترز با بیان اینکه وزرای خارجه ایران و آمریکا دستکم 5 بار تلفنی با یکدیگر صحبت کردند، نوشته است که نهایتا رایزنیهای دوجانبه به آزادی این نظامیان که به صورت غیرقانونی وارد آبهای ایران شده بودند، منجر شد.
این خبرگزاری به نقل از یک مقام ایرانی نوشته است که آیتالله علی خامنهای رهبر انقلاب پس از بازداشت این افراد خواستار تحقیق در این رابطه شدهاند و دستور دادهاند که مشخص شود که آیا این افراد به عمد وارد آبهای ایران شدهاند یا نه. به نوشته رویترز، دستور نهایی آزادی این نیروها از سوی رهبری صادر شده است.
به ادعای رویترز، نظیر مقامات آمریکایی، در تهران هم جلساتی برای بحث در مورد این موضوع برگزار شد. به گفته یک مقام ایرانی که خواسته نامش فاش نشود، دستکم سه جلسه با حضور مقامات ارشد دولتی و امنیتی ایران از جمله حسن روحانی رئیسجمهور، برگزار شده است.
رویترز نوشته است که دولت آمریکا «در ابتدا امیدوار بود که این قضیه پنهان بماند»، اما نهایتا خبر بازداشت نظامیان آمریکایی در حالی منتشر شد که تنها چند ساعت به نطق سالانه باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا زمان مانده بود.
رویترز نوشته است: «کری تقریبا بلافاصله عذرخواهی کرد و به دفترش در طبقه هفتم رفت. این اتفاق در حالی افتاد که وی از قبل قرار بود حدود ساعت 12:45 (به وقت واشنگتن) با (محمد جواد) ظریف (وزیر خارجه ایران) تلفنی صحبت کند.»
به نوشته رویترز، کری خطاب به ظریف گفته است: «ما میتوانیم این قضیه را به «داستانی خوش» برای هر دویمان تبدیل کنیم.»
رمز گشایی «داستان خوش آمریکایی» در رسانههای زنجیره ای
نکته قابل تاملی که در چند روز اخیر، یعنی بعد از توقیف موقتی شناورهای آمریکایی و بازداشت نظامیان این کشور که به آبهای سرزمینی کشورمان تعدی کرده بودند، باید به آن توجه ویژه داشت تلاش برخی از رسانهها برای استفاده از عذر خواهی طرف آمریکایی برای پوشش دادن به مسئله تجاوز و تعدی نیروهای آن کشور به قلمرو سرزمینی ماست.
چندی است که برخی از رسانه هاو روزنامههای داخلی به مثابه پیاده نظام سیاستهای آمریکا قد علم کردهاند و از هر فرصتی برای بزک کردن و آرایش چهره کریه دولت مذکور نزد افکار عمومی ایران استفاده میکنند.
تیترهایی همچون « پایان خوش فارسی»، «تشکر آمریکا از ایران»، «دیپلماسی قایقها» و... حال و هوای این را دارند که گویی طرف آمریکایی قهرمان مهربان این ماجراست در حالی که واقعیتی که کل دنیا به آن اذعان کردند این بود که نیروهای آمریکایی به آبهای سرزمینی ایران تجاوز کرده و دولت این کشور «موظف» به عذر خواهی بود.
انتقاد «جان مککین» از مواضع کاخ سفید
بعد از اقدام ایران در آزادی نظامیان آمریکا
سناتور جان مککین، رئیس کمیسیون نیروهای مسلح مجلس سنای آمریکا بامداد پنجشنبه گذشته در بیانیهای از مواضع کاخ سفید در ماجرای بازداشت 10 تفنگدار آمریکایی در خلیج فارس و همچنین بعد از آزادی آنها، انتقاد کرد.
«مککین» در این بیانیه با لحنی کنایهآمیز نوشته است: «یک روز بعد از اینکه ایرانیها دو شناور نیروی دریایی آمریکا را توقیف و ده ملوان آمریکا را دستگیر کردند، مقامهای دولت اوباما ظاهراً با ذوقزدگی به دنبال تمجید از لطف ایرانیها برای توقیف کشتیها و نیروهای نظامی ما بودند.»
این سناتور ارشد آمریکا در ادامه بیانیه روز گذشته جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید که رفتار ایران با بازداشتیهای آمریکا را مودبانه خوانده بود مورد انتقاد قرار داده است. او همچنین اقدام جان کری، وزیر خارجه آمریکا برای تشکر از ایران جهت آزادی زودهنگام 10 نظامی این کشور را هم مورد سرزنش قرار داده است.
کری به ظریف: دستگیری نظامیان آمریکایی میتواند برای ما فرصت باشد
مقام آمریکایی مدعی شده جان کری، وزیر خارجه کشورش در یکی از تماسها با محمد جواد ظریف، همتای ایرانیاش برای حل و فصل موضوع بازداشت 10 نظامی آمریکایی در خلیج فارس انجام داده از او خواسته این واقعه را به فرصتی برای نشان دادن قدرت دیپلماسی تبدیل کند.
مقام آمریکایی میگوید کری به همتای ایرانیاش گفته اقدام ایران در توقیف دو شناور آمریکا و بازداشت 10 سرنشین آن میتواند به «فصلی خوب» برای دو کشور تبدیل شود.
مطابق این گزارش، کری، شب گذشته دستکم 5 بار برای حصول اطمینان از آزادی سرنشینان شناورهای توقیفشده با ظریف صحبت کرده است.
سیانان:ایران با پخش تصاویر عذرخواهی نظامیان آمریکایی
کاخ سفید را شرمنده کرد
شبکه سیانان در گزارشی با موضوع آزادی نظامیان بازداشتشده آمریکایی، نوشته است که پخش تصاویر عذرخواهی از ایران مایه شرمساری کاخ سفیدی است که تلاش میکند آزادی این نیروها را پای دیپلماسی بگذارد.
این شبکه سپس تصاویر نظامی آمریکایی را پخش کرد که گفت ورود به آبهای ایران «اشتباه ما بود، این خطای ما بود و من از این بابت عذرخواهی میکنم.»
سیانان با بیان اینکه از زمان بازداشت نظامیان، کری 5 مرتبه با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران تلفنی گفتوگو کرد، میگوید وزیر خارجه آمریکا حل و فصل سریع مسئله را پای تلاشهای دیپلماتیک خود نوشت.
این شبکه در گزارش مکتوب خود در ارتباط با عذرخواهی نظامیان آمریکایی از ایران نیز نوشته است: «ویدئویی که روز چهارشنبه از تلویزیون دولتی ایران پخش شد، ملوانهای آمریکایی را در حالی نشان میدهد که بابت ورود به آبهای ایران عذرخواهی میکنند. این یک رخداد شرمآور برای دولت ایالات متحده است که تلاش میکند آزادی سریع نظامیان آمریکایی را به عنوان یک پیروزی دیپلماتیک به تصویر بکشد.»