احتمال درگیری نظامی عراق و ترکیه در جریان آزادسازی موصل
تهدیدات بغداد در مورد خروج نیروهای ترکیه از استان نینوا و بیتفاوتی آنکارا در برابر این اعتراضات، علامت سوالهای زیادی را در مورد عملیات بزرگ ارتش عراق برای آزادسازی موصل به وجود آورده است.
سرویس خارجی-
ارتش عراق در روزهای اخیر موفق شد با آزادسازی رمادی، پیروزی بزرگی را کسب کند و بلافاصله پس از این پیروزی روانه فلوجه شد تا این شهر را نیز در استان الانبار پاکسازی کنند و آماده عملیات بزرگ برای پاکسازی موصل شوند. البته نظامیان عراقی هنوز مشغول نبرد با بقایای تروریستهای داعش در رمادی هستند اما شهر به صورت کلی آزاد شده است. نبرد موصل برای عراق بسیار حساس و سرنوشت ساز است و پیروزی در آن به معنای پایان رویاهای «ابوبکر البغدادی» سرکرده داعش خواهد بود. در این میان برخی عوامل و متغیرها ممکن است پیروزی در موصل و حتی شروع عملیات در این شهر را برای ارتش عراق با مشکل مواجه کنند. مهمترین عامل در این مورد ترکیه است. نظامیان ترکیه هفته هاست که بدون دعوت وارد شمال عراق شده و به خاک این کشور تجاوز کردهاند. دولت عراق نیز بارها علیه آنکارا موضع گیری کرده و حتی به شورای امنیت سازمان ملل نیز شکایت کرده است. اما «اردوغان» تاکنون نه تنها به این مواضع و در خواستهای عراق برای خروج نظامیان ترکیه توجهی نکرده است، بلکه با زبان طعنه، در مورد ناتوانی بغداد علیه تروریستها حرف میزند.
نکته مهم در این مورد به هدف نظامیان ترکیه از ورود به به پایگاه نظامی «الزلکان» در منطقه «بعشقیه» 30 کیلومتری شمال شرق موصل است. آنها ادعا کردهاند که برای نبرد با داعش به این منطقه آمدهاند در صورتی که اگر ترکها قصد مقابله با داعش را داشتند تروریستهای داعش که در سوریه مستقر هستند بسیار به ترکیه نزدیکترند. در دنیای واقعی شواهدی که تاکنون منتشر شده حکایت از همکاری ترکیه با داعش در زمینه قاچاق و فروش نفت را دارد و مبارزه ترکیه با این گروه بهانهای بیش نیست و بنابر برخی تحلیلها ترکیه در عراق به دنبال مطامع ارضی و حتی تصرف برخی مناطق نفتی عراق است و همانند دوران امپراطوری عثمانی، «اردوغان» خیالاتی در مورد کشورگشایی دارد. برخی دیگر از تحلیلها نشانگر این امر است که احتمال دارد برنامه در مورد عراق به این سمت پیش برود که داعش در این کشور ریشهکن نشود و با اقدامات مختلف، در راه آزادسازی موصل به عنوان مقر اصلی تروریستهای داعش در عراق سنگ اندازی شود. این نوع نگاه و اقدامات اکنون به سمت نوعی از رویارویی دو کشور پیش میرود که حتی ممکن است به درگیری نظامی نیز بینجامد و در این صورت آزادسازی موصل بسیار پیچیده خواهد شد.
در این ارتباط، «ابراهیم جعفری» وزیر خارجه عراق بار دیگر از آنکارا خواست تا نیروهای نظامی خود را از شمال عراق خارج کند. وی همچنین هشدار داد که در صورت ادامه حضور نظامیان ترکیه در خاک عراق، کشورش از گزینه نظامی علیه آنکارا استفاده خواهد کرد. این سخنان با واکنش آنکارا مواجه شد. نخستوزیر ترکیه با طعنه به بغداد گفت: «بهتر است عراق از قوای نظامیاش علیه داعش استفاده کند نه آنکارا.» اظهارات «داوود اوغلو» نخستوزیر ترکیه بهگونهای بود که بلافاصله نخستوزیر عراق در گفتوگوی تلفنی با وی به شدت بر خروج نظامیان ترکیه از شمال عراق تاکید کرد.
«حیدر عبادی» با بیان اینکه نیروهای ترکیهای با داعش نمیجنگند، گفت: «هیچ توجیهی برای حضور نیروهای ترکیه در عراق وجود ندارد.» براساس بیانیه دفتر نخستوزیر عراق، «عبادی» خطاب به اوغلو گفت: «عراق پیروزیهایی علیه گروه تروریستی داعش به دست آورده است و نیروهای امنیتی در حال حاضر در حال برقراری امنیت شهر رمادی برای بازگشت اهالی به آن هستند. ایستگاه آینده نیروهای عراقی موصل خواهد بود و ما با حضور نیروهای ترکیهای در موصل بدون اطلاع و موافقت دولت مرکزی کاملا مخالفیم، زیرا این حضور موجب بحرانهای زیادی شده است.» نخستوزیر عراق با بیان اینکه ترکیه به توافق با دولت عراق برای خروج نیروهایش از عراق پایبند نبوده است، تاکید کرد: «ما از آنکارا میخواهیم که فورا خروج نیروهایش از عراق را اعلام کند و به حاکمیت عراق احترام بگذارد.»
عملیات تکمیلی در رمادی
در حالی که دوشنبه هفته گذشته ارتش عراق آزادسازی رمادی مرکز استان الانبار را اعلام کرد، اما هنوز عناصر داعش در برخی از قسمتهای این شهر حضور دارند و عملیات برای آزادسازی این مناطق ادامه دارد. «صهیب الراوی» استاندار «الانبار» عراق در این مورد اعلام کرد، شهر رمادی کاملا آزاد نشده است اما مهمترین بخش آن آزاد شده است. فرمانده عملیات الانبار عراق نیز از آغاز عملیات گسترده ارتش برای بازپس گیری مناطق باقیمانده تحت سیطره داعش در شرق شهر رمادی خبر داد. به گزارش ایسنا، «اسماعیل المحلاوی»، فرمانده عملیات استان الانبار عراق، اعلام کرد، این عملیات با رهبری لشکر هشتم عراق انجام میشود و هدف آن به عنوان مرحله نخست بازپسگیری مناطق الصوفیه، السجاریه و جویبه در شرق رمادی در مجاورت با رود فرات و بازپسگیری منطقههای مرکزی است که همچنان تحت کنترل داعش است و هدف نهایی آن پاکسازی کل استان از وجود تروریستهاست. از سوی دیگر «صباح کرحوت»، رئیس شورای استانداری الانبار اعلام کرد که داعش حدود 200 خانواده عراقی را در بخش شرقی رمادی بازداشت کرده است.
نیروهای عراقی اخیرا کنترل شهر رمادی را پس از مدتها درگیری با داعش در دست گرفتند. داعش در پی عقبنشینی خود از این شهر تمامی منازل و مسیرها را بمبگذاری کرده که موجب کشته شدن تعدادی از نیروهای عراقی در اثر انفجار این بمبها شد. در واکنش به این پیروزی بزرگ، «عبدالمهدی الکربلایی»، نماینده «آیتالله سیستانی»، مرجع عالیقدر شیعیان در خطبههای نماز جمعه این هفته در کربلا گفت: «نیروهای مسلح عراق و کسانی که به این نیروها کمک کردند قهرمانی و فداکاری را در شهر رمادی رقم زدند که نشاندهنده شایستگی آنها برای پیروزی است.» وی تاکید کرد: «این پیروزی ادعاهای برخی طرفها را باطل کرد که میگویند ارتش عراق اراده جنگیدن ندارد. نیروهای عراقی باید از این پیروزیها برای آزادسازی بقیه مناطق و شهرها استفاده کنند.» اخیرا برخی مقامات نظامی آمریکایی و اشخاصی در داخل عراق پیروزیهای داعش در عراق را نتیجه عدم وجود اراده در ارتش این کشور خوانده بودند.