علی‌رغم وعده‌های مکرر دولت
طرح خرید اعتباری کالا همچنان در هاله‌ای از ابهام
طرح کارت اعتباری خرید کالا که حدود دو ماه پیش اعلام شد و قرار بود بعد از دو هفته آغاز شود، با وجود اینکه دستورالعمل اجرایی آن ابلاغ شده همچنان در راهروهای بانک‌ها گیر افتاده و کسی هم پاسخگوی علت توقف این طرح نیست.
سرویس اقتصادی -
طرح دولت برای تحریک تقاضا در بازار برخی کالاهای داخلی در اواخر مهر ماه اعلام شد و بر اساس آنچه که مسئولان اقتصادی کشور اعلام کردند قرار بود این طرح‌ها که شامل سه طرح تسهیلات خودرو، لوازم خانگی و کالاهای واسطه‌ای می‌شد به صورت کوتاه مدت برای شش ماه اجرا شود.
دولت طرح وام 25 میلیونی خرید خودرو را بلافاصله و با سرعت عجیبی آغاز کرد و بر خلاف وعده قبلی آن را در سقف 110 هزار مورد متوقف کرد و همانطور که از ابتدا وعده داده بود قرار شد پس از اجرای طرح خودرو و با فاصله حداکثر یک هفته، طرح خرید کالا با کارت اعتباری اجرا شود.
هفته‌ها گذشت اما هنوز خبری از کارت‌های اعتباری خرید کالا نیست و مسئولان مربوطه هر هفته وعده «هفته آینده» را می‌دهند که در این میان تولیدکنندگان و متقاضیان دچار سردرگمی شده‌اند.
به نام تولید، به کام واردات
به گزارش ایسنا، بر اساس آنچه اعلام شد، قرار بود که کارت‌های اعتباری خرید کالا با سقف 10 میلیون تومان برای خرید کالاهای ایرانی به ویژه لوازم خانگی، با تامین اعتبار بانک مرکزی در اختیار مردم قرار گیرد تا در این بخش نیز به نوعی رونق ایجاد شود.
براین اساس قرار شد این تسهیلات با نرخ سود 12 درصد و اقساط 18 تا 24 ماهه با سقف 10 میلیون تومان در مرحله اول در اختیار حقوق بگیران و کارمندان دولت قرار داده شود.
با این حال طرح فوق نه تنها بعد از گذشت یک هفته به مرحله عمل نرسید، بلکه پس از آنکه تغییراتی در آن داده شد که موجبات اعتراض تولیدکنندگان را هم فراهم کرد، اکنون با گذشت بیش از دو ماه هنوز خبری از اجرای آن نیست.
البته بانک مرکزی در اواخر هفته گذشته خبر از ابلاغ دستورالعمل اجرایی این طرح به بانک‌ها داد که البته تغییراتی در طرح از جمله اضافه شدن کالاهای خارجی و کاهش تعداد اقساط به 12 ماه نیز رخ داده بود.
در عین حال، مسئولان بانک مرکزی اعلام کردند که ریالی از 4200میلیارد تومانی که بانک مرکزی به این طرح اختصاص داده صرف خرید کالاهای خارجی نمی‌شود و دریافت تسهیلات برای خرید کالای خارجی از طریق منابع بانک‌ها و با سود 21 درصد امکان‌پذیر خواهد بود.
اما محمدرضا دیانی – رئیس انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی – در این رابطه گفت که هیچ اطلاعی از اینکه این طرح آغاز شده یا نه و اینکه تاکنون چه تعدادی برای آن ثبت‌نام کرده‌اند اظهار بی اطلاعی کرد.
از سوی دیگر پس از ابلاغ طرح به بانک‌ها، احمد میدری - معاون وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی - نیز گفت اجرای طرح کارت اعتباری خرید کالا از هفته آینده به صورت آزمایشی در چند شهرستان آغاز خواهد شد.
این در حالی است که از زمان ابلاغ دستورالعمل به بانک‌ها نیز حدود یک هفته می‌گذرد و وزارت کار نیز هنوز ساز و کار مشخصی را برای تضمین پرداخت اقساط تسهیلات اعلام نکرده است.
به این ترتیب مشخص نیست طرحی که قرار بوده به صورت شش ماهه برای خروج این بخش رکود ایجاد شود، در نهایت چگونه اجرا خواهد شد و اکنون که بیش از دو ماه از فرصت شش ماهه دولت برای اجرای این طرح گذشته، در صورتی که موفق نشوند این طرح را پیش از انتهای سال به اجرا درآورند، سرنوشت واحدهای تولیدی که این روزها بیش از پیش با کاهش تقاضا روبرو شده‌اند و کارگران آن‌ها در پایان سال چه خواهد شد؟
درس عبرت از سرنوشت وام خودرو
با همه این اوصاف نکته‌ای مغفول مانده و آن هم اینکه به فرض اجرای این طرح آیا صنایع داخلی که در پی سیاست های ضد تورمی دولت تا خرخره در رکود فرو رفته اند رونق را تجربه خواهند کرد یا خیر؟ برای دست یافتن به پاسخ این سوال بررسی تجربه وام خودرو آن هم از زبان یک روزنامه حامی دولت خالی از لطف نیست.
بعد از اعطای 2 هزارو 500 میلیارد تومان وام خودرو که به اعتقاد کارشناسان حدود 15 هزار میلیار تومان به نقدینگی فعلی کشور خواهد افزود، روزنامه دنیای اقتصاد درباره میزان اثرگزاری این تسهیلات بر رونق صنعت خودرو گزارش داد: «میزان تقاضای خرید خودرو کماکان با افت همراه بوده و ارائه وام ضد رکودی اخیر دولت حکم تسکین‌دهنده برای این بازار داشته است. همچنین بررسی‌ها حاکی از وجود بی اعتمادی میان سهامداران در بحث سرمایه‌گذاری‌های خارجی است و نشان می‌دهد کماکان سرمایه‌گذاران به رونق این صنعت در آینده امید چندانی ندارند...اعطای چنین تسهیلاتی که تنها یکبار صورت می‌گیرد بیشتر حالت تسکین‌دهنده برای تولیدکنندگان این کارخانه‌ها دارد. بازدهی مثبت این طرح‌ها در صورتی است که در چند ماه آینده بار دیگر دولت به اجرای این طرح‌ها بپردازد.»
تحلیل روزنامه حامی اقتصاد بازار از مسکّن بودن وام خودرو و لزوم تکرار چندباره این تسهیلات نشان می دهد به احتمال قریب به یقین در صورت اجرای طرح خرید اعتباری و شکست آن، حامیان اقتصاد بازار خواهند گفت این طرح حکم مسکّن داشته و باید دوباره تکرار شود، همان استدلالی که درباره آزادسازی قیمت ها داشته اند و بعد از هر بار افزایش می گویند قیمت ها هنوز حقیقی نشده و برای استقرار نظام تعادلی اقتصاد آزاد باید دوباره افزایش یابد!