33 تا 80 درصد از سانتریفیوژها در پروسه جمعآوری از بین میروند
کارشناسان معتقدند در بهترین حالت از جمعآوری سانتریفیوژها یک سوم آنها از بین میرود و تعجیل در این امر میتواند باعث نابودی 80 درصد آنها شود.
«حسین آبنیکی» معاون سابق سازمان انرژی اتمی در واکنش به تخمین زمان ۲ ماهه توسط صالحی رئیس سازمان انرژی برای جمع آوری سانتریفیوژهای ایران به منظور اجرای تعهدات ایران در برجام با بیان اینکه زمان برچیده شدن سانتریفیوژها بستگی به چگونگی جمعآوری آنها دارد گفت: میتوانیم آنها را در یک زمان دو ماهه یا کمتر از آن نیز جمع کنیم که آسیبپذیری ما بسیار زیاد میشود ولی میتوان با روندی بسیار آرامتر آنها را برچینیم که ممکن است ۵-۶ ماه زمان ببرد.
آبنیکی خاطر نشان کرد: ما علاوه بر ماشینها باید زیرساختها و کابلها را جمع کنیم؛ برجام به صراحت گفته است باید خیلی از تجهیزات جمع شود و حتی در بعضی جاها تاکید دارد که حتی باید آن سکوهای زیر آن را نیز جمع کنیم.
وی با بیان اینکه جمع آوری این همه تجهیزات عملیات عظیمی است گفت: بسیاری از تجهیزات مانند لولهها و دیگر چیزها جوشکاری شده و در بخشی از این تجهیزات رادیو راکتو بوده که این موضوعات زمان قابل توجهی را میبرد و به همین دلیل زمان ایدهآل میتواند خیلی بیشتر از دو ماه طول بکشد.
وی در خصوص بازگشتپذیری سانتریفیوژها بعد از برچیده شدن گفت: قطعاً یک سری از این قطعات غیرقابل استفاده خواهد بود اما از یک سری از آنها بعداً میشود استفاده کرد و ما باید این آمادگی را داشته باشیم که بخش قابل توجهی از این تجهیزات در حین فرآیند جداسازی و انبارش قطعاً از بین خواهند رفت.
آبنیکی در خصوص میزان خسارتی که ممکن است به حدود ۱۲ هزار سانتریفیوژی که قرار است برچیده شود وارد خواهد شد گفت: در بهترین حالت و با بهترین امکانات حداقل یک سوم تا نیمی از ماشینها دچار چالش میشوند و بسیار بعید میدانم کمتر از یک سوم از سانتریفیوژها از بین بروند البته تجهیزات دیگر ممکن است همین که باز شوند غیرقابل استفاده گردند ولی یک سوم آسیب برای سانتریفیوژها را باید قطعا بپذیریم. همچنین «دیوید آلبرایت» رئیس موسسه علم و امنیت بینالملل آمریکا در مصاحبه با با شبکه «پیبیاس» گفت: اگر ایران بخواهد سانتریفیوژهای خود را به نحوی برچیند که بتواند بعدها بار دیگر آنها را مورد استفاده قرار دهد، به چند ماه زمان نیاز دارد.
آلبرایت افزود: آنها میتوانند یک بولدوزر به آنجا ببرند و همه آنها را به قراضه تبدیل کنند. اما اگر آنها بخواهند این دستگاهها را به دقت و یکی یکی خارج کنند، طوری که بعدا هم، مثلا اگر یک روزی زیر توافق زدند، بشود از آنها استفاده کرد، آن وقت به چند ماه زمان نیاز خواهند داشت.
وی در ادامه گفت: آمریکا میخواهد که اجرای تعهدات ایران «تا جایی که میشود، طول بکشد» و از دید واشنگتن «کندی، چیز خوبی است»، اما در مقابل «روشن است که ایران میخواهد این فرآیند هرچقدر ممکن است، سریع پیش برود، آنها میخواهند که این اتفاق در همین پائیز رخ دهد و تحریمها، بخش اعظم تحریمها در روز اجرا برداشته شوند. آنها امیدوارند که این کار را پیش از انتخابات آتی که فکر میکنم فوریه برگزار میشود، تمام کنند.
پیش از این، «علیرضا زاکانی» نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در جمع تعدادی از اساتید دانشگاه در مرکز فناوری پژوهشگاه شاخص پژوه درخصوص تعهد ایران در جمعآوری سانتریفیوژها گفت: آقای صالحی میگفت که ما در زمان خاموش کردن سانتریفیوژها با 50 درصد خرابی مواجه میشویم و حدودا 50 درصد در زمان خاموش کردن از بین میرود و اگر خیلی خوب در زمان جابهجایی عمل کنیم 30 درصد نیز در زمان جا به جایی از بین خواهد رفت؛ یعنی در مجموع 80 درصد سانتریفیوژهای جمع شده از بین میرود.