لیلا کریمی
نفوذ فرهنگی و سیاسی خطرناکتر از نفوذ اقتصادی و امنیتی است/ دشمن به دنبال دگرگون کردن باورهای جامعه و نفوذ در مراکز تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی است .
(رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با هزاران نفر از فرماندهان سپاه25/۰۶/1394)
رهبر معظم انقلاب بارها در سخنان حکیمانه‌شان به نفوذ فرهنگی دشمن اشاره کرده‌اند و توجه مسئولان نظام و مسئولان فرهنگی را به این امر معطوف کرده‌اند. بنابراین با چند نویسنده درباره نفوذ فرهنگی و راه‌های مقابله با آن به گفت‌وگو نشسته‌ایم که می‌خوانید:
به تنهایی نمی‌توان
  نسخه  پیچید!
محمدرضا سرشار؛ نویسنده و منتقد ادبی مهم‌ترین چالش ایران بعد از جنگ تحمیلی با غرب را فرهنگی دانست و گفت:  بعد از هشت سال استقامت مردم ایران در جنگ، به این نتیجه رسیدند که از طریق نظامی نمی‌توانند مردم ایران را به زانو درآورند. بنابراین راه دیگری به تعبیر خودشان «جنگ نرم» در پیش گرفتند.  تصمیم گرفتند نظام ما را از درون فرو بپاشانند و نظامی که مورد تایید خودشان هست، به کار بگمارند تا خطری برای منافعشان نداشته باشد.
وی افزود: ایران سدی در برابر استکبار جهانی است. با ارتحال حضرت امام (ره ) آنها به خیال خام خودشان امید بیشتری داشتند تا در این جنگ به پیروزی برسند. بنابراین روز به روز جنگ را توسعه و پیچیده‌تر کردند و متاسفانه ابزارهای جدیدی به مرور زمان در عرصه نبرد نفوذ فرهنگی در دست گرفتند چون ماهواره و بعد از آن اینترنت و...در این مقطع جنگی نیست که با فداکاری و ایثار و گذشت از مال بتوان پیروز شد. در واقع این نبرد نامتوازن خارج از توان ما است و به مراتب سنگین‌تر و خطرناک‌تر از جنگ نظامی است. هر کسی که سرکی به درون دنیای مجازی کشیده باشد و شاهد تاسیس شبکه‌های ماهواره‌ای زبان فارسی و... باشد؛  متوجه می‌شود در وهله اول اخلاق و از همه مهم‌تر  ایمان مردم ما را هدف قرار گرفته اند. مقاومت در برابر این حملات فرهنگی خیلی در اختیار نظام و مسئولان امر نیست. این جنگی است که هر جا اتفاق افتاده، معمولا مهاجم پیروز شده است.
این پژوهشگر به قدیمی‌ترین نمونه نفوذ فرهنگی «اندلس؛ اسپانیای امروزی» اشاره کرد و اظهار داشت: همه کسانی که با تاریخ اسلام آشنایی دارند، می‌دانند عمده‌ترین ابزاری که غرب برای استحاله اعتقادی مردم اندلس بهره برد؛ زن و شراب بود. این موضوع صددرصد پاسخ داد و در حال حاضر ما چیزی از آندلس اسلامی نمی‌بینیم و دوباره اسپانیا به اسپانیای مسیحی برگشت.
سرشار ادامه داد: در حدیثی منقول از پیامبر اکرم آمده است که بعد از خودم بر امتم از دو چیز می‌ترسم: زن و مال. متاسفانه این آفت‌های همیشگی بشر بوده است. اولین قتل توسط یک پیغمبر زاده به خاطر یک زن بود. بنابراین یکی از ابزارهای اصلی شیطان در طول تاریخ «زن» بوده است. البته این به معنی کاستن از ارزش زن و محکوم کردن او نیست. این موضوع اشاره به امکانات بالقوه بزرگی است که در وجود زن است که هم  می‌تواند در جهت اعتلای بشر باشد و هم بالعکس.
رئیس هیئت مدیره انجمن قلم مهم‌ترین ابزار مقابله با نظام جمهوری اسلامی را نه مسائل اعتقادی و سیاسی بلکه مسائل اخلاقی عنوان کرد و گفت: در حال حاضر در بین نخبگان سیاسی و مسئولین مملکتی ما به این نکته توجه نمی‌شود. متاسفانه در میان جنگ احزاب و جناح‌ها و جنگ بر سر قدرت چیزی که به فراموشی سپرده شده، همین مسئله است. دشمنان ما با سرگرم شدن سران کشورهای اسلامی و مسئولان داخلی به این امور به سرعت اهدافشان را با استفاده از ابزارهایی چون ماهواره وشبکه‌های مجازی و اینترنت و... به پیش می‌برند که هیچ چیزی به اندازه ماهواره‌ها و مقدم بر آن «شبکه‌های مجازی» به اندازه عنصر فکر و جنسیت در استحاله جوانان ما تاثیرگذار نیست.  
محمدرضا سرشار افزود :عملا نه نظام ما و نظام‌های مشابه ما نمی‌توانند با این جریان مقابله کنند. برای اینترنت فیلتر می‌گذارند، فیلتر شکن استفاده می‌شود. ماهواره‌ها را ممنوع می‌کنند آن هم به صورت دیگری. باید برای نفوذ فرهنگی به فکر چاره‌اندیشی بود. در وهله اول امکانات فنی‌مان را توسعه دهیم تا از کیان نظام جمهوری اسلامی در مقابل ابزارهای مخرب ضد فرهنگی دفاع کنیم. باید تکنولوژی‌های لازم را از غرب وارد کنیم. خود کشورهای غربی از این امکانات بهره می‌گیرند و در همان چارچوب‌های فرهنگی خودشان اجازه نمی‌دهند هر خوراکی از این طریق در دسترس کودکان و نوجوانان و سایر گروه‌های سنی مردم خودشان قرار گیرند و باید درباره این مهم یک فکر عاجل شود.
این منتقد ادبی گفت: افزایش آمار طلاق، افزایش بدحجابی و بی‌حجابی، رفتارهای ناهنجار اخلاقی در جامعه بدون کمترین تردید نتیجه همین تصاویر و فیلم‌ها و هجمه مطالب اینترنتی و شبکه‌های ماهواره‌ای است که در اختیار مردم قرار می‌گیرند . بنابراین در مراحل بعدی باید این موارد آسیب شناسی اجتماعی هم بشوند. بعضی‌ها نشانی غلط به مسئولان می‌دهند و اتفاق‌ها و ناهنجاری‌ها را متوجه مسایل داخلی در کشور می‌کنند. بله ! این عوامل داخلی بی‌تاثیر نیست اما عوامل اصلی نیست. ابزارهای اینترنت و فضای مجازی و ماهواره‌ها و... بطور کلی مسئولان ما را خلع سلاح کرده است و هیچ نظامی در برابر این گونه ابزارها و تکنولوژی‌ها نمی‌تواند ایستادگی کند.
این نویسنده به مرحله دیگر همانا تقویت ایمان مذهبی در خانواده  اشاره کرد و افزود: نظام  جمهوری اسلامی رادیو و تلویزیون و مطبوعات و کلیه نهاد‌ها و سازمان‌ها در جهت «اخلاق محوری» تلاش کرده‌اند. چرا به نتیجه کافی نرسیدیم؟ باید آسیب‌شناسی کنیم و کسی به تنهایی نمی‌تواند نسخه بپیچد!
سرشار گفت: ما باید گروه‌های فکری مومن و معتقد - نه گروه‌های غرب زده - که باور دارند در مقابل امواج و جریان‌های مخرب کاری باید کرد را در حالت جهادی بسیج کنیم و راه حل ارایه بدهند. در واقع بیان صورت مسئله مشکل را حل نمی‌کند. به نظرم اقدام در این زمینه همین الان هم دیر است و باید زودتر با یک اقدام عاجل کاری کنیم  وگرنه در آینده نزدیک همه چیز را باخته‌ایم.  
مسئولان فرهنگی
باید به روز باشند
سید هاشم حسینی، نویسنده؛  به نفوذ فرهنگی قبل از انقلاب اشاره کرد و گفت:  غرب از دوران قبل از انقلاب نفوذ فرهنگی در کشور ما داشته است اما این نفوذ جنبه مذهبی نداشته است. البته «نفوذ فرهنگی» از بعد از انقلاب بطور وسیع گسترش پیدا کرد و رهبر معظم انقلاب هم در این خصوص بارها ابراز نگرانی کردند. یکی از دلایل گسترش نفوذ فرهنگی، وارد شدن تکنولوژی  از غرب به کشورهای دیگر چون ایران است. در واقع تکنولوژی ابزاری شده در دست غربیان که به وسیله آن از جنبه فرهنگی نفوذ به کشورهای دیگر کنند.
نویسنده داستان «گل سنگ» ؛ برگزیده دومین جشن داستان انقلاب گفت: غرب تکنولوژی تولید می‌کند و برای کشورهای دیگر از جمله آسیایی ارسال می‌کند. در واقع یکی از اهداف غرب این است؛ کشورهایی که از نظر تکنولوژی ضعیف‌تر از تکنولوژی‌هایی چون اینترنت و شبکه‌های مجازی موبایل و... استفاده کنند. به راستی چقدر مردم ما درگیر سریال‌های ماهواره‌ای و شبکه‌های مجازی موبایل‌ها هستند و... این مسایل قطعا در فرهنگ ما نفوذ کرده است. مسئولان فرهنگی باید نسبت به ابزارهایی که  باعث نفوذ فرهنگی می‌شود؛ به روز باشند.
این نویسنده ادامه داد: البته نمی‌گویم هر آنچه از غرب انتقال می‌یابد بد است اما ما یک جامعه دینی با نظام اخلاقی هستیم و آنچه به فرهنگ ما ضربه می‌زند ترد کنیم و آنچه که مفید، جذب کنیم. نمونه‌ای از نفوذ غربی ورود کلمات غربی است و افرادی که ادعای سواد و روشنفکری  دارند دایما در سخنانشان از واژه‌های غربی استفاده و زبان فارسی را دستخوش تغییر می‌کنند. و مهم‌تر از آن مسائل اخلاقی که هر روز دستخوش تغییر است و این به لحاظ فضای گسیخته ابزارها و تکنولوژی‌های غربی است.
سیدهاشم حسینی درخصوص مقابله با نفوذ فرهنگی  گفت: هجوم تکنولوژی و ابزارهای غربی چون کالای قاچاق است.  باید ارگان و سازمان‌های فرهنگی نظارت بیشتری داشته باشند. در حقیقت این ابزارها و تکنولوژی‌ها هیچ مرزی ندارند. مثل ماهواره.
نسل نو باید واکسینه شود
فاطمه دوست‌كامي، نویسنده ضمن اشاره به شعار «پیشگیری قبل از درمان» گفت: این شعار از آن دسته مفاهیمی است که  قبل از استفاده و بهره‌برداری از کارکرد واقعی‌اش، مظلومانه به کلیشه تبدیل شد و با اندکی تدبیر در ماهیت این شعار می‌توان دریافت که این نسخه نه تنها در حوزه بهداشت و سلامت جسم و روح، که در عرصه فرهنگی نیز بسیار پرکاربرد است.
این نویسنده ادامه داد: در عصر حاضر، در دوران مدرنی که رسانه‌ها در بالاترین رتبه علمی و عملی شان در تاریخ، در حال ایفای نقش هستند ؛ شاید یکی از مهم‌ترین و ابزاری‌ترین مقولات مبارزه فرهنگی بیگانگان به هر کشور، شناخت عمق معنای همین شعار  - پیشگیری قبل از درمان- و به کار بستن آن  در تمام جوانب زندگی باشد.
 نویسنده  كتاب «سرباز كوچك امام»(ره ) جوان‌ها را به عنوان «سرمایه طلایی انسانی» هر جامعه‌ای دانست و افزود: جوان‌تر‌ها در این‌ بین بیش از سایر اقشار جامعه احتیاج به توجه ملاحظات فرهنگی دارند. نوع و نحوه ارتباطات جوانان با تکنولوژی روز، تنوع بالای اقلام فرهنگی قابل ارایه و دردسترس آنها، روحیه تنوع طلبی این قشر، وجود حس تمایل به تجربه، جذابیت بالاو درعین حال کم عمق اطلاعات قابل انتقال و ده‌ها موضوع قابل توجه در این عرصه، همه و همه از جمله مواردی هستند که در حوزه مقابله با نفوذ فرهنگی دشمن باید مورد توجه ویژه‌ای قرار بگیرد.
فاطمه دوست‌كامي اهتمام جدی و ویژه به بحث «فرهنگ‌سازی» در میان نوجوانان و جوانان را مهم دانست و اظهار داشت: عنایت به این موضوع که از بن‌مایه‌های این فرهنگ‌سازی، ابتدای امر در نهاد خانواده، شکل می‌گیرد و بعدها در مدرسه، دانشگاه و اجتماعات بزرگتر در ابعاد گسترده‌تر تقویت می‌شود. اهمیت لزوم تخصیص وقت و هزینه‌های عاطفی و مادی و فرهنگی را توسط  والدین، اولیای مدرسه و افرادی که تولید و نشر مقولات فرهنگی کشور را برعهده آنان است را صد چندان می‌کند.