گزارش خبری-تحلیلی کیهان
تلاش برای تحمیل توافق به نمایندگان ملت با ادعای حمایت مردم
رئیس جمهور در مصاحبه با یک شبکه آمریکایی اعلام کرد اکثریت مردم از توافق هستهای حمایت میکنند و بر این اساس نیز مجلس آن را رد نخواهد کرد! این در حالی است که تحقیقات انجام شده نشان میدهد حامیان برجام درک صحیحی از محتوا و نتایج آن ندارند.
سرویس سیاسی-
«حسن روحانی» رئیس جمهور کشورمان در مصاحبه با شبکه تلویزیونی CBS آمریکا گفت: «اکثریت مردم ما در نظرسنجیها نسبت به این توافق نظر مثبت دارند و معمولاً نهادهایی مثل مجلس و شورای عالی امنیت ملی از نظرات عموم مردم فاصله ندارند و در همان مسیر حرکت میکنند».
در اظهارات فوق دو نکته تامل برانگیز وجود دارد. اول اینکه سخن گفتن از حمایت اکثریت مردم براساس کدام سند و مدرک بوده و بر چه اساسی است و مردم از کدام توافق حمایت میکنند؟
دوم اینکه این اظهارنظر که مجلس در مسیر نظر مردم حرکت میکند، علاوه بر تعیین تکلیف برای این نهاد مهم، ناقض اصول 77 و 125 قانون اساسی است. این اصول که پیش از این به دفعات از سوی منتقدین روند توافق هستهای بیان شده است، این اختیار را به مجلس شورای اسلامی میدهد که درباره تمامی توافقهای بینالمللی تصمیم گیری کند و آن را تصویب و یا رد کند.
اما اشاره آقای روحانی به نتایج نظرسنجی در حالی است که چندی پیش «مرکز مطالعات امور بینالملل و امنیت دانشگاه مریلند» با همراهی موسسه نظرسنجی «ایرانپل» با نظرسنجی تلفنی به تحقیق درباره موضع افکارعمومی ایران در قبال توافق هستهای پرداخت.
براساس این نظرسنجی 76 درصد شرکتکنندگان از توافق ایران و 1+5 حمایت کردهاند.43درصد پاسخدهندگان به شدت حامی توافق هستند و 33 درصد هم «تا حدودی» از آن حمایت میکنند اما در مقابل 7 درصد پاسخدهندگان گفتهاند که به شدت مخالف توافق هستند و 14 درصد هم تا حدودی با آن مخالفت دارند.
اما نکته قابل تامل در این تحقیق آن است که پاسخ دهندگان اغلب تصوری غلط درباره محتوای توافق دارند و این تصور غلط در میان حامیان روحانی بیش از سایرین است! بنا بر یافتههای این تحقیق حمایت پاسخ دهندگان از برجام براساس چهار تصور اشتباه زیر است:
1- براساس توافق وین «همه تحریمها حتی تحریمهای یک جانبه آمریکا لغو خواهند شد در حالی که آمریکا تنها تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای را برمی دارد.»
2- برداشتن تحریمهای ایران همزمان با اقدامات ایران خواهد بود در حالی که لغو تحریمها پس از آن که ایران بخشهای مهمی از تعهداتش را انجام دهد انجام میگیرد.
3- ایران زیر بار محدودیت تحقیقات هستهای خود نرفته است در حالی که ایران محدودیتهای جدی را برای تحقیقات هستهای خود پذیرفته است.
4 – بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تحت هیچ شرایطی اجازه دسترسی به پایگاههای نظامی ایران را نخواهند داشت در حالی که ایران پذیرفته که تحت شرایطی بازرسان آژانس به پایگاههای نظامی دسترسی داشته باشند.
بر اساس این گزارش، این چهار مفروض اشتباه درباره برجام باعث افزایش انتظارات نیز شده است. ۶۴ درصد از پاسخ دهندگان انتظار دارند به دنبال توافق، ظرف شش ماه یا یک سال بیکاری در ایران بطور چشمگیری پایین بیاید و ۶۲ درصد هم انتظار دارند که ظرف همین مدت سطح زندگی مردم بطور محسوسی بهبود پیدا کند!
در بخش دیگری از این نظر سنجی آمده است 85 درصد پاسخ دهندگان اعلام کردهاند به شدت مدافع ادامه فعالیتهای هستهای در ایران هستند که به نوشته محققان دانشگاه مریلند این نظر با حمایت از برجام در تضاد است.
ادعایی برای دور زدن قانون
البته این اولین بار نیست که دولتمردان با ادعای حمایت مردم از برجام درپی ساکت کردن منتقدان و دور زدن قانون هستند. به عنوان نمونه، چندی قبل اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور در سخنان تندی اعلام کرده بود 84 درصد مردم موافق برجام هستند و مخالفان تنها 4 درصد هستند و حق دارند به همان اندازه هم سخن بگویند!
طبق قانون اساسی دولت موظف است برجام را برای بررسی به مجلس ارائه کند و اظهاراتی از این دست در واقع فضاسازی برای تحت تاثیر قرار دادن و مرعوب کردن نمایندگان است تا نتوانند در فضایی منطقی و به دور از جنجال به وظیفه و رسالت تاریخی خود عمل کنند.
چندی پیش نیز یک روزنامه زنجیرهای با اشاره به در پیش بودن انتخابات مجلس نمایندگان را تهدید کرده بود نباید درباره برجام خلاف نظر مردم تصمیم بگیرند و چنانچه با برجام مخالفت کنند، با واکنش مردم روبرو خواهند شد!