گزارش از دور و نزدیک
سردشت با زخمهای کهنه شیمیایی
سردشت هفتم تیرماه سال 66 در اوج جنگ ایران و عراق بمباران شیمیایی شد اما با گذشت سه دهه از این فاجعه مردم این دیار با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکنند و همچنان از عوارض آن رنج میبرند.
در اثر چهار بار بمباران هوایی رژیم بعث عراق در سال 66 بیش از 110 نفر از مردم بیگناه و مظلوم این شهر شهید شدند و با گذشت 28 سال هزاران نفر به دلیل آثار زیانبار گاز خردل هنوز تاوان این جنایت انسانی را پس میدهند.
متاسفانه با گذشت نزدیک به سه دهه هنوز آلام و دردهای مردم این منطقه به قوت خود باقی است و تنها با فرا رسیدن سالروز این فاجعه انسانی مردم سردشت در صدر اخبار ملی، استانی و شهرستانی قرار میگیرند و وعدههای مکرر مسئولان دیگر اهمیت چندانی برای مردم سردشت ندارد.
وارد شهر که میشوی از همان ورودیاش میتوانی بوی محرومیت و مشکلات را استشمام کنی، نبود امکانات رفاهی، ورزشی، درمانی، بهداشتی بیکاری و پدیده شوم قاچاق همه و همه در طول 28 سال پس از بمباران در این شهر چشمگیر است.
رحیم واحدی یکی از قربانیان این فاجعه انسانی در خصوص مسايل و مشکلات مردم این شهرستان به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه با وجود این فاجعه انسانی به دلیل نوع گازهای خطرناکی که در آن استفاده شده تنها هزار و 400 نفر از مصدومان دارای پرونده پزشکی هستند و این رقم معادل پنج درصد از مصدومان هم نمیشود.
وی ادامه داد: درحال حاضر حجم بالای مدعیان مصدومیت شیمیایی و جانبازی با گذشت بیش از 28 سال همچنان منتظر تشکیل کمیسیونهای پزشکی و تعیین تکلیف هستند اما مسئولان هیچ توجهی به حال و روز این افراد ندارند و آلام مصدومان شیمیایی سردشت هنوز ادامه دارد و افرادی به رغم وضعیت وخیم در کمیسیون تخصصی، تنها به عنوان جانباز پنج درصد شناخته شدهاند که مجبورند هزینههای گزاف درمان را شخصا پرداخت کنند.
علاوه بر مصدومان شیمیایی سردشت نسلهای آتی مردم این منطقه نیز از این فاجعه انسانی در امان نیستند؛ و فرزندان مصدومان شیمیایی دچار عوارض این گاز شدهاند که نمود بارز این عوارض را میتوان در نازایی زنان، افزایش سکتههای قلبی و مغزی و... مشاهده کرد که نمیتوان به راحتی از کنار آنها گذشت.
ریزگردها هم درد مضاعفی بر آلام مصدومان شیمیایی سردشت شده است و مشکلات تنفسی آنها را بیشتر کرده است.
هرچند پس از این حادثه سند مظلومیت سردشت به عنوان نخستین شهر مسکونی قربانی جنگ افزارهای شیمیایی در جهان برای همیشه به ثبت رسید اما حقوق از دست رفته مردم مظلوم این دیار از سوی مجامع بینالمللی به آنها داده نشده است.
به گفته صالح عزیزیپوریاقدم نایب رئیس انجمن دفاع از مصدومان شیمیایی سردشت مردم این شهر محرومیتهای زیادی دارند و در حال حاضر مردم این شهرستان به خصوص مصدومان وجانبازان شیمیایی از کمترین امکانات رفاهی و درمانی بهرهمند هستند و تاکنون هیچ مشکلی از مسائل درمانی و بهداشتی مصدومان حل نشده است.
وی با اشاره به نیمه تعطیل بودن تنها کلینیک درمانی مصدومان شیمیایی سردشت که هدیه رهبر معظم انقلاب در سال 78 است، عنوان کرد: هرچند این کلینیک احداث شد اما سالها بدون پزشک متخصص همچنان نیمه تعطیل است و مصدومان و جانبازان شیمیایی مجبور هستند برای مداوا راهی ارومیه یا تهران شوند.
عزیزیپوری اقدم با اشاره به نبود و حضور نیافتن مرتب به موقع پزشک متخصص از جمله پوست، چشم و ریه در این شهرستان، اظهار داشت: در سفر تیرماه سال گذشته وزیر بهداشت به این شهروندان قول مساعد برای تجهیز کلینیک و تامین پزشک متخصص داد اما متاسفانه هیچکدام تاکنون عملی نشده است.
نایب رئیس انجمن دفاع از مصدومان شیمیایی سردشت ادامه داد: در سفر سال گذشته وزیر بهداشت و خدمات درمانی همچنین مقرر شد که کلینیک درمانی مصدومان شیمیایی سردشت از بنیاد شهید و امور ایثارگران این شهرستان به شبکه بهداشت و خدمات درمانی منتقل شود ولی اختلافات این نهاد ادامه داشته و عملا موجب شد این کلینیک دو الی سه هفته نیز کاملا تعطیل شود.
عزیزی پوری اقدم گفت: با گذشت بیش از 28 سال از این فاجعه انسانی متاسفانه تنها برای هزار و 400 نفر پرونده پزشکی تشکیل شده و مابقی چشم انتظار تشکیل کمیسیون پزشکی و تعیین درصد جانبازی هستند.
وی با بیان اینکه هماکنون 10هزار نفر از مردم این شهرستان مدعی مصدومیت و جانبازی هستند، افزود: تنها مرجعی که در قانون پیشبینی شده است، کمیسیونهای تخصصی تعیین مصدومیت هستند که در صورتی که نتایج اعلامی از سوی این کمیسیونها مورد اعتراض قرار گیرد، هیچ مرجع دیگری حتی دیوان عدالت اداری در موضوع دخالت نمیکند در نتیجه اعتراض و پیگیری مدعیان در خلاء قانونی بینتیجه میماند.
عزیزی پور اقدم گفت: همه ساله با فراررسیدن تیر ماه سردشت و مصدومان شیمیایی سردشت مورد توجه مسئولان، رسانهها و... قرار میگیرند و در این راستا وعدههای متعددی نیز مبنی بر حل مشکلات داده میشود اما هیچ یک از وعدهها تاکنون عملی نشده و نمیشود.
وی با اعلام اینکه با گذشت نزدیک به سه دهه هنوز مقامات کشورمان به خصوص وزارت امور خارجه اقدام قابل توجهی برای احقاق حقوق از دست رفته مردم مظلوم سردشت از مجامع بینالمللی انجام ندادهاند، گفت: هر چند براساس پیگیریهای صورت گرفته عامل فروش سلاحهای شیمیایی به رژیم بعث توسط دادگاه لاهه شناسایی و زندانی شد اما با گذشت 12 سال محکومیت این فرد هم اکنون از زندان آزاد شده است.
وی با تاکید بر اینکه زندانی کردن این فرد دردی از دردهای مصدومان شیمیایی سردشت دوا نکرده و حقوق از دست رفته آنها را برنمیگرداند، یادآور شد: در فروش سلاحهای شیمیایی به رژیم بعثی عراق در کنار این فرد شرکتها و موسسات و کشورهای زیادی دخیل بودند که با گذشت سه دهه هیچ برخورد جدی با آنها نشده است.
اما فرماندار سردشت برخلاف نایبرئیس انجمن دفاع از مصدمان شیمیایی سردشت وضعیت رسیدگی به این حادثه را تا حدودی مناسب ارزیابی کرد.
عزیزحسنی با بیان اینکه در حال حاضر کلینیک مصدومان شیمیایی سردشت دایر بوده و خدمات لازم به مصدومان شیمیایی را ارائه میدهد، اظهار داشت: کلینیک جانبازان مجهز به داروخانه شبانهروزی و آزمایشگاه است و کلیه خدمات را به صورت رایگان به جامعه ایثارگری ارائه میدهد.
حسنی در خصوص نبود پزشک متخصص در این مرکز درمانی افزود: این مرکز با حضور پزشک متخصص پوست و غیره به مصدومان خدمات ارائه میدهد شاید قصوراتی باشد اما این مشکلات در دست بررسی و اقدام است.
نماینده مردم شهرستانهای سردشت و پیرانشهر در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: با گذشت نزدیک به سه دهه اما مشکلات زیاد مصدومان شیمیایی سردشت همچنان پابرجاست.
رسول خضری با بیان اینکه اثبات جانبازی مدعیان شیمیایی، پیگیری حقوق از دست رفته مردم مظلوم سردشت در مجامع بینالمللی، جایگذاری فاجعه شیمیایی سردشت در تقویم رسمی کشور به عنوان روز صلح و تصویب سردشت به عنوان منطقهآزاد تجاری از مهمترین مطالبات و دغدغههای اصلی مردم این منطقه است که به صورت جدی پیگیری میشود.
وی افزود: سردشت به عنوان اولین شهر بیدفاع و غیرنظامی قربانی جنگ افزارهای شیمیایی در سطح دنیا شناخته شده اما از این ظرفیت استفاده نشده است و میتوان با پیگیری این موضوع سردشت را نماد صلح ملت ایران معرفی کرد.
خضری در خصوص مشکلات درمانی و بهداشت مصدومان و جانبازان شیمیایی سردشت گفت: با رایزنی و قول مساعد وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در صورت تملک تنها کلینیک مصدومان شیمیایی سردشت شاهد تجهیز و رفع مشکلات زیادی از مردم منطقه خواهیم بود.