مقدار زمانی قیامت
یکی از پرسشهایی که گاه مطرح میشود، مقدار زمانی است که قیامت به درازا میکشد؟ در پاسخ باید گفت همان طوری که انسانها در زندگی دنیا از نظر زمانی عمری از چند دقیقه تا هزار سال دارند، یعنی کودکی در همان دم به دنیا آمدن میمیرد یا شخصی چون حضرت نوح (ع) هزار سال عمر میکند(عنکبوت، آیه 14)، همچنین عمر انسان در عالم برزخ و نیز عالم قیامت متفاوت خواهد بود.
بر اساس آیات و روایات برخیها عالم برزخ را به سرعت میپیمایند و انسانهای دیگر در آن میمانند. اینان نیز سه گروهند:1- برخی در خواب میروند که متوسطین از مردمان هستند؛ 2- گروهی در بهشت برزخی متنعم هستند؛ 3- گروهی در دوزخ برزخی معذب هستند. (غافر، آیه46)
مقدار زمانی اهل قیامت نیز متفاوت خواهدبود. به این معنا که پس از جمع شدن عالم و پیچیدن آن چون سجل و طومار (کطی السجل للکتب؛ انبیاء، آیه34) و تبدیل زمین و آسمان به زمین اشراقی اخروی (ابراهیم، آیه48) وقتی نفخ اول در صور دمیده میشود، همه انسانها جز اندکی؛ گرفتار وحشت (فزع) و مدهوشی (صعق)میشوند (نمل، آیه86؛ زمر، آیه68) سپس دوباره نفخ دوم صور دمیده خواهد شد و همه برخواهند خاست و مینگرند (همان) در آن زمان قیامت آغاز میشود.
بر اساس آیه4 سوره معارج که خداوند میفرماید: فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ؛ محاسبه و محاکمه در روزی که مقدار آن پنجاه هزار سال است، انجام میپذیرد.
البته این روز قیامتی براساس زمان قیامتی خواهد بود که بس طولانی است و همان طوری که عمر انسانها در دنیا و برزخ با هم فرق میکند، عمر آنها در قیامت نیز متفاوت خواهد بود؛ به این معنا که برخیها از صحنه قیامت تا تعیین وضعیت بهشت و دوزخی خود، زمان اندکی معطل میشوند ولی برخی دیگر مدت زیادی خواهند ماند.
به عبارت دیگر اگر کل قیامت پنجاه هزار سال طول بکشد، افراد از نظر باقی ماندن در صحنه محشر و قیامت متفاوت خواهند بود. از پیامبر اکرم(ص) سوال شد که حسابرسی در قیامت چقدر طولانی و سخت است؟ فرمودند: وَ الّذی نَفسِ مُحمَّد بِیَده إنَّه لَیَخِّفُ علَى المُؤمِن حتّى یَكون أخفّ عَلیه مِن صَلاة مَكتوبَة یُصلیها فی الدُّنیا؛ برای مؤمن یک لحظه است و کمتر از خواندن یك نماز در دنیا طول میکشد. (مجمع البیان، ج 10، ص 531)
پس کوتاهی و بلندی ماندن در صحنه محشر و قیامت و پاسخگویی و حسابرسی با توجه به شرایط واعمال افراد فرق خواهد کرد. برخی سریع از آن مکان عبور خواهند کرد و برخی دیگر باید در پنجاه موقف آن که هر کدام هزار سال به درازا میکشد بمانند و انتظار بکشند. (أمالیللمفید، صص 275-274)