تکرار اتهامات بیاساس در جدیدترین گزارش آژانس
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تازهترین گزارش خود که با محتوایی دوپهلو و تکراری تنظیم شده است، در عین حال که به پایبندی ایران به تعهدات خود اشاره کرد،تاکید کرد که ایران هنوز درخصوص دو اقدام عملی، به سؤالات آژانس پاسخ نداده است.
«یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه تازهترین گزارش فصلی خود از وضعیت مذاکرات هستهای را در اختیار شورای حکام دیدهبان هستهای سازمان ملل قرار داد.
بر اساس این گزارش، آمانو بار دیگر اعلام کرده است که تهران اقدامی برای اجرای دو اقدام عملی باقیمانده مورد توافق میان طرفین انجام نداده است. وی همچنین با وجود آنکه ایران پیشنهاد دسترسی مدیریت شده به «منطقه مریوان» را به عنوان اقدام عملی بعدی به آژانس پیشنهاد کرده، مجددا مدعی شده است که ایران پیشنهاد جدیدی برای گام بعدی پیشنهاد نکرده است.
آمانو که سازمان تحت مدیریتش براساس توافق موقت ایران و گروه موسوم به 1+5 مسئولیت نظارت بر حسن اجرای برنامه اقدام مشترک را نیز برعهده دارد، با بیان اینکه نظارت بر برنامه هستهای ایران همچنان ادامه یافته، تصریح کرده است که تهران، همانطور که در توافق موقت متعهد شده، بالاتر از سطح 5درصد، غنیسازی نکرده است.
گزارش آژانس همچنین تصریح میکند که ایران، قطعه بزرگی در رآکتور آب سنگین اراک نصب نکرده و همچنین به ارائه دسترسیهای مدیریت شده به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیرهسازی ادامه داده است.
در این گزارش ادعا شده، آژانس کماکان نسبت به وجود احتمالی فعالیتهای آشکار نشده مرتبط با امور هستهای که سازمانهای نظامی مربوطه در آن دخیل بودهاند از جمله فعالیتهای مرتبط با توسعه یک کلاهک هستهای برای موشک، نگران باقی مانده است.
همچنین ایران ملزم شده است تا بطور کامل با آژانس در زمینه همه موضوعات باقیمانده بویژه آنها که نگرانی در مورد ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران را بالا میبرد، همکاری نماید که این امر شامل اجازه دسترسی بدون تاخیر به همه سایتها، تجهیزات، اشخاص و اسناد مورد درخواست آژانس میباشد.
در بخش دیگری از گزارش فوق ادعا شده است: از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران هیچگونه توضیحی که آژانس را به روشن ساختن دو اقدام عملی باقیمانده مربوط به انجام انفجارات پرقدرت و محاسبات انتقال نوترون قادر سازد؛ ارائه نکرده است.
آژانس در ادامه گزارش با تکرار اتهامات بیاساس به جمهوری اسلامی ایران مدعی شده است که برخلاف قطعنامههای مربوطه شـورای حکام و شـورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمینمـاید. ادعای آژانس درباره پروتکل الحاقی در حالی است که اجرای آن به هیچ عنوان الزامآور نیست.
واکنش نماینده ایران
در آژانس انرژی اتمی
به گزارش فارس،پس از انتشار این گزارش، «رضا نجفی» سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در واکنش به آن گفت: این گزارش بار دیگر نشان میدهد که تمام فعالیتهای هستهای صلحآمیز ایران تحت نظارت آژانس ادامه دارد.
وی اضافه کرد: گزارش همراه با جزییات شامل مکانها، تعداد سانتریفیوژها، نوع آنها، مقدار مواد اعم از غنی شده و غنی نشده، تعداد صفحات سوخت تولید شده، بازدیدهای مکرر، نمونهبرداریها و نتایج آنها، اگرچه غیرلازم بوده و موضع جنبش عدم تعهد هم در مخالفت با آن است، اما نشان از شفافیت کامل برنامه هستهای صلحآمیز ایران دارد.
نماینده دائم ایران در آژانس خاطرنشان کرد: این گزارش همچنین بار دیگر تایید میکند که ایران به تمامی اقداماتی که به صورت داوطلبانه طبق توافق ژنو و تمدید آن پذیرفته، عمل کرده است.
وی با یادآوری این نکته که گزارش جدید در مقایسه با گزارش قبلی مطلب چندان جدیدی ندارد، عنوان کرد: شاید بتوان گفت که بیش از 90 درصد آن تکراری است که تنها اعداد و ارقامش تغییر کرده و حتی جملات تکراری گزارشهای قبلی درج شده است.
نجفی درخصوص اتهامات بیاساس موسوم به PMD (ابعاد احتمالی نظامی) و تکرار آنها در گزارش جدید نیز گفت: این اتهامات و تکرار آنها در گزارش جدید چیزی بر اعتبار آن اتهامات نمیافزاید.
سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس در خصوص اجرای اقدامات عملی توافق شده که در گزارش به آن اشاره شد نیز تصریح کرد: ایران اکثر آنها را کامل کرده و در مورد ناتمام ماندن دو اقدام عملی باقیمانده، به سهم خود برای پیشرفت کار پیشنهاد دسترسی مدیریت شده به «منطقه مریوان» را داده است و این بر عهده ایران نیست که توضیح بیشتر بدهد، بلکه کشورهای ارائهکننده اطلاعات غلط به آژانس، باید به اشتباه خود اعتراف کنند تا آژانس آن را به تمام اعضا گزارش کند.
نجفی تنها نکته جدید در گزارش را ملاقات اخیر یوکیا آمانو مدیرکل آژانس با وزیر امور خارجه در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ برشمرد که در این ملاقات قرار شد تماسها ادامه پیدا کند.
سابقه دو اقدام عملی مورد ادعای آژانس
«حسن بهشتیپور» کارشناس مسائل هستهای در گفتوگو با فارس، درخصوص گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتهای هستهای ایران گفت: با توجه به مدالیتهای که ایران و آژانس به انجام رساندند و در 3 بخش و در قالب 18 سوال بود، ایران به 16 سوال پاسخ داده و آژانس قانع شده، اما درباره 2 سوال که ایران به آنها پاسخ داده هنوز قانع نشده است. این 2 موضوع در گزارشهای قبلی هم بوده که یکی «چاشنیهای انفجاری از راه دور» و دیگری «انفجار آزمایشگاهی هستهای» است که ایران به آنها پاسخ داده، اما آنها خواستار جزئیات بیشتری هستند که به قول آقای «صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی، این جزئیات بیشتر بسیار مفصل است که خود 100 سوال ایجاد میکند.
بهشتیپور ادامه داد: با این وجود ایران تلاش دارد تا در این دو مورد هم آژانس را قانع کند که البته مدارکی که ایران از آژانس درباره اسناد ادعایی خواسته تا به آنها پاسخ دهد، هیچگاه به ایران داده نشده است.
پیش از این، «گرت پورتر» محقق برجسته آمریکایی در مقالهای به بررسی سیر تکوین پدیده «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD) پرداخت و براساس اطلاعات مستند به این نتیجه رسید که غربیها به خوبی میدانند اطلاعات ارائه شده به آژانس در این باره ساخته اسرائیل و لذا جعلی است.