به گزارش ایسنا، دی ماه 1392 همیشه در ذهن فعالان تالار شیشه‌ای باقی می‌ماند. ماهی که در آن سودهای هنگفت سهامداران به زیان تبدیل شد و اعتماد و امید جای خود را به ناامیدی داد. در نیمه این ماه بود که شاخص بورس از بالاترین نقطه تاریخی خود یعنی کانال 89 هزار واحدی خداحافظی کرد و دیگر روی خوش این کانال را به خود ندید.
سهامداران بورس تهران که تا دی ماه به طور میانگین 127 درصد سود کسب کرده و از سرمایه‌گذاری خود سرمست بودند، بعد از این تاریخ رفته‌رفته سودهای خود را از دست دادند و از این بازار خارج شدند. بنابراین گزینه اول سرمایه‌گذاری مردم بعد از این تاریخ گرفتار سقوط شد و این بازار سودهای رویایی را به زیان مبدل کرد؛ تا جایی که بورس تهران یک چهارم ارزش خودرا از دست داد و بی‌اعتمادی زیادی در بین سهامداران به خصوص تازه واردها ایجاد کرد.
اما چه شد که بورس تهران به یکباره تغییر چهره داد و چهره سهامداران خوشحال خود را مشوش کرد؟ کارشناسان می‌گویند زمینه‌ساز این سقوط یک مصوبه بود. مصوبه‌ای که زمینه تداوم و شدت افت بازار سرمایه تا به امروز شد و آن چیزی نبود جز افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها که توسط مجلس مصوب شد و سودآوری شرکتهای پتروشیمی را تحت‌تاثیر قرار دارد. از آن تاریخ به بعد جو بی‌اعتمادی و ترس در بورس حاکم شد و بورس تهران بعد از 10 ماه به حاشیه رفت.
از آن روز به بعد شاخص بورس رکوردشکنی خود را متوقف کرد و به حرکت نزولی خود شیب تندتری داد تا جایی که ادامه این روند در سال جاری موجب سقوط شاخص تا کانال 68 هزار واحدی شد بنابراین بورس تهران از 15 دی ماه 1392 تاکنون نه تنها سودی نصیب سهامداران نکرد، بلکه میانگین زیان آنها را به بیش از 20 درصد رساند.
البته علاوه بر افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها عوامل مختلفی همچون رکود اقتصادی، کاهش قیمت‌های جهانی، مشخص نشدن نتیجه مذاکرات هسته‌ای، افت قیمت نفت، افزایش دلار و سکه، ابهامات نرخ سود سپرده بانکی، کسری بودجه دولت، کمبود شدید نقدینگی در بورس و ابهامات پالایشگاه‌ها دست به دست هم داد و موجب شد تا میانگین زیان سهامداران بورس از ابتدای سال تاکنون به 13 درصد رسیده و 126هزار میلیارد تومان از ارزش بورس تهران کاسته شود.
این اتفاقات تا جایی ادامه پیدا کرد که موجی از بی‌اعتمادی در بین سهامداران به خصوص سهامداران تازه واردی که در روزهای اوج بورس و با تبلیغات وارد بورس شده بودند، ایجاد شد و با وخیم‌تر شدن اوضاع این سهامداران عطای ماندن در بورس را به لقای آن بخشیدند و از این بازار به ضرر خارج شدند.
این عوامل تاثیر قابل ملاحظه‌ای در سودآوری شرکتهای بورسی گذاشت تا جایی که شرکت‌های بورس در آذرماه پیش‌بینی کردند که 2 هزار میلیارد تومان کمتر از آن چیزی که قبلا پیش‌بینی کرده بودند، برای امسال سود خواهند داد این در حالی است که هنوز برآورد دقیقی از اثر کاهش قیمت نفت و افزایش قیمت دلار در میزان سودآوری شرکت‌های بورس ارائه نشده است.
علاوه بر این اکثر صنایع حاضر در بورس به دلیل افت قیمت‌ها از دی ماه گذشته تاکنون با کاهش ارزش سهام خود مواجه شدند به طوری که جایگانه بزرگان بورس تغییر کرد و ارزش سهام بانک‌ها از 15 دی ماه گذشته تاکنون 28/2 درصد کاهش یافت و ارزش سهام شرکتهای پتروشیمی هم 29.2 درصد افت کرد. شرکت‌های تولیدکننده محصولات فولادی و فلزی هم‌چنین وضعیتی را تجربه کردند به طوری که ارزش سهام گروه فلزات اساسی در بورس 34 درصد افت کرد. گروه استخراج کانه‌های فلزی نیز 39 درصد از ارزش سهامشان کم شد و خودروسازها هم از 15 دی ماه با افت 13/5 درصدی ارزش سهام مواجه شدند. در عین حال ارزش و حجم معاملات نیز با کاهش قابل ملاحظه‌ای مواجه شد که کاهش آن بیانگر رکود دامن‌گیر در بورس تهران است به طوری که در سال گذشته روزانه 500 میلیارد تومان سهم در بورس داد و ستد می‌شد که این رقم اکنون به کمتر از 100 میلیارد تومان رسیده است. همچنین ارزش روزانه معاملات بورس با نزول 65 درصدی مواجه شد و گردش معاملات بورس از 25 درصد به 12 درصد رسید.
اما این همه ماجرا نبود. ادامه اعتراض‌ها از اوضاع بد بورس باعث تغییر و تحولات در بالاترین مقام ناظر بازار سرمایه شد به طوری که رئیس سازمان بورس که قرار بود تا اردیبهشت سال 94 در این سمت بماند، با نظر وزیر اقتصاد و زودتر از موعد تغییر کرد تا زمینه بهبود اوضاع بورس فراهم شود اما بی‌اعتمادی حاکم در بین سهامداران و ابهامات فراون سیاسی و اقتصادی که در ماه‌های اخیر شدت گرفته است، مانع از آن شد تا تغییرات مدیریتی در بازار سرمایه بتواند نقشی در بهبود اوضاع داشته باشد به طوری که بورس تهران به این تغییرات واکنشی نشان نداد و به مسیر قبلی خود ادامه داد.
بورس تهران در حالی این روزها با رکودی عمیق دست‌وپنجه نرم می‌کند که به گفته کارشناسان محرک قوی سیاسی و اقتصادی و تصمیمات دولت در حوزه اقتصادی می‌تواند بورس را از این رکود خلاص کرده و دوباره سرمایه‌ها را به سوی خود جذب کند. البته حرفه‌ای‌های بازار می‌دانند که بورس تهران به طور سنتی بعد از یک دوره صعود، روند نزولی در پیش می‌گیرد، بنابراین با این رویکرد صبر در پیش گرفته و با نگاه بلند مدت‌تری روند بازار را دنبال می‌کنند.
از سوی دیگر هم به دلیل سقوط شدید بورس تهران در یک‌سال گذشته دولت و مجلس هم باید در این شرایط به کمک بورس و سرمایه‌های مردم آمده و همانطور که وعده داده بودند، ابتدا زیان سهامدارانی که پول خود را وارد این بازار کرده‌اند جبران کنند و سپس با برگشت اعتماد از دست رفته، موجب سرازیر شدن سرمایه‌های مردم به این بازار شفاف و رقابتی شوند.
وعده رئیس سازمان بورس
در همین حال رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اعلام سه برنامه جدی و عملیاتی برای رونق‌بخشی به بازار سرمایه کشور، وعده داد: با رفع ابهامات در زمان کوتاهی رونق را به بورس باز می‌گردانیم.
محمد فطانت در گفت‌وگو با مهر در مورد برنامه‌های عملیاتی جدید برای رونق بازار سرمایه، به فضای حاکم بر بورس کشورمان اشاره کرد و گفت: در حال حاضر اتمسفر بازار سرمایه غبارآلود است و لازم است که یک ابهام‌زدایی از شرایط فعلی صورت گیرد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام بعدی را سازماندهی تمام زوایا و ابعاد بازار سرمایه ذکر و بیان کرد: با این اقدام می‌توان فرآیندها را اصلاح کرد. همچنین امیدواریم که در زمان کوتاهی با رفع ابهامات و تصمیم‌گیری‌های منطقی و صحیح رونق را به بورس بازگردانیم.
وی اقدام سوم را چابکی و سرعت دادن به انجام کارهای مورد انتظار مردم برای رونق بخشی دوباره به بورس کشورمان ذکر و بیان کرد: در گام اول جلب حمایت از تمام اصحاب رسانه در اولویت است.
فطانت در عین حال خواستار همکاری و هماهنگی بیشتر دو بازار پول و سرمایه شد و با تاکید بر اینکه نباید این دو بازار را به عنوان دو رقیب نگاه کرد، گفت: شایعاتی که در بازار سرمایه شکل گرفته است، از طریق ایجاد ریسک‌ها، کاهش شاخص را افزایش می‌دهد.  وی به انجام رایزنی‌هایی برای رونق بخشی دوباره به بورس کشورمان اشاره کرد و گفت: بر این اساس با همکاری دولت و سایر ارکان از بازار سرمایه ابهام زدایی می‌شود تا در نهایت رونق بازار را شاهد باشیم.  رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اعلام اینکه یک برنامه عملیاتی و منسجم را در بورس اجرایی خواهیم کرد، اظهار داشت: به دنبال راهکاری هستیم که بتوانیم رونق را در زمان کوتاهی به بورس بازگردانیم و در این زمینه هم به سهامداران حقیقی و هم خرد توجه خواهد شد.