ساعات آخر عمر حضرت فاطمه(س)
در مورد ساعات پایانی عمر مبارک حضرت فاطمه(س) گزارشهای متعددی نقلشده است. تقریباً تمامی این گزارشها بهجز یک گزارش بازگوکننده این مطلب است که امام علی(ع) در روز آخر عمر مبارک حضرت فاطمه (س)برای انجام کارهای ضروری از خانه خارجشده بودند و هنگام مراجعه به خانه، حضرت فاطمه از دنیا
رفته بودند.
بر اساس گزارشهایی که در کتابهای حدیثی و تاریخی نقلشده است حضرت فاطمه (س) در اثر ظلمی که بعد از پدر بزرگوارش به ایشان شد بدنش بشدت مجروح گردید و در اثر این جراحت بسیار ضعیف گشت بهگونهای که روزهای آخر عمر شریفش در خانه بستری بود. در طول این ایام گفتوگوهای متعددی ایشان با افراد مختلفی از جمله امیرالمؤمنین علی(ع) داشتند که در منابع نقلشده است.
علاوه بر این در این ایام کسانی مانند اسماء بنت عمیس و سلمی همسر ابو رافع به همراه امام علی(ع) از حضرتپرستاری میکردند و همین همراهی سبب می شد تا امیرالمؤمنین بتواند برای انجام کارهای ضروری از خانه خارج شود.
روز آخر عمر مبارک حضرت فاطمه (س)بعد ازآنکه حضرت علی(ع) برای کارهای ضروری از خانه خارج گردیدند؛ حضرت فاطمه از سلمی میخواهند تا مقداری آب جهت غسل برای ایشان فراهم کند و بعد از اینکه سلمی این کار را انجام میدهد حضرت خودشان بدون کمک دیگران غسل نیکویی را انجام میدهند و بعد از آن لباسهای تمیزی میپوشند و از سلمی میخواهند که بسترشان را در وسط اتاق پهن کنند؛ سپس حضرت درحالیکه روبه قبله دراز میکشند بیان میکنند که اگر بعد از مدت زمانی مرا صدا زدید و جوابی نشنیدید بدانید که از دنیا رفتهام. (1) همچنین بنا بر روایتی دیگر از اسماء بنت عمیس، حضرت علی(ع) هنگام شهادت حضرت زهرا(س) در منزل حضور نداشت.(2) بر اساس این گزارش و دیگر گزارشهایی که روز پایانی عمر مبارک حضرت فاطمه را روایت کردهاند،حضرت علی(ع)در حالی که برای نماز ظهر به مسجد رفته بودند خبر شهادت حضرت را شنیدند و هنگامیکه به بالای سر همسر عزیزشان رسیدند ایشان جان به جانآفرین تسلیم کرده بود. با این وجود علامه مجلسی گزارشی به نقل از برخی کتابها که به عقیدۀ خود وی چندان اعتباری نداشته ذکر میکند که در این گزارش نقلشده است بعد از مراجعه امیرالمؤمنین(ع) به خانه، حضرت فاطمه (س) هنوز در قید حیات بود.(3)
معرفی منبع برای مطالعه بیشتر:
- برای مطالعه بیشتر در مورد روزهای پایانی عمر مبارک حضرت زهرا مطالعه کتاب مأساة الزهراء نوشته علامه سید جعفر مرتضی عاملی که به نام رنجهای حضرت فاطمه توسط محمدتقی سپهری ترجمه شده است توصیه میشود.
پانوشتها:
۱. رک: طوسی، محمد بن حسن، امالی؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ج 3، ص 364؛ ابن به طریق، یحیی بن حسن، عمده عیون صحاح الاخبار فی مناقب الامام الابرار؛ ابن اثیر، أسد الغابه فی معرفه الصحابه، ج 6، ص 344؛ موفق بن احمد خوارزمی، مقتل الحسین، ج 1، ص 126.
2. رک: اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 43، صص 185 و 186.
3. اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، تحقیق: سیدهاشم رسولی محلاتی؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 43، صص 185 و 186.