تصاحب کامل «دونتسک» شرط پوتین برای پایان جنگ اوکراین
روزنامه واشنگتن‌پست به نقل از ۲ مقام آگاه از گفت‌وگوی اخیر سران روسیه و آمریکا نوشت ولادیمیر پوتین پایان جنگ با اوکراین را منوط به کنترل کامل استان دونتسک اوکراین کرده است.
با تماس تلفنی پنجشنبه هفته گذشته ترامپ و پوتین بار دیگر امیدها برای حل‌و‌فصل مسالمت‌آمیز جنگ اوکراین افزایش پیدا کرده است. البته گزارش‌ها نشان می‌دهد که دو طرف همچنان بر شروط خود اصرار دارد اوکراین می‌گوید باید روسیه از تمامی سرزمین‌های اشغالی این کشور عقب‌نشینی کند. روسیه هم می‌گوید کی‌یف باید واقعیت میدانی جدید جنگ را بپذیرد. گزارش‌های جدید از مکالمه هفته گذشته ترامپ و پوتین نشان می‌دهد که رئیس‌جمهور روسیه شرط جدیدی را نیز مطرح کرده است. آن‌گونه که واشنگتن‌پست نوشته پوتین در این گفت‌و‌گو خواستار کنترل کامل استان دونتسک در اوکراین شده است. به گفته مقام‌های آگاه، در تماس تلفنی ترامپ و پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه اظهار داشته است که مایل است بخش‌هایی از دو استان دیگر اوکراین، یعنی «زاپوریژیا» و «خرسون» را در ازای کنترل کامل دونتسک، واگذار کند. این پیشنهاد نشان‌دهنده اندکی عقب‌نشینی در ادعاهای ارضی روسیه نسبت به اوکراین بوده و برخی از مقام‌های کاخ‌سفید آن را نشانه پیشرفت در رایزنی‌ها می‌دانند. به نوشته روزنامه واشنگتن‌پست، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا به صورت علنی درباره درخواست پوتین مربوط به دونتسک اظهارنظر نکرده است. به گفته مقام‌های آگاه، استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ، در جلسه جمعه گذشته(۲۵ مهر)، هیئت اوکراینی را در مورد واگذاری دونتسک تحت فشار قرار داد و همانند کرملین یادآوری کرد که این منطقه عمدتاً روس زبان است.
اهمیت دونتسک
استان دونتسک که در شرق اوکراین و در قلب منطقه دونباس اوکراین واقع شده، از منظر نظامی، اقتصادی و سیاسی برای روسیه اهمیت استراتژیک بالایی دارد. از زمان آغاز درگیری‌ها در سال ۲۰۱۴ و به‌ویژه پس از جنگ کنونی در فوریه 2022(اسفند 1400) این منطقه به یکی از محوری‌ترین اهداف کرملین تبدیل شده است. براساس گزارش‌ها از نظر نظامی، کنترل دونتسک به روسیه اجازه می‌دهد تا عملاً نیمی از جبهه شرقی اوکراین را در اختیار بگیرد و یک کمربند امنیتی از مرزهای روسیه تا دریای آزوف ایجاد کند. تسلط بر این منطقه مسیرهای لجستیکی میان شهرهای لوهانسک، ماریوپل و کریمه را نیز تقویت کرده و به روسیه امکان می‌دهد خطوط تدارکاتی و انتقال نیرو را ایمن کند. افزون بر این، شهر دونتسک با زیرساخت‌های صنعتی و راه‌آهن گسترده، پایگاه مهمی برای عملیات نظامی روسیه در جبهه شرقی محسوب می‌شود. از نظر اقتصادی نیز دونتسک از قدیم به عنوان قلب صنعتی اوکراین شناخته می‌شد؛ منطقه‌ای غنی از معادن زغال‌سنگ و صنایع فولاد و متالورژی. تسلط روسیه بر این منابع می‌تواند بخشی از نیازهای انرژی و مواد خام آن کشور را تأمین کرده و به احیای صنایع سنگین در مناطق اشغالی کمک کند. در بُعد سیاسی و نمادین نیز دونتسک جایگاه ویژه‌ای دارد. کرملین آن را نماد «جهان روسی» و دفاع از جمعیت روس‌زبان معرفی می‌کند و الحاق آن را نشانه‌ای از بازگشت قدرت تاریخی روسیه در برابر نفوذ غرب می‌داند. از دیدگاه پوتین، تثبیت کنترل بر دونتسک نه‌تنها موفقیت نظامی، بلکه پیروزی ایدئولوژیک در برابر ناتو و اوکراین غرب‌گراست.به این ترتیب، دونتسک برای روسیه صرفاً یک منطقه جغرافیایی نیست، بلکه گره‌گاه امنیتی، اقتصادی و سیاسی
است که می‌تواند سرنوشت جنگ در شرق اوکراین را تعیین کند.
پیشروی ارتش روسیه
از سوی دیگر گزارش‌ها از پیشروی ارتش روسیه در مناطق جنگی حکایت دارد. سی‌ان‌ان در این‌باره نوشته است: «دونالد ترامپ» روز جمعه بعد از دیداری با «ولودیمیر زلنسکی»، در واشنگتن‌دی‌سی در پستی در فضای مجازی نوشت: «هر ۲ طرف جنگ باید در همان جایی که هستند متوقف شوند.» اما در عمل ارتش روسیه در ضمن ادامه دادن به پیشروی‌هایش در چندین نقطه از اوکراین در تلاش است تا قبل از رسیدن زمستان دستاوردهایش را تحکیم بخشد. ارتش اوکراین اعلام کرده ارتش روسیه روز جمعه با تشدید روند بمباران‌ها، رکورد استفاده از ۲۶۸ بمب هدایت‌شونده هوائی را ثبت کرده، در حالی که در مقام مقایسه در هفته‌های قبل از آن به طور میانگین هر روز از ۱۷۰ تا ۱۸۰ بمب استفاده کرده بود. به نوشته سی‌ان‌ان، این بمب‌ها که بعضاً سر جنگی تا وزن ۱۵۰۰ کیلو را حمل کرده‌اند عمدتاً برای هدف گرفتن مواضع ارتش اوکراین و زیرساخت‌های آن در نزدیکی خطوط مقدم نبرد مورد استفاده قرار گرفته‌اند. به گزارش ایسنا شبکه سی‌ان‌ان گزارش داده است: «روس‌ها همچنین به حملات شبانه پهپادها و موشک‌ها علیه اهداف در سراسر اوکراین، به‌ویژه علیه زیرساخت‌های مربوط به انرژی، ادامه داده‌اند. در ماه سپتامبر(شهریور)، به طور متوسط هر شب بیش از ۱۸۰ پهپاد به پرواز درآمدند که بیش از ۲ برابر تعداد آنها در ابتدای سال است. طبق گفته اوکراینی‌ها در روزهای اخیر حدود ۲۰درصد از این پهپادها رهگیری نمی‌شوند. از نظر برخی تحلیلگران، کرملین
با مشاهده روند فعلی نبرد هیچ انگیزه‌ای برای مصالحه ندارد.»
براساس این گزارش شهر «کوپیانسک» واقع در منطقه خارکیف در شمال، یکی از محورهای اصلی است که در آن اوکراینی‌ها تحت فشار فزاینده‌ای از طرف روس‌ها قرار گرفته‌اند. براساس گزارش‌ها سربازان روسیه در نواحی شمال و شرق این شهر که برای بیش از یک سال تحت محاصره قرار گرفته، پیشروی داشته‌اند. این شهر در شمال‌شرقی اوکراین و نزدیک مرز روسیه قرار گرفته و به عنوان یک مرکز لجستیکی کلیدی عمل می‌کند و دارای خطوط راه‌آهن حیاتی است که نیروهای روس را به مناطق شرقی اوکراین متصل می‌کند.
برای اوکراین، حفظ این شهر اهمیت دفاعی بالایی دارد؛ زیرا کنترل آن مانع پیشروی روسیه به سمت غرب و غرب استان خارکیف می‌شود. از سوی
روسیه، تصرف کوپیانسک هدف راهبردی برای تأمین خطوط مقدم،
قطع ارتباطات اوکراینی و تسهیل حملات به سمت دونتسک است. در محور دونتسک نیز درگیری‌های سنگینی در نزدیکی شهر «پوکروفسک» در جریان بوده و روز شنبه یک بلاگر نظامی روس اعلام کرد سربازان روسیه در حال پیشروی به سمت حومه شمال‌غربی این شهر هستند. ارتش اوکراین ادعا کرده در ۲ هفته گذشته در نتیجه چند ضدحمله توانسته منطقه‌ای به مساحت حدود ۷۰ مایل مربع را در کنترل بگیرد. شهر پوکروفسک، واقع در استان دونتسک شرق اوکراین، به عنوان یک مرکز لجستیکی کلیدی عمل می‌کند و تقاطع چندین خط راه‌آهن و جاده اصلی است که تدارکات نظامی اوکراین به شهرهایی مانند کراماتورسک، اسلاویانسک و کوراخوف را تأمین می‌کند.