افزایش افسارگسیخته قیمت لبنیات با تعلل مسئولان در قیمت‌گذاری
تعلل وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حمایت و دیگر مسئولان در قیمت گذاری موجب افزایش افسارگسیخته و سلیقه‌ای قیمت لبنیات شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم در ماه‌های اخیر با خرید لبنیات احتمالا تجربه‌ای متفاوت از گذشته را تجربه کرده‌اید؛ به طوری که علاوه‌بر افزایش قیمت‌های این محصول، شاهد تفاوت چشمگیر نرخ لبنیات در میان برندها و شهرهای مختلف هستیم.
دلیل این امر اما در سال جاری از سوی دستگاه‌های تصمیم‌گیر است که در اعلام نرخ مصوب فرآورده‌های لبنی تعلل کرده‌اند. به طور معمول هرساله بعد از افزایش قیمت شیرخام، قیمت مصوب فرآورده‌های لبنی نیز افزایش می‌یابد تا هزینه‌های سربار تولید را پوشش دهد اما در سال جاری بر خلاف این رویه نرخ مصوب فرآورده‌های لبنی اعلام نشد و صنایع لبنی نیز به صورت خودسرانه و سلیقه‌ای اقدام به افزایش قیمت محصولات کردند.
اینکه چه دستگاه‌هایی مسئول تعیین نرخ فرآورده‌های لبنی است و باعث این تعلل و در نتیجه به هم ریختگی بازار شده، گویا مشخص نیست؛ زیرا در پیگیری‌های رسانه‌ای معمولا این موضوع میان وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان پاسکاری می‌شود اما رئیس اتحادیه فرآورده‌های لبنی، دلیل این تعلل را وزارت جهاد کشاورزی می‌داند و خواهان اعلام نرخ‌های جدید شده است.
افزایش قیمت لبنیات بدون مصوبه قانونی
«علی احسان ظفری»؛ رئیس اتحادیه فرآورده‌های لبنی اظهار داشت: «قیمت لبنیات در بازار افزایش داشته است اما باید توجه داشت که این نرخ‌ها غیرقانونی است؛ چون با وجود افزایش هزینه‌های تولید مصوبه برای تغییر قیمت محصولات خود نداریم و واحدهای لبنی هم خودسرانه افزایش قیمت برای خود منظور کرده‌اند.»
وی افزود: همه محصولات، شامل محصولات تنظیم بازاری و غیر تنظیم بازار افزایش یافته است اما این افزایش قیمت در هر کارخانه به‌صورت سلیقه‌ای انجام شده است. از زمانی که مسئولیت تنظیم بازار لبنیات با وزارت
جهاد کشاورزی است تنها نسبت به بخش دامداران توجه دارد و صنایع لبنی مورد کم مهری قرار گرفته‌اند.
بنابراین گزارش، دولت برای اینکه شیر و فرآورده‌های لبنی با قیمت مناسبی به دست مصرف‌کننده برسد هرساله یارانه زیادی برای تولید شیر خام مورد استفاده در صنایع لبنی، پرداخت می‌کند اما عدم نظارت کافی در عرضه محصولات لبنی و قیمت گذاری باعث شده این یارانه به نتیجه مورد نظر نرسد.
صادرات یارانه مردم
بنابراین، افزایش قیمت‌های لبنیات، باعث کاهش مصرف خانوار شده اما این کاهش مصرف به معنای کاهش تولید یا ضرر و زیان تولید‌کننده نیست بلکه صادرات این محصولات افزایش یافته به طوری که در سه ماه ابتدای سال جاری شاهد رشد 24 درصدی حجمی و 32 درصد ارزش لبنیات هستیم.
گرانی لبنیات موجب کاهش مصرف لبنیات در کشور شده اما از آن طرف، صادرات این محصول در سه ماهه نخست 1404 در مقایسه با مدت مشابه سال 1403 با جذب شیرخام یارانه‌ای، رشد ۲۴ درصدی حجمی و ۳۲ درصد ارزشی داشته است؛ یعنی یارانه‌ای که حق مردم است صادر می‌شود و گرانی لبنیات برای مردم می‌ماند.
تولید شیرخام در کشور با نهاده‌های دامی وارداتی با ارز 28 هزار و 500 تومانی و انرژی ارزان صورت می‌گیرد تا لبنیات با قیمت مناسبی به دست مصرف‌کننده برسد اما عدم نظارت بر قیمت‌گذاری محصولات لبنی (به غیر از چهار کالای تنظیم بازاری) باعث کاهش مصرف این محصولات در سبد غذایی خانوار شده است.
از طرفی با توجه به هزینه‌های پایین تولید فرآورده‌های لبنی با نهاده و انرژی ارزان، صادرات این محصول بسیار به صرفه است و با اینکه ایران را در ردیف کشورهای اول صادر‌کننده لبنیات در جهان قرار داده اما به دلیل قدرت پایین خرید در داخل، آنچنان خوشحال‌کننده نیست و دستاورد وزارت جهاد کشاورزی محسوب نمی‌شود.