حق رأی ۴۹ میلیون سهامدار عدالت همچنان در دست دولت
در حالی که سهام عدالت در سال ۱۳۹۹ با فرمان
مقام معظم رهبری آزادسازی شد اما سهامداران عدالت هیچ‌گونه اختیاری برای خرید و فروش و یا اعمال مدیریت در این سهام ندارند.
به گزارش خبرگزاری فارس؛ ۱۹ سال پیش قانونگذار برای ایجاد عدالت بین دهک‌های متوسط جامعه اقدام به واگذاری سهام عدالت به هفت دهک کم درآمدی جامعه به تعداد ۴۹ میلیون و ۱۲۰ هزار نفر از ایرانیان کرد.
این سهام بعد از حدود ۱۴ سال در اردیبهشت ۱۳۹۹ و با فرمان مقام معظم رهبری آزادسازی شد. اکنون بعد از ۱۹ سال از طرح سهام عدالت و بر خلاف همه تاکیدات که در ابلاغیه آزادسازی سهام عدالت مبنی بر ماندگاری مردم در سهامداری و اعمال مدیریت و مالکیت در آن انجام شده اما در عمل نمایندگان دولت در شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت حضور دارند و اعمال رای می‌کنند.
یک مقام آگاه در این زمینه اعلام کرد مقرراتی که در دولت تصویب می‌شود، باید به تصویب هیئت تطبیق و مقررات مجلس برسد، اما در دوم مرداد ماه سال جاری رئیس‌مجلس به طور صریح اعلام کرد که مصوبات در دولت در مورد سهام عدالت و معرفی نمایندگان دولت در شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت هم خلاف قانون مجلس هم خلاف ابلاغیه مقام معظم رهبری و هم برخلاف اصل ۸۵ و اصل ۱۳۸ قانون اساسی است.
این مقام آگاه گفت: قرار بود که شورای عالی بورس در مورد سهام عدالت تصمیم گیری کند اما کارگروهی ذیل شورای عالی بورس تشکیل داد. در آن کارگروه، سه نفر عضو هستند و فقط یک نفر به عنوان نماینده شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت حضور دارد.
به گفته این مقام آگاه متاسفانه دبیر هیئت دولت مقرره‌ای در ۱۶ تیر ماه ۱۴۰۴ ابلاغ کرد که دولت مصوبه کرده تا کل اعمال حقوق مالکانه سهام عدالت در دست نمایندگان معرفی شده دولت در شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت قرار گیرد.
در حالی که از ۱۹ سال قبل که سهام عدالت به مردم واگذار شد، قرار بود هم مالکیت و هم مدیریت آن به مردم واگذار شود و ابلاغیه آزادسازی که از سوی مقام معظم رهبری نیز اعلام شد، بر سهامداری مردم و ماندگاری در سهام عدالت و اعمال حاکمیت و اعمال رای مردم تاکید کرده است.
زورگویی نمایندگان دولت در شرکت‌های سرمایه‌پذیر
این مقام آگاه همچنین گفت: وقتی نمایندگان دولت در شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت مستقر می‌شوند برخی از پروژه‌های دولت مانند انتقال آب از دریا به فلات مرکزی یا سایر پروژه‌ها را به گردن شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت می‌اندازند یعنی از جیب سهامداران عدالت برای پروژه‌های ملی استفاده می‌کنند.
این مقام آگاه در پاسخ به این پرسش که باید نمایندگان سهام عدالت صلاحیت حرفه‌ای لازم را کسب کنند در حالی که افراد اولیه از تعاونی‌های سهام عدالت برخی دارای چنین صلاحیت‌هایی نیستند گفت: این مسئله درست است اما سازمان بورس برای نمایندگان شرکت‌های تعاونی سهام عدالت و برای حضور در مجامع شرکت‌های استانی سطح یک یعنی همپای نهادهای مالی درجه یک در نظر می‌گیرد.
وی ادامه داد: طبق قانون هیچ کدام از کسانی که در شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت به عنوان نماینده سهامداران حضور پیدا می‌کنند نباید رابطه استخدامی با دولت داشته باشد و کارمند دولت باشند.
به گفته این مقام آگاه در بین سهامداران عدالت که بیش از
۴۹ میلیون نفر هستند افراد تحصیل کرده و با تجربه با مدارج بالای علمی مانند دکترا در رشته‌های مالی و یا مهندسی به صورت فراوان حضور دارند، دولت باید در طی این سال‌ها اجازه می‌داد مجامع عمومی شرکت‌های سهام عدالت برگزار شده و اعضای هیئت‌مدیره از بین خود سهامداران انتخاب می‌شدند و این اعضا نیز نمایندگان حرفه‌ای در هر یک از صنعت‌ها مانند پتروشیمی پالایش مس یا فولاد مبارکه را به عنوان نماینده سهام عدالت معرفی می‌کردند.
دور زدن قانون از سوی برخی شرکت‌های دولتی
به گفته این مقام آگاه متاسفانه شرکت‌های مادر تخصصی مانند پالایش و پخش نمایندگان خود را برای حضور و اعمال رای در شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت معرفی می‌کنند و تاکید می‌کنند که نباید نماینده کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت را بپذیرند و این برخلاف قانون است.
این مقام آگاه گفت: هم قانون و هم ابلاغیه آزادسازی سهام عدالت بر این تاکید دارند که هم مالکیت و هم مدیریت سهام عدالت باید توسط خود سهامداران عدالت اجرا شود. در حالی که برخی مدیران دولتی اصرار دارند نمایندگان خود را به عنوان نماینده سهام عدالت در شرکت‌های سرمایه‌پذیر معرفی کنند.
این مقام آگاه همچنین گفت بر اساس قاعده و اینکه افراد باید حق تسلط و تصرف در اموال خود را داشته باشند، در مورد سهام عدالت هم باید مجامع شرکت‌ها سریع‌تر برگزار شده و آزادسازی صورت بگیرد تا مردم هم بتوانند به خرید و فروش سهام عدالت بپردازند و هم بتوانند حق اعمال مالکیت و اعمال رای در شرکت‌های سرمایه‌پذیر که سهام عدالت در آنها سهامدار عمده است را داشته باشند.
وی تاکید کرد: اگر نمایندگان سهام عدالت در شرکت‌های سرمایه‌پذیر توسط خود سهامداران انتخاب شوند در پایان سال مالی سهامداران می‌توانند مطالبه کنند که چقدر سود برای آنها به دست آمده است.
به گفته این مقام آگاه چون در حال حاضر سهام عدالت حامی و طرفدار خاصی ندارد برخی شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت نیز از موقعیت سو استفاده کرده به گونه‌ای که با گذشت ۱۸ ماه از پایان سال ۱۴۰۲ هنوز برخی از شرکت‌ها سود عملکرد آن سال را برای سهامداران عدالت واریز نکردند.
به گفته مقام آگاه، متاسفانه دولت‌ها سیاست روشنی در قبال اعمال مالکیت و اعمال رای سهامداران عدالت ارائه نکرده‌اند و هنوز الگویی مانند شرکت‌های تعاونی سهامی عام را به طور ملموس اجرا نکردند تا مردم هم بتوانند به سهام خود دسترسی داشته و هم اعمال رای و اعمال مالکیت داشته باشند.