تبیین و تشریح ویژگی‌ها و مختصات «عفو معیاری» اخیر
رئیس قوه قضائیه با تأکید بر ضرورت اجرای سریع و دقیق «عفو معیاری»، تسریع در روند آزادی محکومان واجد شرایط و جلوگیری از شمول عفو برای افراد بدون شرایط قانونی را خواستار شد.
به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای در نشست دیروز شورای‌عالی قوه قضائیه، ضمن اشاره به «عفو معیاری» اخیر، اظهار داشت: در ابتدا از رهبر معظم انقلاب بی‌نهایت سپاسگزاری و امتنان داریم که با پیشنهاد عفو معیاری اخیر موافقت فرمودند. در وهله بعد باید اشاره کنم که برای تمهید مقدمات این عفو، از چند ماه پیش با مسئولان در قوا و دستگاه‌های ذی صلاح و نخبگان و برجستگان در داخل و خارج از قوه قضائیه، شور و مشورت صورت گرفت و در نهایت به یک جمع‌بندی نائل شدیم.
محسنی اژه‌ای با اشاره به ویژگی‌ها و مختصات عفو معیاری اخیر، افزود: در عفو معیاری اخیر برای آن دسته از محکومان که دارای شاکی خصوصی هستند، فرصتی لحاظ و تمهید شده تا بتوانند با کسب رضایت شکات خصوصی خود، مشمول عفو شوند؛ در همین راستا، از همین تریبون، این درخواست را از شکات خصوصی داریم که اگر چه مُحق و ذی‌حق هستند، اما بزرگواری به خرج دهند و در صورت امکان، بخشش کنند تا زمینه آزادی و رفع محکومیت این دسته از محکومان نیز فراهم شود.
وی ادامه داد: همچنین در عفو معیاری اخیر فرصتی پیش‌بینی و لحاظ شده است تا محکومان مشروط بر توبه و اصلاح و جبران مافات، بتوانند مشمول عفو شوند؛ البته در این‌جا ذکر این نکته ضروری است که مجرمینی که آزادی آنها مُخل امنیت مردم است، از شمولیت این عفو مستثنی شده‌اند و عفو معیاری اخیر شامل حال این دسته از محکومین نمی‌شود؛ لکن بر این گزاره اشاره می‌کنم که چنانچه این دسته از محکومین نیز حقیقتاً توبه کنند و به اصلاح رفتار خود بپردازند و خسارات وارده را جبران کنند، ممکن است در مواعید و مقاطع بعدی، مشمول عفو شوند.
رئیس دستگاه قضا بیان داشت: کسانی که در جریان عفو معیاری اخیر از زندان آزاد شده و یا رفع محکومیت دریافت کردند، توجه و اهتمام ویژه داشته باشند که مجدداً به ورطه ارتکاب جرم نیفتند؛ چرا که در آن صورت برای دریافت عفو در مواعید و مقاطع بعدی، با مشکل مواجه می‌شوند و حتی ممکن است این فرصت را از سایر محکومین نیز سلب کنند. خانواده محکومین عفو شده نیز عنایت و توجه ویژه داشته باشند تا مبادا عضوِ مَعفُو خانواده‌شان مجدداً مرتکب جرم شود.
محسنی اژه‌ای گفت: عفو معیاری اخیر می‌تواند انسجام اجتماعی را تقویت کند و به استحکام بنیان خانواده در خانواده‌های محکومان بینجامد.
وی تاکید کرد: مسئولین امر در معاونت قضائی قوه قضائیه و سازمان زندان‌ها و سایر بخش‌های ذی صلاح توجه ویژه داشته باشند تا محکومانِ محبوس که طبق مختصاتِ عفو معیاری اخیر، واجد شرایط عفو شدن هستند، هر چه سریع‌تر از زندان آزاد شوند؛ بدین معنا که به گونه‌ای تمهید و تعجیل شود که آزادی این محکومان عفوشده، اگر در صبح امروز ممکن است، به بعدازظهر امروز موکول نشود. همچنین این تعجیل درخصوص محکومان غیرمحبوس نیز که واجد شرایط هستند، صورت گیرد.
رئیس قوه قضائیه افزود: علاوه‌بر تعجیل، مسئولین امر باید دقت ویژه‌ای را نیز به کار بندند تا کلیه محکومانی که وفق مختصات عفو معیاری اخیر، واجد شرایط هستند و از مصادیق عفو معیاری می‌باشند، حتماً در شمول عفو قرار گیرند و از آن سو، مجرمینی که این عفو معیاری شامل حال آنها نمی‌شود، مورد عفو و آزادی قرار نگیرند. در واقع تاکید مؤکد داریم که در تطبیق مصادیق با مختصات عفو معیاری اخیر، علاوه‌بر تعجیل و سرعت، اهتمام زیادی نیز به خرج داده شود.
گفتنی است، درخصوص عفو معیاری اخیر باید توجه کرد که تا به حال روش سنتی این‌گونه بود که فهرستی از محکومان تهیه می‌شد؛ اما در اقدام اخیر رئیس قوه قضائیه، به جای تهیه فهرستی از محکومان مشمول عفو به صورت مصداقی، معیارهای مورد توجه برای عفو را خدمت رهبر انقلاب تقدیم کرد تا طیف گسترده‌تری از امکان عفو و بازگشت به جامعه برخوردار شوند. در این دستورالعمل اسم کسی قید نشده و معیارها بیان شده است. جرایمی که مجازات حدی دارد، از شمول عفو مستثنی هستند. جرایمی که امنیت جانی، اقتصادی و روانی جامعه را به مخاطره می‌اندازد جزو مستثنیات هستند و عفو شامل آنها نمی‌شود. برای محکومان امنیتی مقرر شده که اگر ظرف پنج سال از قطعیت محکومیتشان هیچ‌گونه موضع‌گیری خلاف مسئله کشور نداشته باشند و در جهت مقابله با دشمنان نظام و دشمنان کشور و همسو با انسجام ملی اقداماتی را انجام داده باشند و در طول مدت زندان نیز مرتکب جرم جدیدی نشده‌اند، قطعاً مشمول این دستورالعمل و رأفت اسلامی قرار می‌گیرند.
از بیان نقاط مثبت کشورمان غافل نشویم
رئیس دستگاه قضا در ادامه نشست دیروز با اشاره به برخی از موضوعات روز کشور و منطقه، به مقوله جنگ روایت‌ها و اهمیت پیروزی در این نبرد، وفق فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب،گریزی زد و گفت: همه مسئولین، دست‌اندرکاران و صاحبان تریبون و رسانه و به ویژه رسانه ملی باید از کشور و نظام، روایت قدرت، قوت و اقتدار تولید کنند؛ البته این امر به معنای نادیده گرفتن نقاط ضعف و نواقص نیست؛ قطعاً همگان موظفیم که این نقاط ضعف و کاستی را برطرف سازیم؛ لکن تاکید مؤکد آن است که نباید این نقاط ضعف را برجسته و بزرگنمایی کرد و در مقابل، از دستاورد‌ها و داشته‌ها و قابلیت‌ها غافل شد؛ اینها مواردی است که سبب سوءاستفاده دشمن و تَغلّب او در جنگ روایت‌ها می‌شود.
محسنی اژه‌ای افزود: در جنگ روایت‌ها، سکوت و برجسته‌سازی نقاط ضعف جایز نیست. نباید طوری حرف بزنیم که دشمن از حرف ما سوءاستفاده کند؛ نباید سخن ما برای دشمن، امیدآفرین باشد.
یکی از توقعات مردم از ما رفتار مناسب است
وی خاطرنشان کرد: همه ما که در مقام قضا دارای منصب و اشتغال هستیم باید سه اصل ابتدائی و بدیهی را در همه احوالات مراعات کنیم و آن سه اصل عبارتند از: «رفتار محترمانه با مردم»، «اتقان آراء و تصمیمات» و «تسریع در رسیدگی‌ها و پیشبرد امورات قضائی و حقوقی مردم»؛ مردم از ما انتظار دارند که به این سه اصل، مقیّد باشیم و این حقیقتاً خواسته و انتظار زیادی نیست و در زمره وظایف و مسئولیت‌های اولیه ماست.