ادامه تخلفات نانواییها با وجود افزایش مکرر قیمت نان در یکسال اخیر
با وجود افزایش حداقل سه برابری قیمت رسمی نان در یکسال اخیر، مشاهدات میدانی و گزارشهای مردمی نشان میدهد تخلفات نانواییها نهتنها کاهش نیافته، بلکه اشکال تازهای به خود گرفته که ناشی از عدم نظارت است.
قیمت نان از ابتدای دولت چهاردهم تاکنون و در چند نوبت، جمعاً سه برابر و در مواردی بیشتر شده اما تخلفات نانواییها همچنان ادامه دارد. نان سنگک 10 هزار تومانی شهریور 1403، حالا در ابعاد کوچکتر، 40 هزار تومان فروخته میشود و نان لواش بیکیفیت و کم وزن لواش 500 تومانی شده 1400 تومان.
به گزارش خبرگزاری فارس، طبق گزارشهای ثبت شده مردمی، در مناطق مرکزی و جنوبی شهر، یکی از شگردهای رایج این روزها ثبت دو عدد نان در کارتخوان نانینو بهجای یک عدد است و پول دو برابر مصوب از مشتری میگیرد. تراکنش در ظاهر عادی است اما در واقع علاوهبر پول اضافه مشتری بخشی از یارانه دولتی هم به جیب نانوا میرود. تخلف دیگر مربوط به استفاده از کارتخوانهای یدکی است. در حالی که دستگاه اصلی روی پیشخوان قرار دارد؛ پرداختها با کارتخوان دوم انجام میشود؛ دستگاهی که به هیچ سامانه نظارتی متصل نیست و امکان ردیابی میزان فروش و یارانه دریافتی را ناممکن میکند. معضل قدیمی نانهای کنجدی هم ابعاد تازهای پیدا کرده است. مشاهدات نشان میدهد برخی نانواییها با پاشیدن مقدار اندکی کنجد، نان را تا سه برابر نرخ مصوب میفروشند و اگر کسی نان ساده بخواهد باید مدتها در صف بماند. کمفروشی نیز همچنان ادامه دارد. بررسی وزن چند نمونه نان خریداری شده از نانواییهای مختلف نشان میدهد وزن چانه نان، کمتر از مقدار استاندارد است.
فقدان نظارت
با اینحال، آنچه بیش از همه نگرانیها را افزایش داده، نبود نظارت مؤثر است. مردم میگویند بارها تخلفات را به اتحادیه یا شمارههای اعلامشده گزارش کردهاند اما برخورد جدی مشاهده نکردهاند. افزایش قیمت نان قرار بود موجب ساماندهی بازار و کاهش تخلفات شود اما در عمل نتیجه معکوس داده است. مردم معتقدند با وجود افزایش قیمت رسمی، کیفیت و کمیت نان کاهش یافته و مجبورند برای تأمین نیاز روزانه خانواده، نان بیشتری خریداری کنند. گفتنی است، تفکر رهاسازی بازار در برخی مدیران کلیدی دولتی، عامل نابسامانی بازارهای معیشتی است. این تفکر به افزایش مکرر قیمت نان، فرمان داد اما افزایش قیمت نان، مشکلاتی همچون وزن پایینتر از استاندارد، بیکیفیتی نان، گرانفروشی و... را حل نکرد و کاهش نداد. نان، کالایی نیست که با گران کردن، بتوان مشکلات آن را مدیریت کرد بلکه استفاده درست از سامانه آرد و نان و نظارت میدانی دائم نیاز دارد. در این صورت، نیروهای دولت هم بیکار نمیمانند.