گزارش یک تیم تحقیقاتی بینالمللی از دلیل گرانشدن مواد غذایی در جهان
سرویس خارجی-
گزارش یک تیم تحقیقاتی بینالمللی نشان میدهد که رویدادهای شدید اقلیمی با افزایش شدید قیمت برنج، ذرت، کاکائو، قهوه، سیبزمینی و سایر اقلام غذایی در جهان مرتبط هستند.
گویا بشر در حال نابود کردن این کره خاکی است! در دهه اخیر، یکی از پُرچالشترین ابعاد بحران جهانی، ناپایداری زنجیرهی تأمین موادغذایی و جهش بیسابقه قیمت آنها در سطح بینالمللی بوده است، موضوعی که دیگر صرفاً یک نگرانی اقتصادی یا زیستمحیطی نیست، بلکه بهصورت مستقیم با امنیت غذایی، عدالت اجتماعی و ثبات سیاسی کشورها پیوند خورده است. گزارش جدید یک تیم تحقیقاتی بینالمللی، با مشارکت شش مؤسسه پژوهشی اروپایی و بانک مرکزی اروپا، نشان میدهد که پدیدههای شدید اقلیمی مانند امواج گرما، خشکسالی و سیلابهای ناگهانی، مستقیماً منجر به افزایش چشمگیر قیمت اقلام غذایی اساسی در کشورهای گوناگون شدهاند. این پژوهش در آستانه اجلاس جهانی «سیستمهای غذایی» سازمان ملل منتشر شده و براساس دادههای میدانی از کشورهایی چون ژاپن، استرالیا، غنا، هند و برزیل، اثبات میکند که بحران اقلیمی دیگر یک تهدید نظری یا بلندمدت نیست، بلکه عاملی فوری، مؤثر و بالفعل در نوسانهای بازار غذا در سراسر جهان است. تحلیل روندها از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ نشان میدهد که حتی اقتصادهای پیشرفته نیز از آسیب این اختلال در امان نیستند و امنیت غذایی جهان، در برابر شدت و تکرار تغییرات اقلیمی، به شکلی نگرانکننده، شکننده شده است. بر این اساس، دیگر نمیتوان سیاستگذاری غذایی را بدون در نظر گرفتن فاکتور اقلیم، و برنامهریزی اقلیمی را بدون توجه به تبعات اقتصادی و اجتماعی آن پیش برد.
«الجزیره» نوشت: «تیمی از دانشمندان بینالمللی دریافتهاند که کلم کرهجنوبی، کاهوی استرالیایی، برنج ژاپنی، قهوه برزیلی و کاکائوی غنا از جمله غذاهای بسیاری هستند که پس از رویدادهای شدید اقلیمی از سال ۲۰۲۲ تاکنون، با افزایش قیمت مواجه شدهاند. این تحقیق به افزایش ۲۸۰درصدی قیمت جهانی کاکائو در ۲۰۲۴، پس از موج گرما در غنا و ساحلعاج و افزایش ۳۰۰درصدی قیمت کاهو در استرالیا پس از سیل در سال ۲۰۲۲ اشاره میکند.» به گزارش «شفقنا» از الجزیره، در اکثر موارد، افزایش قیمتها بلافاصله پس از موج گرما رخ داده است که نمونه بارز آن برنج در ژاپن و سیبزمینی در هند است. این تحقیق که توسط شش سازمان تحقیقاتی اروپایی به همراه بانک مرکزی اروپا منتشر شده است، قبل از اجلاس سیستمهای غذایی سازمان ملل متحد منتشر شد که از ۲۷ تا ۲۹ ژوئیه (5 تا 7 مرداد) به میزبانی مشترک اتیوپی و ایتالیا در آدیسآبابا برگزار خواهد شد. این گزارش در حالی منتشر میشود که هزینههای زندگی، از جمله قیمت مناسب غذا، در سالهای اخیر برای بسیاری از رأیدهندگانی که در سراسر جهان به انتخابات میروند، از جمله در ژاپن، مسئله کلیدی بوده و باعث تغییرات سیاسی شده است.
از سیب زمینی در هند تا قهوه در برزیل
نتایج این گزارش نهتنها هشداری فوری برای سیاستگذاران اقتصادی و محیطزیستی است، بلکه بیانگر پیوند عمیق میان حکمرانی اقلیمی و عدالت اجتماعی در جهان معاصر است. در کشوری مانند هند، افزایش قیمت سیبزمینی مستقیماً معیشت میلیونها کشاورز خُرد و خانوار کمدرآمد را تحت تأثیر قرار داده است، در برزیل و کشورهای آفریقایغربی، جهش قیمت قهوه و کاکائو نهتنها بازارهای صادراتی را متزلزل کرده، بلکه منبع اصلی درآمد میلیونها نفر را به خطر انداخته است. همزمان، در جوامع توسعهیافته، نارضایتی از هزینههای زندگی ناشی از گرانی موادغذایی، به یکی از عوامل اصلی در تغییر نتایج انتخابات و بیثباتی سیاسی تبدیل شده است؛ چنانکه در ژاپن و اروپا نیز گزارشها حاکی از افزایش نگرانی رأیدهندگان نسبت به توانایی دولتها در مدیریت پیامدهای بحرانهای اقلیمی است. بنابراین، پیام این تحقیق روشن است: اگر بحران اقلیمی به موقع و با سیاستهای فراگیر و هماهنگ جهانی مهار نشود، موج تورم غذایی تنها نقطه آغاز زنجیرهای از نابرابری، مهاجرت، شورشهای اجتماعی و فروپاشیهای منطقهای خواهد بود. راهکار، تنها در توسعه سیستمهای کشاورزی مقاوم به اقلیم، احیای زنجیرههای بومی تأمین غذا، و سرمایهگذاری جدی در انرژی سبز و فنآوریهای نوین کشاورزی است، نه در سیاستهای مقطعی یارانهای یا کنترلهای موقت قیمتی که تاکنون در بسیاری کشورها، ناکارآمدیشان به اثبات رسیده است. البته نباید فراموش کرد که کشورهایی مانند آمریکا، با سهم بالای تاریخی در انتشار گازهای گلخانهای و پافشاری بر مدلهای توسعهمحورِ مخرب محیطزیست، نقش اساسی در تشدید
بحران اقلیمی داشتهاند. در حالی که بسیاری از کشورهای فقیرتر تاوان این تغییرات را میپردازند، عمده مسئولیت تاریخی بر دوش قدرتهای صنعتی شمال جهانی است.