هیچ برنامه‌ای برای گفت‌وگو با آمریکا نداریم
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: هیچ برنامه‌ای در وضعیت فعلی برای گفت‌وگو با آمریکا نداریم. دیپلماسی ابزاری برای احقاق حقوق ملت است و هر زمان به این نتیجه برسیم که برای احقاق حقوق ملت از این ابزار استفاده کنیم درنگ نخواهیم کرد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه ۳۰ تیرماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی در ابتدای این نشست خبری ضمن ابراز انزجار از آنچه در غزه می‌گذرد، گفت: آنچه در چند ماه اخیر به طرح محو استعماری فلسطین اشغالی اضافه شد استفاده از غذا و آب به عنوان سلاحی برای کشتار زنان و کودکان و مردان فلسطینی بوده است. بیش از ۱۴۰ روز غزه در محاصره است و در این دو سه روز صدای استغاثه مردم فلسطین را در صفحات مجازی دیدیم.
بقایی گفت: امروز میزبان شخصیت محترمی هستم آقای صابر به عنوان تنها بازماندگان شهید صابر که جان خود را در راه توسعه ایران و ارتقای علم و دانش تقدیم کرد. جنایات آستانه اشرفیه یکی از نقاط تاریک در جنایات رژیم صهیونیستی علیه ملت ایران ثبت شد. در روزهای پایانی تجاوز رژیم صهیونیستی علیه ایران، مطلع شدیم که جمع زیادی از هموطنان در آستانه اشرفیه از اقوام ایشان به شهادت رسیدند.
در ادامه برادر شهید صابر به تشریح جنایت رژیم صهیونیستی در حمله به آستانه اشرفیه پرداخت و گفت: من سید علیرضا صدیقی صابر، برادر شهید دانشمند دکتر سید محمدرضا صدیقی صابر و عموی شهیدان سیدحمیدرضا، سیدمهیا، سید فاطمه‌زهرا و یاس صدیقی صابر هستم. رژیم صهیونیستی ۱۵ نفر از خانواده و عزیزان من را در یک لحظه به شهادت رساند و من، آخرین بازمانده از یک خانواده بزرگ هستم.
وی با بیان اینکه برادر من، یک فعال علمی و استاد برجسته دانشگاه در رشته مکانیک بود، اظهار داشت: برادرزاده من که در روز نخست حملات به شهادت رسید، یک دانش‌آموز نخبه در رشته ریاضی بود. من، قطعات پیکر اعضای خانواده‌ام را با دستان خود جمع‌آوری کردم، فقط به جرم اینکه خانواده‌ام در تلاش برای توسعه و سربلندی ایران بود.
علیرضا صابر با نشان دادن تصاویری از خانواده شهیدش گفت: این تصاویر شهدایی است که در حمله تروریستی اسرائیل در شهرستان آستانه اشرفیه، در بامداد سوم تیرماه، به شهادت رسیدند. سید محمدرضا صدیقی، برادرم و همسرش زهرا صابر، دختر دانشجویشان که دانشجوی رشته پزشکی دانشگاه اصفهان بود. حمیدرضا صدیقی دانش‌آموز، مهیا صدیقی دانش‌آموز که من دیروز با اینها خاطراتی را زنده کردم. همان خاطراتی که مهیا برای اینها لالایی (عروسک) می‌خواند تا بخوابند و خودش بعدتر بخوابد. دفترچه خاطرات مهیا که از مدرسه و معلمش نوشته بود. پدر خانم و مادر خانم دکتر صدیقی، همچنین یاس صابر خواهرزاده خانمش، برادر خانمش حامد صابر، میلان صابر و امیرعلی خواهرزاده همسرش و همسایگانی که به ناحق در این جنگ کشته شدند.
کریدور زنگزور
سخنگوی وزارت خارجه در این نشست درباره اظهارات الهام علی‌اف درخصوص کریدور زنگزور اظهار داشت: ما در مورد اتصالات و راه‌های مواصلاتی و معابر و گذرگاه‌ها در آن قسمت مواضعمان را خیلی روشن بیان کردیم. در عین اینکه حامی و موافق گسترش مراودات و روابط بین کشورهای منطقه هستیم در عین حال همیشه تأکید کرده‌ایم که این اقدامات و ایجاد این معابر و گذرگاه‌ها نباید خدشه‌ای به حق حاکمیت و تمامیت سرزمینی و مرزهای شناخته شده بین‌المللی ایجاد و تغییراتی در ژئوپلیتیک منطقه ایجاد کند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات با سه کشور اروپایی گفت: ما به عنوان وزارت خارجه که متولی و مسئول استفاده از دیپلماسی برای دفاع از حقوق ملت هستیم هر زمان احساس کنیم از این ابزار برای احقاق حقوق ملت استفاده کنیم استفاده خواهیم کرد.
سفر لاریجانی به مسکو به عنوان فرستاده ویژه پزشکیان
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سفر علی لاریجانی به مسکو و دیدار با پوتین بیان داشت: آقای لاریجانی به عنوان فرستاده ویژه رئیس‌جمهور حامل پیام و دیدگاه کلان ایران درباره تحولات منطقه و بین‌المللی و روابط دوجانبه بود و دیدار خوبی با رئیس‌جمهور روسیه داشت که درباره طیف متنوعی از موضوعات به ویژه روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای بحث شد و امر متعارفی است که فرستادگان ویژه اعزام شوند.
وی گفت که وزارت خارجه هم در جریان این سفر بوده است.
مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی در استانبول
بقایی در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار فارس درباره دور جدید مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی اظهار داشت: گفت‌وگوی ایران و سه کشور اروپایی در یک مکانی غیر از اروپا در استانبول و در سطح معاونان وزیر خارجه با حضور معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا (جمعه) برگزار خواهد شد و موضوع گفت‌وگوها رفع تحریم‌ها و مباحث مربوط به برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران است.
کشورهای اروپایی باید به خاطر مواضع ناشایستی که
در جریان تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا اتخاذ کردند پاسخگو باشند
وی ادامه داد: حتما ما به صورت جدی مطالباتمان را مطرح خواهیم کرد و کشورهای اروپایی باید به خاطر مواضع ناشایستی که در جریان تجاوز نظامی این رژیم و آمریکا اتخاذ کردند پاسخگو باشند و این سه کشور به عنوان اعضای برجام که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را با اجماع پذیرفته بودند، مسئولیت قانونی و اخلاقی داشتند برای محکومیت این تجاوزات و این اتفاق نیفتاد و برخی مواضع توجیه‌گرانه در حمایت از آمریکا و رژیم صهیونیستی اتخاذ کردند باید پاسخگو باشند. جلسه مطالبه گرایانه‌ای از سوی ایران خواهد بود و موضوعات هسته‌ای و رفع تحریم‌ها بحث خواهد شد.
هیچ برنامه‌ای در وضعیت فعلی
برای گفت‌وگو با آمریکا نداریم
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی گفت: هیچ برنامه‌ای در وضعیت فعلی برای گفت‌وگو با آمریکا نداریم. دیپلماسی ابزاری برای احقاق حقوق ملت است و هر زمان به این نتیجه برسیم که برای احقاق حقوق ملت از این ابزار استفاده کنیم درنگ نخواهیم کرد.
مواضع همسو و روابط خوبی با روسیه و چین داریم
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به این سؤال که زمانی تهدید به استفاده از مکانیسم ماشه می‌شویم چقدر می‌توانیم روی روسیه و چین حساب کنیم؟ اظهار داشت: این دو کشور عضو برجام و عضو دائم شورای امنیت هستند و در هر روندی در شورای امنیت می‌توانند ایفای نقش کنند. مواضع همسویی با اینها داریم و روابط خوبی داریم.
وی افزود: در مورد موضوع مکانیسم پس‌گشت (ماشه) با این دو کشور طی یک سال گذشته رایزنی داشتیم. فردا جلسه سه جانبه با روسیه و چین در تهران در سطح مدیران کل خواهیم داشت برای بحث درباره موضوع هسته‌ای که قاعدتا موضوع مکانیسم پس‌گشت یکی از موضوعات مطرح خواهد بود. در رایزنی مداوم با این کشورها خواهیم بود که چطور می‌توانیم مانع از این وضعیت شویم و یا تبعات آن را کم کنیم.
بقایی اظهار داشت: از منظر حقوقی، اخلاقی و سیاسی و هیچ مبنای منطقی و حقوقی برای بازگرداندن تحریم‌های لغو شده طبق برجام وجود ندارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره رایزنی با چین گفت: در هر تماسی که مقامات ایران با چین دارند حتما موضوع همکاری‌های اقتصادی یکی از موضوعات ثابت است. هر دو کشور در بریکس و شانگهای عضو هستند. اخیرا اجلاس سران در برزیل برگزار شد و اجلاس وزرای خارجه شانگهای در چین که مقدمه اجلاس سران بود. هم در چارچوب رایزنی‌های دوجانبه و هم در گروه‌بندیی‌هایی که در آن هستیم این مطالب مطرح می‌شود.
از آلمان گله‌مندیم
بقایی در پاسخ به سؤال دیگر این خبرنگار آلمانی درباره رویکرد آلمان بیان داشت: ما به شدت از رویکرد آلمان خصوصا در یک ماه اخیر گله‌مند هستیم. کلمه «گله‌مند» را به عنوان سبک‌ترین کلمه‌ای که می‌توانستم استفاده کنم، استفاده کردم. استفاه از تعابیر نامناسب از سوی مقامات آلمان از جمله اینکه رژیم صهیونیستی مشغول «کار کثیف» برای ماست، این به لحاظ حقوقی مسئولیت بین‌المللی برای دولت آلمان ایجاد می‌کند و کرده است. چون یک اقدام تجاوزکارانه را توجیه کرده و می‌پذیرد که بخشی از این تجاوز بوده است.
وی افزود: انتظار داریم دولت آلمان توضیح داده و موضع خودش را تصحیح کند و اجازه ندهد که این به عنوان نقطه سیاه در تاریخ روابط دو ملت باقی بماند.
بقایی درباره موضوع هسته‌ای ادامه داد: کشورهای اروپایی به شمول آلمان باید نقش سازنده‌ای را ایفا کنند. اروپایی‌ها باید در نظر داشته باشند که در یک مقطع زمانی توانستند از این فرصت برای بازیگری سازنده در یک پرونده مهم چندجانبه بین‌المللی (برجام) استفاده کنند، ولی متأسفانه ارزش فرصتی که ایران به آنها در روند شکل‌گیری برجام داد را ندانستند.
سخنگوی وزارت خارجه اضافه کرد: این کشورها عضو برجام و متعهد به قطعنامه ۲۲۳۱ هستند و انتظار می‌رفت در قبال تجاوز به تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران موضع محکم، مستقل و مبتنی بر تعهدات حقوقی‌شان اتخاذ می‌کردند. امیدواریم در رویکردهایشان تجدیدنظر کنند و در نظر داشته باشند که فرصت نقش‌آفرینی سازنده را از اتحادیه اروپا نگیرند.
از رویکردهای آژانس، شورای حکام و شخص دبیرکل
به هیچ عنوان رضایت نداریم
وی در پاسخ به سؤالی درباره همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اظهار داشت: ما عضو آژانس و ان.پی.تی هستیم و موافقتنامه جامع پادمان وجود دارد و شفاف اعلام کردیم که از رویکردهای آژانس، شورای حکام و شخص دبیرکل به هیچ عنوان رضایت نداریم.
سخنگوی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: ملت ایران از برخی رویکردهای آژانس که برای تعرض به ایران مورد سوءاستفاده قرار گرفت، ناراضی هستند. واکنش مجلس به این رویکردهای ناشایست آژانس را شاهد بودید و قانونی در این خصوص تصویب شد. نوع همکاری با آژانس، شیوه و نحوه همکاری متفاوت خواهد شد و براساس مصوبه مجلس نوع همکاری‌ها و شیوه همکاری‌ها را با نظر شورای عالی امنیت ملی و به صورت موردی تنظیم خواهیم کرد.
هیچ مبنای اخلاقی، سیاسی و حقوقی برای متوسل شدن به سازوکار ماشه قائل نیستیم
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤال دیگری درباره اینکه برخی تحلیلگران معتقدند یکی از اهداف غرب برای استفاده از مکانیسم ماشه مشروعیت بخشی به حملات نظامی خواهد بود، اظهار داشت: این صرفا یک تحلیل است. ما هیچ مبنای اخلاقی، سیاسی و حقوقی برای متوسل شدن به سازوکار ماشه قائل نیستیم. کشورهای دیگر هم با ما هم نظر هستند و چین و روسیه هم موضع مشابهی دارند.
وی گفت: اینکه چه خواهد شد؟ واقعیت این است که طرف‌های مقابل تا الان از همه ابزارهای تهدید، ارعاب و فشار علیه ایران استفاده کرده‌اند. این قطعنامه‌ها هم قطعنامه‌هایی است که طی سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ علیه ایران وضع شد. اگر بحث جنگ است دیدیم رژیم صهیونیستی و آمریکا هر دو مرتکب تجاوز نظامی علیه ایران شدند.
بقایی ادامه داد: نباید چندان وقعی گذاشت به تهدیدی که طرف‌های مقابل انجام می‌دهند با سوءاستفاده از یک فرآیند که همان بازگرداندن تحریم‌ها باشد.