از راهبرد مقاومت تا نقشه تفرقه

مریم عرفانیان

در بخشی از کتاب «سروها ایستاده می‌مانند» زندگی شهید مدافع حرم حسن قاسمی دانا را نوشتم. حسن برای راضی کردن مادرش به رفتن سوریه، با انگشت روی میز، سطحی صاف و فرضی کشید و درحالی‌که به قسمت‌های مختلف آن اشاره مي‌کرد، گفت: «اینکه این‌جا ایران یا آنجا عراق و جایی دیگه افغانستان است، خط و خطوط ما آدم‌هاس. این ما هستیم که نقشه‌ها رو کشیدیم.» 
آن‌وقت به‌طور فرضی همۀ مرزها را پاک کرد و ادامه داد: «باید این مرزها برداشته بشه. «اسلام مرز نداره»، هرجا اسلام در‌ خطر باشه باید بریم.» 
این جمله کوتاه اما پرمعنا، برگرفته از سخن امام خمینی(ره) است و دیدگاه عمیق شهید را نسبت به مفهوم اسلام و جهان‌بینی او نشان می‌دهد. حسن، مرزهای جغرافیایی و سیاسی را ساختارهایی موقت و ساخته دست انسان می‌دانست که نباید مانع یاری رساندن به مظلومان شود. او با همین اعتقاد مادرش را قانع می‌کند و راهی جبهه مقاومت می‌شود.
اما در سویی دیگر، تصویری کاملاً متفاوت به چشم می‌خورد. در دیداری که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا داشت، او نقشه خاورمیانه را روی میز قرار داد و با رسم مرزهای جدید، قصد تقسیم‌بندی و بازتعریف جغرافیای منطقه را داشت. مرزهایی که هدفشان تحکیم قدرت، نفوذ و ایجاد تفرقه میان کشورهای غرب آسیا است.
این دو رفتار، نمایانگر دو نگاه متضاد به جهان‌اند:
یک‌سو نگرشی انسانی، مبتنی بر همبستگی، عدالت و دفاع از مظلومان؛
و سوی دیگر نگاهی سیاسی، مبتنی بر تقسیم، تفرقه و منافع قدرت‌های بزرگ.
شهید حسن قاسمی دانا، همچون امام خمینی(ره)، اسلام را فراتر از مرزهای جغرافیایی می‌دانست و وظیفه مسلمانان را حمایت از همه مظلومان جهان. این نگاه در شرایط پیچیده و پرتنش امروز منطقه، بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد و نیازمند وحدت و همبستگی بیشتر جهان اسلام است.
آری، اسلام مرز ندارد، هرجا مظلومی باشد، آنجا جبهه ماست.»