فروش 200 هزار جلد کتاب «من زندهام» در دو ماه
هزار و یک شب دختر 17 ساله ایرانی در بغداد
" هزار و یک شب اسارت دختر 17 ساله ایرانی! "همین عبارت کوتاه کافی است تا هر کس با خواندن و شنیدن آن مکثی کند و کنجکاو شود که ماجرا چیست. این عبارت 9 واژگانی عصاره کتابی خواندنی است به نام «من زندهام»! شرح تلخ و شیرین حدود چهار سال مقاومت چهار دختر جوان ایرانی در چنگال رژیم بعث عراق از زبان یکی از آن چهار نفر. همین جذابیت کتاب باعث شده تا مجمع ناشران انقلاب اسلامی اولین دوره مسابقه بزرگ کتابخوانی با عنوان کتاب و زندگی را به آن اختصاص دهد. مسابقهای که از ابتدای ماه محرم شروع شده و هنوز در حال برگزاری است. این مسابقه که با همکاری حدود 30 ارگان و موسسه دولتی و خصوصی برگزار می شود. سید عارف علوی معاون اجرایی مجمع ناشران انقلاب اسلامی هدف از برگزاری این مسابقه را «ایجاد زمینۀ توجه عمومی مردم به مطالعه» و «در دسترس قراردادن کتاب برای عموم مخاطبان و گسترش شبکه توزیع کتاب» میداند.
علوی با اشاره به سخنان رهبر انقلاب درحاشیۀ بازدید از نمایشگاه کتاب ِسال 69 معتقد است درحال حاضر، مسئله انتشار روی کاغذکاهی، خیلی در بین ناشران مرسوم نیست. رهبر انقلاب در آن بازدید فرموده بودند «خوب است بعضی از کتابها که مشتریهای زیادی هم دارند، چاپ عمومی و مردمی هم برایش داشته باشند. یعنی با کاغذ کاهی و البته با چاپ خوانا منتشر کنند. چاپ باید خوب باشد اما روی کاغذ کاهی بزنند و به میزان زیادی توزیع کنند تا ارزانتر تمام شود و افراد متعدد و زیادتری بتوانند از آن استفاده کنند.» با این حال با همت انتشارات بروج با بالا بردن شمارگان کتاب و استفاده از کاغذ کاهی با فنآوری چاپ رول، قیمت پشت جلد این کتاب حدود 60 درصد کاهش پیدا کرده است. علوی معتقد است «در چاپ جدید، این کتاب بسیار مطلوبتر و به قول کتابخوانها خوشدستتر شده است.»
هم اکنون «من زندهام» با کاغذ کاهی به جای 20 هزار تومان با قیمت 8500 تومان در اختیار مخاطب قرار میگیرد. همین امر یکی از دلایلی است که اقبال مخاطب به این کتاب 600 صفحهای و خوشخوان را افزایش چشم گیری داده است به گونهای که در کمتر 40 روز بیش از 150 هزار جلد از این کتاب در کتابفروشیهای سراسر کشور، توزیع شده و در دسترس مخاطبان قرار گرفته است. نکتۀ مهم در این بین این است که این تعداد کتاب از طریق کتابفروشیها در اختیار مردم قرار گرفته و خرید این کتاب توسط سازمانها و نهادهای دولتی کمتر از 10 درصد کل فروش آن را شامل میشود. به قول علوی «توزیعِ کتابِ من زندهام به شکلی، مانورِ توزیع کتاب در کشور است.» علوی میگوید: «یکی از مهمترین اهدافِ ما در برگزاری مسابقۀ کتاب و زندگی این است که تیراژ کتابها را از چند هزار تا به بالای یک میلیون جلد برسانیم.» هدفی که البته به نظر می رسد دور از دسترس نیست و با همت ناشران قابل دسترسی است.
اتفاق مبارک دیگری که در برگزاری مسابقه «کتاب و زندگی» در حال رخ دادن است، همکاری جمعی از توزیع کنندگان کتاب به شکل هماهنگ با یکدیگر است. در واقع اگر همراهی و همکاری توزیع کنندگان عمده کتاب در سراسر کشور نبود، کار توزیع مویرگی و مناسب کتاب تا دورترین نقاط کشور کمی صعب مینمود. ولی با همت توزیعکنندگان، این کتاب در مدتی کوتاه و به شکلی مناسب در سراسر کشور در اختیار کتابفروشیها قرار گرفت. تجربۀ شیرین دیگری که در برگزاری این مسابقه در حال وقوع است همکاری دستگاههای مختلف تبلیغی و ترویجی در معرفی این کتاب به عموم مردم است. از تریبونهای نماز جمعه تا بخشهای مختلف سازمان صداوسیما و نیز خبرگزاری ها و جراید و... در معرفی این کتاب و مسابقه به عموم مردم است.
در واقع محتوای خوب در کنار تولید خوب و ارزان کتاب و توزیع چابک و گسترده کتاب و معرفی و اطلاعرسانی پر حجم و مناسب موضوع و محتوای کتاب دست به دست هم دادند که یک کتاب جذاب و خواندنی در مدت زمان کوتاهی حجم قابل توجهی از اقبال مخاطب و فروش عمومی را از آن خود کند. اگر چه فروش نزدیک به 300 هزار جلد از یک کتاب، که نزدیک به 200 هزار جلد آن تنها در دو ماه اتفاق افتاده است، در نسبت با جمعیت 70 میلیونی کشور عدد بالایی نیست ولی می تواند نویدبخش حرکتی جدید برای همکاری فعالان کتاب در انتخاب، توزیع و فروش کتاب در شمارگان بالا باشد. حرکتی که همتی جمعی میطلبد و عزمی جزم.