افزایش 170 درصدی قیمت جهانی گاز در صورت انسداد تنگه هرمز
با اعلام مؤسسه آکسفورد، بستن تنگه هرمز قیمت گاز در اروپا را مشابه حمله روسیه به اوکراین بالا خواهد برد.
به گزارش خبرگزاری فارس؛ مؤسسه آکسفورد گزارش داد که ۲۰ درصد از نفت مصرفی جهان و ۲۰ درصد از گاز مایع جهانی از تنگه هرمز عبور میکند.
در صورت بسته شدن این تنگه، ۸۶ میلیارد مترمکعب از عرضه گاز مایع جهانی قطع خواهد شد که معادل ۱۵ درصد از کل تولید جهانی در سال ۲۰۲۴ است.
اروپا با ۳۰ میلیارد مترمکعب، چین با
۲۵ میلیارد مترمکعب و کشورهای آسیایی دیگر نیز به شدت آسیب خواهند دید.
این ارقام نشان میدهد که حتی کشورهای دور از خلیجفارس نیز مستقیماً تحت تأثیر تصمیمات ایران قرار خواهند گرفت.
بر اساس مدلسازی انجام شده، قیمت گاز از ۱۳ دلار فعلی برای هر میلیون واحد حرارتی MMBTU (حدود چهار مترمکعب گاز) به
۳۰ دلار خواهد رسید که افزایش ۱۷۰ درصدی محسوب میشود.
این سطح قیمت مشابه بحران انرژی ۲۰۲۲ پس از جنگ اوکراین است که اقتصاد اروپا را به شدت تحت فشار قرار داد.
تخمین زده میشود که شوک قیمتی ناشی از دست دادن گاز طبیعی مایع یا الانجی خاورمیانه مشابه شوک قیمتی سال ۲۰۲۲ پس از حمله روسیه به اوکراین باشد، که در آن قیمتهای فوری و مرکزی اروپا و آسیا به ۳۰ دلار در هر MMBTU نزدیک میشود.
این بار، اما، هیچ حق بیمهای مانند سال ۲۰۲۲ وجود نخواهد داشت. بنابراین واضح است که شوک قیمتی دیگر مشابه سال ۲۰۲۲، میتواند عواقب وخیمی برای بودجههای دولتی در اروپا و آسیا داشته باشد.
مؤسسه آکسفورد تأکید کرده که چنین شوک قیمتی «عواقب شدیدی برای بودجههای دولتی در اروپا و آسیا» خواهد داشت و کشورهای صنعتی جهان را با بحران عمیق اقتصادی مواجه خواهد کرد.
امنیت انرژی آمریکا در دست ایران
پس از حملات آمریکا به تاسیسات هستهای ایران، ترامپ در شبکههای اجتماعی نگرانی عمیق خود را درباره قیمت نفت که تقریبا ۲۰ درصد نسبت به سطح پیش از درگیری افزایش یافته بود، ابراز کرد. حتی پیش از حملات تلافیجویانه ایران به پایگاه آمریکایی در قطر، ترامپ خواستار افزایش فوری تولید نفت شد و به صنعت هشدار داد که باید «قیمت نفت را پایین نگه دارد».
سیاستمداران هر دو حزب بزرگ آمریکا مدتهاست که از پیامدهای سیاسی و اقتصادی جنگ بر قیمت بنزین بیم دارند اما هشدارهای ترامپ قابلتوجه بود، چون با ادعای قبلیاش پس از حمله ایران به پایگاههای آمریکا در ژانویه ۲۰۲۰ قرار داشت، تضاد آشکار داشت؛ در آن زمان گفته بود: ما مستقل هستیم و به نفت خاورمیانه نیازی نداریم.
حتی با اینکه قیمت نفت پس از یک آتشبس شکننده کاهش یافته، یک درس مهم و کلیدی از این درگیری دو هفتهای باقی مانده است؛ اینکه آمریکا تبدیل به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان شده، به این معنا نیست که به «استقلال انرژی» رسیده است.
یک ماه پیش، قیمت نفت حدود ۶۰ دلار در هر بشکه بود که موجب شد مدیران نفتی هشدار دهند، رونق نفت شیل آمریکا حتی با وجود وعده ترامپ برای «آزادسازی کامل» تولید داخلی، رو به پایان است اما با آغاز تبادل موشکی در خاورمیانه در هفتههای اخیر، قیمتها به نزدیک ۸۰ دلار در هر بشکه رسید و کارشناسان پیشبینی کردند که قیمت بنزین ممکن است بین ۲۰ تا ۳۰ سنت به ازای هر گالن افزایش یابد.
به نوشته نشریه فارین پالیسی، واقعیت این است که بهترین راه برای محافظت از رانندگان و کسبوکارها در برابر جهشهای اجتنابناپذیر قیمت، کاهش مصرف نفت است، نه صرفا افزایش تولید.
با این حال، برنامههای جمهوریخواهان میخواهد مشوقها و مقرراتی را حذف کند که میتوانند با محدود کردن تقاضای نفت، امنیت انرژی آمریکا را افزایش دهند، در حالی که مصرف نفت هر سال در این کشور در حال افزایش است.
اگرچه در دو دهه گذشته، آمریکا از واردات ۶۰ درصدی نفت مورد نیاز خود به وضعیت صادرکننده خالص رسیده و انقلاب نفت شیل منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی فراوانی برای این کشور به همراه داشته است اما «استقلال انرژی یک افسانه است.»
قیمت نفت و بنزین همچنان در بازاری جهانی تعیین میشود. حتی اگر این کشور دیگر واردکننده خالص نفت نباشد، باز هم در صورت اختلال در عرضه جهانی، قیمت بنزین در داخل آمریکا افزایش مییابد.
علاوهبر این، زمانی که چنین جهشهای قیمتی رخ میدهد، توانایی امروز آمریکا برای تحمل این فشار اقتصادی کمتر از گذشته است. دولت بایدن پس از حمله روسیه به اوکراین، حجم بیسابقهای از ذخایر استراتژیک را آزاد کرد، با آنکه عرضه نفت روسیه در عمل مختل نشده بود. از سوی دیگر، توانایی رشد نفت شیل آمریکا برای جبران کاهش عرضه در نقاط دیگر جهان به شدت کاهش یافته است.
انتظار میرود امسال هم به دلیل قیمتهای پایین و هم افت زمینشناسی در میدانهای شیل، تولید نفت آمریکا تقریبا بدون رشد باقی بماند، یا حتی کاهش یابد.
البته صادرکننده خالص بودن به این معناست که اثرات منفی جهش قیمت نفت بر اقتصاد کلان تا حدی کاهش یافته، با این حال، کسبوکارها و مصرفکنندگان همچنان دچار شوک میشوند. این نشان میدهد با وجود اینکه آمریکا به ظاهر از واردات نفت مستقل شده اما همچنان ترامپ در نخستین سخنرانی مهم خود در سال جاری، از عربستان و دیگر اعضای اوپک خواست تا قیمت نفت را کاهش دهند.
این نشریه آمریکایی استدلال میکند، تا زمانیکه قیمت نفت و بنزین در بازار جهانی تعیین میشود، امنیت واقعی انرژی تنها از راه کاهش مصرف حاصل میشود، نه فقط افزایش تولید اما متاسفانه، کنگره و دولت در حال حرکت در جهت عکس هستند.
تنشها در خاورمیانه، دستکم در حال حاضر، فروکش کردهاند. در حالیکه سیاستمداران امروز ممکن است از بابت کاهش قیمت بنزین نفس راحتی بکشند، هم کنگره و هم دولت ترامپ باید تلاش خود را دوچندان کنند تا برای بحران اجتنابناپذیر بعدی آماده شوند.