آرامش اقتصاد کشور در طول جنگ با تلاش مسئولان و همراهی مردم
سرویس اقتصادی -
افزایش ۵۰ درصدی سوخت‌رسانی، ترخیص حدود یک میلیون و 300 هزار تن کالای اساسی، تأمین پایدار برق و آب و گاز و حمل‌ونقل مردم در ۱۲ روز جنگ تحمیلی، نشان از تلاش مسئولان و همراهی مردم دارد.
به گزارش خبرنگار ما، به محض اینکه به یک کشور حمله نظامی می‌شود، نخستین و آسیب‌پذیرترین بخش‌های اقتصادی آن، حوزه کالاهای اساسی و زیرساخت‌های تأمین انرژی هستند.
اما در جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل، وفور کالاهای اساسی وجود داشت و فروشگاه‌ها در ذخیره کالا مشکلی نداشتند، از سوی دیگر شلوغی اولیه صف‌های پمپ بنزین مدت زیادی طول نکشید و تأمین سایر نیازهای اساسی مردم نیز به‌خوبی انجام شد. در طول حمله رژیم صهیونیستی قطعی گسترده برق رخ نداد و حملات سایبری به تأسیسات نفتی یا نیروگاهی موفق نبود.
این سطح از تاب‌آوری اقتصادی در شرایط جنگی، نه‌تنها بی‌سابقه، بلکه برای بسیاری از ناظران منطقه‌ای، قابل پیش‌بینی نبود. بدون شک اهتمام مسئولان در کنار همراهی مردم توانست این موفقیت را رقم بزند.
توزیع سوخت بدون اختلال
به گزارش فارس، بر اساس داده‌های شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، در بازه ۲۲ خرداد تا سوم تیر ۱۴۰۴، میانگین توزیع بنزین در سراسر کشور بدون کاهش و بدون تغییر در برنامه‌ریزی‌ها ادامه یافت.
در کلان‌شهرهایی مانند تهران، اصفهان، مشهد و تبریز، هیچ گزارشی از اختلال در پمپ‌بنزین‌ها یا کمبود عرضه ثبت نشد.
همچنین سامانه سهمیه سوخت در سراسر کشور بدون اختلال سایبری یا فنی خاصی به کار خود ادامه داد. حتی مراکز جایگاه‌دار بخش خصوصی نیز اعلام کردند که توزیع سوخت با آرامش، بدون شایعه، بدون ازدحام، و با ثبات کامل انجام شده است.
مواردی همچون حمله عوامل صهیونیست‌ها به انبار نفت ری هم نتوانست خللی در تأمین سوخت کشور ایجاد کند.
«کرامت ویس‌کرمی» مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در پیامی در این زمینه گفت: عملیات تحسین‌برانگیز تأمین پایدار و افزایش ۵۰ درصدی توزیع سوخت در سراسر کشور همراه با جانفشانی نیروهای عملیاتی در اطفای حریق حملات دشمن به تأسیسات نفتی ری و شمال‌غرب تهران (کن) شکل گرفت.
خاموشی نصف شد
در همین دوره، توان تولید برق کشور نیز حتی در ساعات اوج مصرف (۱۹ الی ۲۲) پایدار بود.
بررسی‌های انجام‌شده در پایگاه داده شرکت توانیر نشان می‌دهد که میانگین خاموشی روزانه در سطح کشور، از ۱۶ دقیقه در خرداد ۱۴۰۳ به حدود هشت دقیقه در خرداد ۱۴۰۴ کاهش یافت. در واقع، به‌رغم وقوع درگیری، خاموشی‌ها نصف شد.
خوشبختانه تأمین گاز و آب هم به عنوان نیازهای اصلی انرژی منازل بخوبی در این ایام انجام شد و عموم مردم از این نظر مشکلی نداشتند.
دلایل تاب‌آوری انرژی
بررسی‌ها نشان می‌دهد سه دلیل کلیدی برای تاب‌آوری انرژی کشور در جنگ ۱۲ روزه وجود دارد:
نخست اینکه زیرساخت‌ها از پیش تقویت شده بودند. در دو سال اخیر، پروژه‌های امنیت سایبری وزارت نیرو، ایجاد پدافند غیرعامل در پالایشگاه‌ها، و ارتقای انبارهای استراتژیک بنزین و گازوئیل، تاب‌آوری عملیاتی کشور را به شدت افزایش دادند.
برخی گزارش‌ها حاکی از افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی سوخت اضطراری به ۲۵ روز در مراکز شهری حکایت دارد.
دوم اینکه سناریوهای عملیاتی از پیش تمرین شده بود. در همین رابطه از اواخر سال ۱۴۰۲، نهادهای عملیاتی انرژی با هدف مقابله با جنگ ترکیبی، سناریوهایی برای قطع ناگهانی برق، حمله سایبری یا اختلال در خطوط انتقال آماده کرده بودند. این آمادگی از جنس کاغذی نبود، بلکه در رزمایش‌ها تمرین شده بود.
سوم اینکه مدیریت هماهنگ رسانه و اطلاع‌رسانی عمومی وجود داشت. یکی از عوامل اصلی جلوگیری از «هجوم روانی» مردم، اطلاع‌رسانی منظم، شفاف و دقیق وزارت نفت و نیرو در همان ساعات اولیه جنگ بود.
ترخیص یک میلیون و 300 هزار تن کالای اساسی
«فرود عسگری» رئیس کل گمرک ایران هم دیروز در نشستی با حضور محمدرضا عارف معاون اول رئیس‌جمهور و سید علی مدنی‌زاده وزیر امور اقتصادی و دارایی در گمرک تهران، اظهار داشت: در ۱۲ روز جنگ تحمیلی در مجموع یک میلیون و ۲۹۷ هزار تن کالای اساسی از گمرکات کشور ترخیص شد. حدود ۳۳ درصد از کل واردات کالاهای اساسی در همین دوره انجام شد. تا پیش از آغاز جنگ روزانه ۱۸ هزار و 300 تن کالا ترخیص می‌شد، اما در روزهای جنگ رشد ۸۷ درصدی را تجربه کرد.
معاون وزیر اقتصاد با بیان اینکه طی مدت ۱۲ روز جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه کشورمان، گمرکات اصلی کشور به صورت شبانه‌روزی فعال بودند، اظهار داشت: در نخستین روز جنگ، با همکاری سازمان بنادر و دریانوردی تصمیم‌های خوبی گرفتیم و فعالیت‌های بانکی برای ترخیص کالاهای اساسی نیز متوقف نشد.
عسگری همچنین بیان کرد: در زمان جنگ تحمیلی، طبق دستور وزیر اقتصاد، کالاهای خطرناک و ارزشمند در اولویت ترخیص قرار گرفتند و از این رو لیستی از کالاهای خطرناک و ارزشمند شناسایی و به گمرکات اجرائی ابلاغ شد.
وی افزود: به عنوان مثال، آمبولانس‌ها، بیل مکانیکی و بلدوزرها با عبور موقت ترخیص شدند و برخی تصمیم‌گیری‌ها نیز به گمرکات اجرائی تفویض شد تا کارها تسریع شود به طوری که به ارائه ضمانت‌نامه‌های بانکی اکتفا شد و الزام واریز ۱۵۰ میلیون تومان نقدی لغو شد.
عسگری ادامه داد: همچنین با لغو پروازهای فرودگاه امام خمینی(ره)، گمرک بازرگان به عنوان گمرک جایگزین برای واردات دارو تعیین شد.
معاون وزیر اقتصاد با اعلام اینکه اکنون ۱۴۰ گمرک در کشور فعال است، اظهار داشت: سه بندر خشک سیرجان، یزد و آپرین تهران نیز آمادگی کامل دارند تا کالا را به طور مستقیم از بندر به این گمرکات منتقل و ترخیص شود.
۲۰ کشتی در انتظار تخلیه
رئیس کل گمرک در ادامه بیان کرد: اکنون ۱۶ فروند کشتی با مجموع ۳۷۲ هزار تن کالای اساسی در حال تخلیه هستند و ۲۰ کشتی دیگر با مجموع ۲۰۰ هزار تن کالای اساسی نیز در انتظار تخلیه قرار دارند.
وی اظهار داشت: در حال حاضر سه میلیون تن کالا در بنادر موجود است و مجموع کالاهای موجود در بندرگاه‌ها و اسکله‌ها به چهار و دو دهم میلیون تن می‌رسد ضمن آنکه موجودی کالاهای اساسی در بنادر حدود ۸۰۰ هزار تن است که حدود ۳۰۰ هزار تن آن در حال تخلیه است.
معاون وزیر اقتصاد با بیان اینکه برای شتاب دادن به ترخیص کالاها در بنادر در روزهای نخست جنگ جلسه‌ای برای تقویت ناوگان حمل‌ونقل و افزایش تعداد واگن‌ها صورت گرفت، افزود: همچنین با بانک مرکزی هماهنگی‌هایی جهت افزایش پرداخت معوقات واردکنندگان صورت گرفت.
گفتنی است، نباید از نقش بانک مرکزی در تأمین ارز برای واردات کالاهای اساسی غافل شد. در همان روزهای نخست جنگ، بانک مرکزی یک میلیارد دلار برای تأمین این اقلام تخصیص داد که بلافاصله کارسازی شد تا فرآیند واردات سرعت بگیرد.
خدمت‌رسانی ناوگان ریلی و جاده‌ای
حوزه حمل‌ونقل نیز در روزهای جنگ مورد توجه مسئولان مربوطه قرار داشت. به گزارش وزارت راه و شهرسازی، اگرچه با حملات متجاوزانه رژیم غاصب صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران؛ فرودگاهها موقتا غیرفعال شده و سفرهای هوائی به تعویق افتادند؛ اما وزارت راه و شهرسازی با تقویت امکان سفرهای ریلی کوشید به نیازهای مردم پاسخ دهد.
«فرزانه صادق» وزیر راه و شهرسازی در میانه جنگ با حضور در ایستگاه راه آهن تهران، با مسافرین قطاری که عازم مشهد بود؛ گفت‌و‌گو کرد و کیفیت ارائه خدمات ریلی به آنان را جویا شد.
وی همچنین با حضور در ترمینال مسافربری جنوب تهران، از چگونگی خدمت رسانی به مسافران بازدید کرده و با مردم حاضر در این ترمینال، رانندگان اتوبوس‌ها، کارکنان تعاونیهای مسافربری و راهداران به گفت‌و‌گو پرداخت.
دیروز هم وزیر راه و شهرسازی با همراهی رئیس سازمان راهداری از پایانه بزرگ کالای تهران در شهرستان بهارستان بازدید کرد و از همدلی بی‌نظیر کامیون‌داران تقدیر کرد.
در مجموع باید از زحمات همه مسئولانی که در این مدت پای کار اقتصاد و معیشت مردم بودند قدردانی کرد. اگرچه کمبودها و مشکلاتی در همه این حوزه‌ها وجود داشت، اما با توجه به شرایط به‌وجود آمده، باید گفت که تلاش مسئولان در کنار همدلی و همراهی مردم، توانست کشور را از این مرحله حساس عبور دهد و حالا این امید و اطمینان وجود دارد که اقتصاد کشور در برابر حوادث مشابه از تاب‌آوری بالایی برخوردار خواهد بود.