خطاکاران اصلی! (نکته ورزشی)
سید سعید مدنی
مدت زیادی است که دلسوزان و کارشناسان مسائل و مشکلات آشکار و خاصه پنهان ورزش بنا بر وظیفه و احساس مسئولیت خود به صراحت درباره لزوم رعایت اصل مهمی مثل نظارت به مسئولان هشدار می‌دهند و از نوعی شلختگی و « رها بودگی» در بسیاری از جاها و نحوه اداره و مدیریت ورزش انتقاد می‌کنند و علاوه‌بر آنکه ادامه این وضعیت را در جهت پیشرفت و بهتر شدن اوضاع نمی‌دانند، عقیده دارند که از حیث فرهنگی و اخلاقی موجب تاثیرات منفی و پیامدهای ناخوشایندی در سطح ملی و بین‌المللی می‌شود. متاسفانه مسئولان ورزش- چه در مقطع فعلی و چه در اکثر قریب به اتفاق دوره‌های قبلی- به این تذکر دلسوزانه و هشدار مهم- مانند خیلی از حرف‌های اصولی و تذکرات کارساز و منطقی- توجهی نکرده‌اند و ظاهرا گوشی برای شنیدن این حرف‌ها ندارند. سر دوستان کماکان به روزمرگی‌ها و مشغولیت‌ها گرم است و علی‌رغم شعارهایی که گهگاه درباره ایجاد تحول سر می‌دهند، بر سیاست متداول و بی‌دردسر«هرچه پیش آید، خوش آید» اصرار می‌ورزند.
شک نکنید آنچه اخیرا در سفر تیم ملی دوومیدانی به مسابقات آسیایی(کره جنوبی) اتفاق افتاد، یکی از پیامدهای «رها بودگی» در ورزش و فقدان اصل نظارت در مدیریت ورزشی ماست. البته چنان‌که اهالی ورزش شاهدند و می‌شنوند، حالا که آنچه نباید می‌شد در کره جنوبی چهره بسته، چند ملی‌پوش جوان ما دقیقا به دلیل بی‌سرپرستی و فقدان نظارت مرتکب اعمال خلاف شرع و قانون شده‌اند، خبر ماجرا انعکاس جهانی پیدا کرده و نام ورزش ایران و اعتبار آن زیر سؤال رفته و بدخواهان این ملک و ملت هم طبق معمول از کوچک‌ترین لغزش‌ها سوءاستفاده کرده و آن را در بوق و کرنا کرده‌اند و... بله، حالا که چنین شده مسئولان ورزش و حتی غیر ورزش (مثل مجلس) به میدان آمده و جلسه پشت جلسه می‌گذارند و به زعم خود می‌خواهند با خاطیان برخورد کنند و آب رفته را به جوی برگردانند و... الخ!
در این جلسات تصمیم گرفته شد که با افراد خاطی برخوردهای انضباطی صورت بگیرد و حتی در جلسه 3 ساعته وزیر ورزش با اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس درخصوص فدراسیون‌هایی هم که در انجام مسئولیت خود کوتاهی داشته‌اند، مقرر شد که وزارت ورزش و جوانان ضمن تشکیل کارگروه ویژه، بررسی‌های لازم را انجام و اقدامات مقتضی در مورد ترک‌فعل‌ها و کوتاهی مدیریت در فدراسیون‌های مربوطه را به کمیسیون فرهنگی مجلس گزارش دهد و...
ملاحظه می‌فرمایید؟! باز اتفاقی که در صورت هشیاری و تعهد و غیرت مسئولیت مدیران و مسئولان ورزش هرگز نمی‌افتاد، به خاطر غفلت رخ داده و جلسات و کارگروه‌ها برگزار و تصمیمات اتخاذ می‌شود و... این داستان تکراری از فرط خنثی بودن چنان خنک و بی‌مزه شده که برای هیچ فرد آشنا با مسائل ورزش و نحوه مدیریت آن جالب و جدی نیست و اکثرا با تکان دادن سر و نثار پوزخندی از کنار آن می‌گذرند.
بارها و بارها شاهد اتفاقات ناخوشایند و تخلفات و رفتارهای غیراخلاقی بوده‌ایم که احساسات و عواطف اهالی ورزش را جریحه دار کرده و آنان برای عدم تکرار این موارد، انتظار برخورد قاطع و قانونی مسئولان و دست‌اندرکاران با مسببان را داشته‌اند اما عملا جز تشکیل جلسات و چند روز هیاهو و شلوغ‌کاری و ابراز تاسف و دادن وعده، اتفاقی نیفتاده و بعد از اینکه به اصطلاح آب‌ها از آسیاب افتاده، باز روز از نو، روزی از نو. هرکسی می‌رود به دنبال کار و کسب خودش و روزمرگی‌ها و مشغولیت‌ها و غفلت‌ها شروع می‌شود تا دوباره ماجرای ناخوشایندی در سطح ملی و بین‌المللی برای ورزش و ورزشکار ما پیش بیاید و قس علیهذا.
در ماجرای پیش آمده در کره جنوبی بی‌شک اشخاص خطاکاری که به نمایندگی از ورزش یک مملکت به مسابقاتی فرامرزی اعزام شده‌اند، باید مورد مواخذه قرار بگیرند و با آنها به طور قانونی رفتار شود (که با توجه به آنچه از نحوه اعمال قانون در کشورهایی مثل ژاپن و کره جنوبی و چین می‌دانیم، این اتفاق حتما و بی‌بروبرگرد خواهد افتاد) اما اگر تحلیلی عمیق و جامعه‌شناسانه در این باره صورت گیرد، حتما این نتیجه به دست خواهد آمد که عمل زشت و غیرقانونی و ضد‌اخلاقی و مغایر شرع ورزشکاران متخلف، علت نیست و معلول است، معلول علت‌های فراوانی که بررسی یک یک آنها نه کار این قلم است و نه این مقال مجال پرداختن به آن را دارد اما بدون شک یکی از دلایل اصلی این اتفاق را باید همان عاملی شمرد که بارها درباره‌اش نوشته و این مطلب را با آن آغاز کرده‌ایم و آن اینکه مدیران ورزش و بزرگ‌ترها و حتی رسانه‌ها و خلاصه همه کسانی که نقش نظارتی و هدایتی و تربیتی دارند، به وظیفه خود به درستی عمل نمی‌کنند؛ یا آن را شوخی پنداشته و دست کم گرفته‌اند یا خیلی وقت‌ها به عمد، مصلحت‌اندیشانه و کاسبکارانه فراموش می‌کنند و جرات عمل به وظیفه قانونی و ایفای نقش رسمی و بایسته خود را ندارند.
سخن را کوتاه کنیم. در بررسی و تحلیل ارتکاب تخلفات و انحرافات و هنجارشکنی‌ها معمولا آخرین حلقه از سلسله علت و معلول آن اتفاق ناخوشایند و تخلف صورت گرفته مثل بازیکن، ورزشکار و تماشاگر و... را زیر ذره‌بین برده و محکوم می‌کنیم و دانسته و نادانسته از علل اصلی و عوامل مهم‌تری مانند مدیران و مسئولانی که از مسئولیت، فقط صندلی و مواهب آن (سفر و بیزینس و...! ) را دوست دارند و حوصله یا جرات عمل به وظیفه خود (نظارت و کنترل) را ندارند و مرتکب ترک فعل می‌شوند، غافل هستیم و زیر سبیلی از کنار آنها عبور می‌کنیم، در حالی که مسببان واقعی این ناهنجاری‌ها و تخلفات و اتفاقات ناخوشایند، همین دسته از مدیران هستند!