مسیر جدید برای تجارت جهانی شکل میگیرد
عبور از تحریمهای دریایی آمریکا با خط آهن ایران-چین
خط راهآهن ایران- چین، پروژهای که نهتنها نقشههای ترامپ برای فشار به صادرات نفت ایران را بر باد میدهد بلکه به عنوان جایگزینی برای تنگه مالاکا در تجارت جهانی عمل میکند.
به گزارش خبرگزاری فارس؛ دولت آمریکا اسفندماه گذشته طرحی را کلید زد تا در دل تنگه مالاکا، نفتکشهای ایرانی را متوقف و بازرسی کند؛ تلاشی برای خاموش کردن جریان نفت ایران، برای محدود کردن نفسهای اقتصاد کشور اما ایران همواره در جایی دیگر، مسیر تازهای میسازد که همه این تلاشها را به چالش میکشد.
حالا همکاریهای راهبردی ایران و چین در قالب راهاندازی خط ریلی، چشمانداز متفاوتی را پیش روی بازار نفت و تجارت جهانی قرار داده است. طرح راهآهن ۱۳۵۰ کیلومتری ایران-چین، چشماندازی متفاوت و نوین ایجاد کرده و قرار است در اواخر ۲۰۲۵ به بهرهبرداری برسد و پل زمینی میان دو کشور بزرگ را بسازد.
این راهآهن، نه فقط راهی برای حمل نفت ایران، بلکه نشانهای است از عبور از تنگه مالاکا و تمام مسیرهای دریایی تحت نفوذ غرب است و در عین حال این سؤال را مطرح میکند که «چه زمانی آمریکا اشتباهات استراتژیک خود را درک خواهد کرد؟»
خط آهن ضد تحریم
با این مسیر زمینی جدید، چین دیگر مجبور نیست برای تامین نفت خود، وابسته به مسیرهای دریایی ناامن و تحت کنترل آمریکا باشد. این راهآهن نه تنها ایران را به قلب شبکه تجارت جهانی وصل میکند بلکه به آسیا و اروپا پیام میدهد که اراده و همکاری میتواند دیوارهای تحریم را فرو بریزد.
این پروژه چندملیتی که قرار است با عبور از قزاقستان و ترکمنستان به ایران برسد به کشورهای آسیای مرکزی، امکان اتصال مستقیم به اقیانوس هند میدهد و موجب گسترش دسترسی تجاری منطقهای میشود. اگرچه این راهآهن در آسیای مرکزی تمرکز دارد و تاکنون با تأخیرهایی مواجه بوده اما پس از امضای پیمان استراتژیک ۲۵ ساله میان تهران و پکن، ساختوساز آن شتاب قابل توجهی گرفته است.
«پترویوآن» بهجای «پترودلار»
اما این همه ماجرا نیست. در پس این خط آهن، جریان مالی جدیدی در حال شکلگیری است. گسترش جهانی یوآن چینی و ظهور معاملات نفتی مبتنی بر RMB (رنمینبی؛ واحد پول چین) نویدبخش روزهایی است که دلار آمریکا دیگر تنها شاهارز مسیرهای نفتی جهان نخواهد بود. برای رسیدن به این اهداف بزرگ مالی، وجود مسیر ریلی مستقیم به ایران نه تنها ضروری است بلکه هر روز ارزش و اهمیت آن بیشتر احساس میشود؛ این ارتباط راهبردی، پذیرش یوآن را در بازارهای خاورمیانه تقویت و همچون پلی محکم، از تحقق آرزوهای مالی طرح کمربند و جاده حمایت میکند. ایران و چین با این حرکت، میگویند که «ما راه خود را میسازیم»، راهی که در آن استقلال مالی و اقتصادی در اولویت است و فشارهای سیاسی نمیتواند پیروز شود.
این تحول در نظام مالی جهانی، میتواند پایهگذار تغییراتی گسترده باشد. کاهش نقش دلار در تجارت نفتی باعث میشود که کشورهای خاورمیانه و دیگر اقتصادهای وابسته به نفت، از ابزارهای پولی متنوع بهرهمند شوند و به تدریج از فشارهای سیاسی- اقتصادی تحریمهای آمریکا کاسته شود.
این تحولات، تنها درباره نفت نیست؛ درباره آیندهای است که میتواند نظم جهانی را دگرگون کند و یک سیستم مالی که تنوع و عدالت بیشتری را به اقتصادهای نفتخیز خاورمیانه بیاورد. ایران، به عنوان یک بازیگر کلیدی در این تحول بزرگ، نشان میدهد که تحریمها و تهدیدها نمیتوانند اراده یک ملت را تسلیم کنند.
فاز تکمیلی بندر خشک آپرین
به گزارش خبرگزاری تسنیم، «سید عبدالرسول مهاجر حجازی»؛ سرپرست معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه دیروز در مراسم افتتاح فاز تکمیلی بندر خشک آپرین با تأکید بر ظرفیتهای ترانزیتی ایران، اظهار کرد: ایران میتواند پل ارتباطی این کشورها از جمله روسیه، بلاروس، کشورهای آسیای میانه و منطقه قفقاز (آذربایجان، ارمنستان و گرجستان) تا سواحل خلیجفارس باشد. مسیرهای ترانزیتی کشور، بهویژه از طریق بندرعباس، میتواند این دسترسی حیاتی را فراهم کند. حتی این امکان وجود دارد که برخی از این کشورها بنادر اختصاصی خود را در بندرعباس مستقر کنند.
سرپرست معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه با اشاره به ظرفیتهای جنوب کشور افزود: امارات متحده عربی نیز میتواند برای دسترسی به آسیای میانه از مسیر جمهوری اسلامی ایران استفاده کند.
حجازی از تکمیل خط راهآهن چابهار- زاهدان تا پایان سال جاری خبر داد و افزود: اجرای این پروژه گامی راهبردی در توسعه حملونقل ریلی کشور است که موقعیت ترانزیتی ایران را بیش از پیش تقویت خواهد کرد.
وی به حضور یک قطار باری چینی در محل پروژه آپرین اشاره کرد که به عنوان نماد عملیاتیشدن طرح و عبور از مرحله وعده به اقدام تلقی میشود.
افتتاحهای بعدی در آپرین
همچنین نورالله بیرانوند؛ معاون تأمین سرمایه و اقتصاد حملونقل راهآهن جمهوری اسلامی ایران در مراسم افتتاح فاز تکمیلی بندر خشک آپرین گفت: ورود بار به بندر خشک آپرین، بهصورت مویرگی صورت میگیرد و تمامی مراحل بارگیری، بستهبندی، پردازش و حتی شکلگیری قطار در همینجا انجام میشود.
وی با تأکید بر ضرورت افزایش رقابتپذیری این بندر افزود: امیدواریم با سرمایهگذاری در حوزه سختافزار، اتوماسیون بار و توسعه زیرساختهای دیجیتال، بتوانیم بندر آپریل را در رقابت با بنادر مشابه و مراکز لجستیکی پیشتاز کنیم. همچنین ایجاد تعامل مؤثر با بنادری چون بندر قرقوس در مرز چین و قزاقستان برای همراستایی در توسعه و تبادل کالا اهمیت بالایی دارد.
بیرانوند از سرمایهگذاری قابلتوجهی در آینده نزدیک خبر داد و افزود: در یک ماه آینده در مراسمی رسمی، از سرمایهگذاری 1500 میلیارد تومانی در این منطقه رونمایی خواهیم کرد. اکنون شرایط بخش مسافری بهبود یافته و تمرکز ما بر جذب منابع مالی از بخش خصوصی است.
او ادامه داد: خوشبختانه چندین شرکت در حوزه لوکوموتیو وارد سرمایهگذاری شدهاند و تا پایان سال، قراردادهایی در این زمینه به امضا خواهد رسید. سرمایهگذاری جدید پیشبینیشده برای بندر آپرین به حدود پنج هزار میلیارد تومان میرسد و در آینده نزدیک قراردادهای تازهای امضا خواهد شد.