نشنال اینترست: ایران بعد از هر تهدید آمریکا به توسعه برنامه موشکی و هستهای پرداخته است
یک پایگاه خبری در گزارشی نوشت که ایران کاملاً تهدیدات توخالی دولت آمریکا را درک کرده
و طی ۲۵ سال اخیر پس از هر تهدید واشنگتن، به توسعه برنامه موشکی و هستهای خود پرداخته است.
پایگاه خبری نشنال اینترست در گزارشی نوشت: «در حالی که کمتر از شش ماه به پایان مهلت شورای امنیت سازمان ملل برای تصمیمگیری درباره بازگشت تحریمهای سازمانملل علیه ایران باقی مانده، دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با چالشهای جدی در عرصه سیاست خارجی مواجه شده است».
به گزارش فارس، تحلیلگران معتقدند که طی ماههای اخیر، دولت ترامپ هیچ دستاورد قابلتوجهی در مسیر مذاکرات هستهای با ایران به دست نیاورده و اکنون بیش از پیش به دستیابی به توافقی با تهران نیاز دارد تا بتواند در داخل کشور جایگاه خود را تقویت کند. در مقابل، ایران با مدیریت هوشمندانه مذاکرات، موفق شده زمان را به نفع خود به پیش ببرد و از تهدیدات توخالی واشنگتن عبور کند.
عدم پیشرفت دولت ترامپ در مذاکرات
از زمان آغاز دور جدید مذاکرات بین واشنگتن و تهران، دولت ترامپ نتوانسته گامی مؤثر در جهت پیشبرد اهداف خود بردارد. سه دور مذاکره که اخیراً برگزار شده، به دلیل اختلافات اساسی، نتیجهای دربر نداشته و مسائل کلیدی همچنان حلنشده باقی ماندهاند. این وضعیت، فشار را بر دولت آمریکا افزایش داده، بهویژه که محبوبیت ترامپ در داخل کشور رو به کاهش است و اعتماد عمومی به سیاستهای اقتصادی او با افت مواجه شده است. در چنین شرایطی، دستیابی به یک توافق با ایران میتواند بهعنوان یک پیروزی سیاسی برای ترامپ مطرح شود و به بهبود وضعیت او در آستانه انتخابات کنگره کمک کند.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ به خاورمیانه، اخیراً پیشنهاداتی ارائه داده که نشاندهنده انعطافپذیری واشنگتن در برابر خواستههای ایران است. او اعلام کرده که ممکن است ترامپ به ایران اجازه دهد غنیسازی اورانیوم را در سطوح پایین ادامه دهد، به جای اینکه اصرار بر برچیده شدن کامل برنامه هستهای ایران داشته باشد. این موضع، انتقادهایی را از سوی مخالفان به دنبال داشت که معتقدند دولت ترامپ در حال نزدیک شدن به الگوی برجام ۲۰۱۵ است؛ توافقی که باراک اوباما امضا کرد و ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد. در پاسخ به این انتقادها، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، موضع سختتری گرفت و تأکید کرد که ایران تنها میتواند یک برنامه هستهای غیرنظامی با استفاده از سوخت وارداتی داشته باشد. با این حال، این تغییرات موضع، ثبات استراتژیک واشنگتن را زیر سؤال برده است.
تهدیدات توخالی واشنگتن در برابر ایران
ترامپ در اظهارات عمومی و حتی در نامهای به رهبر انقلاب ایران، تهدید کرده که در صورت عدم دستیابی به توافق، از زور علیه تأسیسات هستهای ایران استفاده خواهد کرد. با این حال، کارشناسان معتقدند این تهدیدات بیشتر جنبه نمایشی دارند و فاقد پشتوانه عملی هستند. تاریخ نشان میدهد که طی ربع قرن گذشته، چهار رئیسجمهور آمریکا، از جمله ترامپ، تهدید به اقدام نظامی علیه ایران کردهاند، اما در نهایت به سمت مصالحه حرکت کردهاند. این روند به ایران اجازه داده برنامه هستهای و موشکهای بالستیک خود را توسعه دهد. نمونهای دیگر از این تهدیدات توخالی، اظهارات چند هفته پیش ترامپ علیه حماس بود. او هشدار داد که اگر گروگانهای پس از ۷ اکتبر در غزه آزاد نشوند، «جهان به هم خواهد ریخت»، اما هیچ اقدام نظامی انجام نداد. با توجه به اینکه تبعات یک حمله نظامی به ایران بسیار جدیتر از هر اقدام دیگری است، ایران دلیلی برای باور به جدیت این تهدیدات نمیبیند. این موضوع، موضع واشنگتن را در مذاکرات تضعیف کرده و به ایران اطمینان خاطر بیشتری داده است.
مدیریت هوشمندانه ایران در مذاکرات
ایران با آگاهی از ضعفهای استراتژیک واشنگتن، بهخوبی در حال مدیریت مذاکرات است تا زمان را به نفع خود پیش ببرد. بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، تا ماه اکتبر فرصت باقی است تا درباره بازگشت تحریمهای «بازگشتپذیر» علیه ایران تصمیمگیری شود. هرچند هر یک از طرفهای توافق، از جمله پنج عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان، میتوانند این مکانیسم را فعال کنند، خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ این سؤال را ایجاد کرده که آیا واشنگتن همچنان این قدرت را دارد یا خیر.
در این شرایط، واشنگتن ممکن است نیاز داشته باشد بریتانیا، فرانسه یا آلمان را متقاعد کند که تحریمها را فعال کنند. اما روابط متشنج آمریکا و اروپا به دلیل تعرفههای تجاری ترامپ، تلاش او برای تحمیل صلحی به نفع روسیه در اوکراین و انتقاداتش از اتحاد غربی، این مسیر را دشوار کرده است. ایران از این فرصت استفاده کرده و درخواست دیدار با کشورهای اروپایی را قبل از ادامه مذاکرات با واشنگتن مطرح کرده است. این اقدام، تلاشی آشکار برای جداسازی آمریکا از متحدانش در سیاست ایران است و به تهران اجازه میدهد تا اکتبر را پشت سر بگذارد.
فشار اقتصادی و نیاز فوری آمریکا
در حالی که اقتصاد جهانی با نوساناتی مواجه است، احتمال افزایش رکود اقتصادی در آمریکا نیز مطرح شده است. این موضوع، فشار بیشتری بر دولت ترامپ وارد کرده تا هرچه سریعتر به توافقی دست یابد، حتی اگر این توافق بهطور کامل به نفع منافع آمریکا نباشد. از سوی دیگر، ایران با استفاده از این وضعیت، مذاکرات را به شکلی پیش میبرد که نهتنها از تهدید تحریمها در امان بماند، بلکه بتواند امتیازاتی به دست آورد.
دولت ترامپ با دستاوردهای اندک در ماههای اخیر، بیش از هر زمان دیگری به یک توافق با ایران نیاز دارد تا بتواند در داخل کشور از آن بهعنوان یک موفقیت یاد کند. در مقابل، تهدیدات نظامی او که فاقد پشتوانه عملی به نظر میرسند، ایران را ترغیب کرده تا با مدیریت هوشمندانه، مذاکرات را طولانی کند. با نزدیک شدن به مهلت اکتبر، واشنگتن باید تصمیمات قاطعی بگیرد، اما تنشها با اروپا و ضعف استراتژیک، این مسیر را برای آمریکا دشوار کرده است. ایران، با استفاده از این شرایط، بهخوبی در حال پیشبرد اهداف خود است و نشان داده که میتواند در برابر فشارهای واشنگتن مقاومت کند.
وال استریت ژورنال: فشار حداکثری ترامپ علیه ایران شکست خورده است
روزنامه وال استریت ژورنال گزارش داد، صادرات نفت ایران از زمان بازگشت سیاست فشار حداکثری ترامپ، نه تنها کم نشده بلکه افزایش هم داشته است.
روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی به بررسی سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران پرداخته و نوشته، شاید بتوان به کسی که فکر میکند ایران اکنون تحت «حداکثر فشار» قرار دارد، حق داد. دونالد ترامپ اولین بار در ۴ فوریه ۲۰۲۵ این را اعلام کرد و از بازگشت تحریمهای نفتی که جو بایدن از اجرای آنها خودداری کرده بود، خبر داد. این گزارش افزود، اعلامیه
۴ فوریه مبنی بر اینکه رئیسجمهور دونالد ترامپ فشار حداکثری بر ایران را بازمیگرداند، یادداشتی بود که دستور «کارزاری با هدف رساندن صادرات نفت ایران به صفر» را صادر میکرد. در ۱۴ فوریه، اسکات بسنت، وزیر خزانهداری، این هدف را به
۱۰۰ هزار بشکه در روز تعدیل کرد. به گزارش فارس، این روزنامه آمریکایی میگوید، علیرغم این دستورالعملها، آنها حتی به این هدف(۱۰۰ هزار بشکه) نزدیک هم نیستند.
دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری در آوریل ارزیابی کرد که ایران حدود ۱.۶ میلیون بشکه نفت در روز صادر میکند. این رقم با آمار اول ماه مه گروه «اتحاد علیه ایران هستهای» به رهبری مارک والاس، سفیر سابق آمریکا و آمارهای تانکر ترکرزم مطابقت دارد. این گروه دریافت که صادرات روزانه ۱.۶ میلیون بشکهای ایران در ماه آوریل، نزدیک به ۱.۵ میلیون بشکه در ماه مارس و ۱.۷ میلیون بشکه در ماه فوریه است که نشان میدهد نسبت به ۱.۳ میلیون بشکه در ژانویه افزایش یافته است. در پایان دوره اول ریاست جمهوری ترامپ در سال ۲۰۲۰، زمانی که تحریمها به قولی ایران را «به زانو درآورده بود»، صادرات نفت ایران به ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته بود.
والاستریت ژورنال با بیان اینکه ترامپ در این شرایط به دنبال توافق هستهای با ایران است افزود، آیا کسی فکر میکند ایران در حالی که سرشار از پول نقد است، امتیازات واقعی خواهد داد؟
در ادامه این گزارش آمده است، هشدار اخیر ترامپ مبنی بر اینکه تمام خریدهای نفت ایران یا محصولات پتروشیمی باید فوراً متوقف شود! در همین چارچوب است. ترامپ گفت، هر کشور یا شخصی که هر مقدار نفت یا محصولات پتروشیمی از ایران بخرد، بلافاصله مشمول تحریمهای ثانویه خواهد شد. آنها به هیچ وجه اجازه تجارت با ایالات متحده آمریکا را نخواهند داشت.
وال استریت ژورنال اضافه کرد، در ماه مارس، دولت ترامپ یک پالایشگاه چینی را تحریم کرد. ما آن را «اولین مدرک واقعی برای بازگشت فشار حداکثری» خواندیم، زیرا میتواند به عنوان سرپلی برای یک کارزار تحریمی گستردهتر عمل کند و میتواند محاسبات ریسک چین را تغییر دهد. درآوریل، ایالات متحده یک پالایشگاه دیگر را هم تحریم کرد. اما تحریم ماهانه یک پالایشگاه تغییری(در فروش نفت ایران) ایجاد نکرده است.
براساس این گزارش، ترامپ برای حمایت از سیاست خود، تهدید کرده است که از حملات نظامی به برنامه هستهای ایران حمایت خواهد کرد. اما ما نمیدانیم که آیا ایران این تهدید را معتبر میداند یا خیر، اما دولت با تأخیر در اعمال فشار اقتصادی، گزینههای خود را محدود میکند و این موضوع کمکی به استیو ویتکاف پشت میز مذاکره نمیکند.