سقوط جنگنده اف-18 آمریکا پس از شلیک یمن به ناو هواپیمابر ترومن
سرویس خارجی-
ساعاتی پس از اظهارات سخنگوی نیروهای مسلح یمن درباره حملات تلافی‌جویانه به ناو هواپیمابر «ترومن» آمریکا، نیروی دریایی آمریکا با انتشار بیانیه‌ای، بدون ارائه هرگونه توضیحی، از «غرق‌شدن» یک فروند جنگنده اف-۱۸ خود در دریای سرخ خبر داد.
در جهانی که نبردها دیگر صرفاً در بسترهای شناخته‌شده روی نمی‌دهند، سقوط یک جنگنده یا برخورد یک موشک، می‌تواند نشانه‌ای از چرخش‌های بزرگ‌تری باشد. دریای سرخ، که روزگاری محل ترک‌تازی آمریکاییها و یک مسیر تجاری راحت برای غربی‌ها بود، اکنون به خط‌مقدم رقابتی جهانی بدل شده است؛ نه به‌خاطر منابع طبیعی یا کشتیرانیِ صرف، بلکه به دلیل آنکه به صحنه نمایش شکست‌ها و افول تدریجی قدرت‌هایی تبدیل شده که زمانی تصور می‌شد بر هر نقطه از زمین و دریا تسلط دارند. در این بستر پیچیده، سقوط یک جنگنده اف-۱۸، فراتر از بعد نظامی، پژواکی از تغییر توازن‌ها و شکست روایت‌هایی است که آمریکا سال‌ها برای تثبیت آن هزینه کرده. امروز نشانه‌ها دیگر نه از جنس تحلیل‌های رسانه‌ای، بلکه از جنس دود، آتش و سکوت‌های مبهم بیانیه‌های رسمی‌اند!
«یحیی سریع»، سخنگوی نیروهای مسلح یمن، دوشنبه عصر، از حملات تلافی‌جویانه ارتش یمن به ناو هواپیمابر «ترومن» آمریکا در دریایی سرخ خبر داد. ساعاتی پس از آن، دوشنبه‌شب، نیروی دریایی آمریکا با انتشار بیانیه‌ای کمابیش گنگ، از «غرق‌شدن» یک فروند جنگنده اف-۱۸ این ناو در دریای سرخ خبر داد. آن‌طور که «ایسنا» نوشته است، در بیانیه نیروی دریایی آمریکا آمده است: «ناو هواپیمابر هری اس.ترومن در تاریخ ۲۸ آوریل [8 اردیبهشت]، یک فروند جنگنده اف-۱۸
سوپرهورنت متعلق به اسکادران جنگنده تهاجمی ۱۳۶ و یک یدک‌کش را در حین عملیات در دریای سرخ از دست داد. همه پرسنل در سلامت کامل هستند و یک ملوان جراحت جزئی برداشته است. این حادثه در جریان عملیات معمول رخ داده است. علت حادثه در دست بررسی است و جزئیات بیشتر به محض آشکارشدن، منتشر خواهد شد. نیروی دریایی ایالات‌متحده در حال هماهنگی تلاش‌های بازیابی هواپیماها و تجهیزات از دست رفته است.»
درباره جنگنده‌ای که سرنگون شد
جنگنده اف-۱۸ سوپرهورنت (F/A-18 Super Hornet) یکی از ستون‌های اصلی نیروی هوائی ناوگان دریایی آمریکاست؛ هواپیمایی چندمنظوره گران‌قیمت، با توان انجام عملیات هوا به هوا و هوا به سطح، که برای استقرار بر روی ناوهای هواپیمابر طراحی شده است. این جنگنده از قدرت مانور بالا، رادار پیشرفته AESA، توانایی سوخت‌گیری در هوا و قابلیت حمل طیف متنوعی از موشک‌ها و بمب‌های هدایت‌شونده برخوردار است. اف-۱۸ به‌طور خاص برای ایفای نقش در نبردهای مدرن و انعطاف‌پذیری در شرایط مختلف عملیاتی ساخته شده و از آن به عنوان یکی از نمادهای تسلط هوائی و دریایی آمریکا یاد می‌شود! سقوط چنین «نمادی» در منطقه‌ای مانند دریای سرخ به تنهائی می‌تواند ابعاد تازه‌ای از تغییر موازنه قدرت را روایت کند.
حمله به مردم نشانه وقاحت آمریکا
«علی القحوم»، عضو دفتر سیاسی انصارالله یمن، در گفت‌وگویی با خبرگزاری «اسپوتنیک» روسیه اظهار کرد: «حمله آمریکا به ملت یمن که از چند هفته قبل به بهانه‌های واهی و با رویکردی خصمانه، تهاجمی و استکباری و با انحطاط اخلاقی، ارزشی و انسانی بی‌سابقه‌ای ادامه داشته و در آن از تمامی انواع سلاح استفاده می‌شود، در رسیدن به اهداف خود از جمله منصرف‌کردن یمن از حمایت از فلسطین ناموفق بود و چهره زشت آمریکا و خطرات آن برای منطقه و جهان را نمایان کرد. رویکرد آمریکا در واقع همان سیاست یک بام و دوهوا، استانداردهای دوگانه، نقض قوانین و منشورهای بین‌المللی و زیر پا گذاشتن ارزش‌های اخلاقی و انسانی بوده و این عادت همیشگی آمریکا است که در فلسطین اشغالی، یمن و منطقه آشکار شده است.»
این مقام یمنی افزود: «در مقابل در حالی که یمن به عنوان کشوری مستقل بر پایبندی خود به قوانین و منشورهای بین‌المللی درخصوص دریانوردی و حمایت از کشتیرانی تأکید دارد، آمریکا سخت تلاش می‌کند شکست خود در حملاتش به یمن را پنهان کرده و نشان ندهد تمامی بهانه‌های دروغینش برای حمایت از کشتیرانی بین‌المللی تمام شده است، اما اکنون حضور نظامی گسترده آمریکا در باب‌المندب، دریای سرخ، دریای عرب و اقیانوس هند خطر و تهدید بزرگی ایجاد کرده و همزمان برای جاده ابریشم و تجارت جهانی تهدید و خطر است به ویژه که جنگ اقتصادی میان آمریکا و چین به اوج خود رسیده است به همین دلیل آمریکا آشکارا سعی دارد هژمونی و کنترل خود بر مهم‌ترین گذرگاه‌های آبی جهان واقع در باب‌المندب را اعمال کند، بر این اساس نظامیان دریایی آمریکا بزرگ‌ترین تهدید و خطر برای منطقه هستند.»
اعلام نگرانی سازمان ملل از حملات آمریکا
سازمان ملل نسبت به کشته‌شدن ۶۸ مهاجر و زخمی‌شدن ده‌ها تن دیگر در حملات به کمپ مهاجران در استان صعده در شمال یمن ابراز نگرانی کرده و هشدار داد این حملات هوائی خطری فزاینده برای غیرنظامیان یمن دارد. دفتر هماهنگی امور انسانی سازمان ملل (اوچا)، در پی اعلام یمن مبنی بر اینکه در جریان حملات هوائی آمریکا به کمپ مهاجران در استان صعده یمن، ۶۸ مهاجر آفریقایی کشته شدند، بیانیه‌ای صادر کرد. اوچا در این بیانیه درباره گزارش‌ها در مورد این حملات هوائی به کمپ مهاجران در صعده ابراز نگرانی کرد و افزود طبق اطلاعات اولیه، ۶۸ مهاجر کشته و ده‌ها نفر دیگر زخمی شده‌اند و با ادامه تلاش‌های جست‌وجو و نجات توسط امدادگران خط‌مقدم، احتمالاً این اعداد افزایش خواهد یافت. بیمارستان‌های این منطقه به دلیل ظرفیت محدود و کمبود منابع تحت فشار شدید
هستند. دو بیمارستان نزدیک محل حادثه بیش از ۵۰ مجروح را پذیرش کردند که اکثر آنها جراحات جدی داشتند.
تضادهای ترامپ
تنها سه ماه بعد از تحلیف «دونالد ترامپ»، حملات هوائی آمریکا در یمن به سرعت موجب افزایش تلفات غیرنظامیان شده است؛ موضوعی که با وعده‌های انتخاباتی ترامپ مبنی بر برقراری صلح در تضاد آشکار قرار دارد. رسانه انگلیسی در مطلبی با اشاره به وعده‌های مکرر رئیس‌جمهور آمریکا برای پایان دادن به جنگ‌های متعدد در منطقه و در اروپا، گزارش داد که از زمان تحلیف رئیس‌جمهور جدید این کشور، آمار تلفات غیرنظامی به‌شدت افزایش یافته است. به گزارش روزنامه انگلیسی «گاردین»، «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا، در سال گذشته در جریان کارزار انتخاباتی خود گفت: «من نامزد صلح هستم»؛ اما سه ماه پس از آغاز ریاست‌جمهوری‌اش، نه‌تنها جنگ در اوکراین ادامه دارد و جنگ در غزه ازسرگرفته شده، بلکه در یمن نیز شمار تلفات غیرنظامی ناشی از بمباران‌های آمریکا به‌سرعت در حال افزایش است. در پایان گفتنی است، ترامپ تضاد داشته باشد یا نداشته باشد، سازمان ملل نگران باشد یا نباشد، دریای سرخ در حال تبدیل‌شدن به آینه‌ای است که قدرت‌ها ناگزیر چهره واقعی خود را در آن خواهند دید؛ چهره‌ای که شاید با آنچه خود در تبلیغات و اسناد استراتژیک به تصویر می‌کشند، تفاوتی فاحش دارد. سقوط یک جنگنده، هرچند به‌ظاهر حادثه‌ای محدود است، اما وقتی در بستر کشمکش‌های فرسایشی و مقاومت‌های نامتعارف رخ می‌دهد، معنایی فراتر از «اتفاق» پیدا می‌کند: نشانه‌ای است از آنکه در برابر اراده‌ای که از دل محاصره، فقر و فشار برخاسته، زرادخانه‌های پیشرفته نیز مصونیت ندارند. آینده در این منطقه، نه به تصمیم‌‌های رسمی کنگره یا سخنرانی‌های ریاست‌جمهوریِ ابرقدرت‌ها، بلکه به تاب‌آوری ملت‌ها و توان‌شان در تحمیل هزینه به متجاوزان وابسته است. شاید جهان در حال عبور از مرحله‌ای باشد که در آن «ابرقدرت‌ها» تنها با یک ضربه دقیق، مجبور به تجدیدنظر در جایگاه خود شوند.