آسیب‌ها و عواقب بیماری غیبت در آموزه‌های دینی
یکی از مهم‌ترین گناهان زبان، غیبت است. در آیات و روایات، بسیاری از گناهان کبیره به زبان نسبت داده شده است. از جمله گناهان کبیره زبان می‌توان به دروغ، قذف، افتراء، بهتان و مانند آنها اشاره کرد. نویسنده در این مطلب با بهره‌گیری از آموزه‌های اسلام، به تبیین عوامل و آثار منفی غیبت پرداخته است.
***
غیبت، گناه بزرگ زبانی
در آیات قرآن و روایات معتبر، برای برخی از گناهان، وعده آتش دوزخ داده شده است. این دسته از گناهان همانی است که به عنوان گناهان کبیره معرفی شده است. از جمله گناهانی که وعده آتش دوزخ داده شده، گناه زبانی غیبت است.
خداوند در آیه 12 سوره حجرات چند گناه را مطرح کرده و از بندگان خواسته تا از آنها پرهیز کنند: «اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از بسيارى از گمان‌ها بپرهيزيد كه پارهاى از گمان‌ها گناه است، و جاسوسى مكنيد و بعضى از شما غيبت بعضى نكند؛ آيا كسى از شما دوست دارد كه گوشت برادر مردهاش را بخورد؟ از آن كراهت داريد. پس از خدا بترسيد، كه خدا توبهپذير مهربان است.»
غیبت، یاد کرد اموری از برادر ایمانی است که خوشایندش نیست، چه این امور با زبان گفته شود و یا با فعل و اشاره و یا کنایه و یا با نوشتن باشد؛ همچنین خواه درباره خودش باشد و یا لباس و یا خانه‌اش. پس اگر این امور در شخص غیبت‌شونده باشد، بیان آن به هر طریق و شکل و شیوه‌ای از مصادیق غیبت است و اگر این امور در غیبت‌شونده نباشد از مصادیق بهتان خواهد بود. (نگاه کنید: زبدة البيان فی الاحکام القران، محقق اردبیلی، ص 530؛ جامع السّعادات، نراقی، ج 2، ص 293)
البته ریشه این تفسیر، روایاتی است که در این‌باره آمده است. از جمله ابوذر مى گويد به رسول خدا(ص) گفتم: يا رَسُولَ اللّه وَ مَا الغَيبَةُ؟ قالَ ذِكرُكَ أَخاكَ بِما يُكِره. قُلتُ يا رَسُولَ اللّهِ فَإنْ كانَ فيهِ الّذى يُذكَرُ بِهِ، قالَ: إعلَمْ أنّكَ إذا ذَكَرتَهُ بِما هُوَ فيهِ فَقَد أغتَبتَهُ وَ إذا ذَكَرتَهُ بِما لَيسَ فيهِ فَقَد بَهَتَّهُ؛ غيبت چيست؟ فرمود: برادرت را به آنچه دوست ندارد ياد كنى. گفتم: اى رسول خدا اگر آنچه كه ياد مى شود در او باشد چه؟ فرمود: بدان، اگر آنچه را در او هست ياد كنى غيبت او را كردى، و اگر آنچه را كه در او نباشد ياد كنى، به او بهتان زده‌اى. (وسایل الشیعه، ج 8، ص599، حدیث 9)
پس حکم غیبت بر اساس آموزه‌های اسلام حرمت خواهد بود و کسی که عیوب و نواقص دیگری را به هر شکلی بیان می‌کند، گرفتار فعل حرام است. خداوند در آیه 12 سوره حجرات از آن نهی کرده و خواستار تقوا پیشگی در این امور شده و در آیه نخست سوره همزه نیز وعده آتش دوزخ و گرفتاری در چاه ویل دوزخ را برای غیبت‌کننده داده است. کسی که غیبت می‌کند در حقیقت گوشت بی‌جان و مرده غیبت‌شونده را می‌کند و می‌خورد؛ زیرا غیبت‌شونده در آنجا حضور ندارد تا از خود دفاع کند. از نظر قرآن مرده‌خواری کار بس زشت است و زشت‌تر آنکه انسان گوشت برادر دینی‌اش را بخورد.(حجرات، آیه 12) غیبت‌کننده منفورترين مخلوقات خداوند است. حضرت امیرمؤمنان على(ع) فرموده است: أبغَضُ الخَلائِقِ إلَى اللّهِ المُغتابُ؛ منفورترين مخلوقات نزد خدا غيبت‌كننده است. (غرر الحکم، ج 2، ص 824، حدیث 3128)
امام صادق(ع) در بیان معنا و مفهوم غیبت و نیز ملاک حرمت آن فرموده است: ألغَيبَةُ حَرامٌ عَلى كُلِّ مُسلِمٍ، مَأثُومٌ صاحِبُها فى كُلِّ حالٍ، وَ صِفَةُ الغَيبَةِ أنْ تَذكُرَ أَحَداً بَما لَيسَ هُوَ عِندَاللّهِ عَيبٌ وَ تَذُمُّ ما يَحمِدُهُ أهلُ العِلمِ فيهِ؛ غيبت كردن بر هر مسلمانى حرام است. غيبت‌كننده هميشه گنهكار است. غيبت آن است كه كسى را با آنچه پيش خدا عيب نيست ياد كنى و مذّمت‌نمایی آنچه را كه اهل علم و دانش ستايش مى كنند. (بحارالانوار، ج 57، ص 257، حدیث 48)
آن حضرت درباره غيبت ممنوع نیز فرموده است: مَن عامَلَ النّاسَ فَلَم يَظلِمهُم وَحَدَّثَهُم فَلَم يَكذِبهُم وَ واعَدَهُم فَلَم يَخلِفهُم كانَ مِمَّن حَرُمَت غَيبَتُهُ وَ كَمُلَت مُرُوّتُهُ وَ ظَهَرَ عَدلُهُ وَ وَجَبَ أُخُوَّتُهُ؛ كسى كه با مردم معاشرت كند و به آنان ستم نكند، و با آنان گفت‌وگو كند و دروغ نگويد و به آنان وعده بدهد و تخلف نكند از كسانى است كه غيبت او حرام و جوانمردى او كامل و عدالت او آشكار است و برادرى او واجب است. (وسایل الشیعه، ج 8،
ص 393)
البته باید توجه داشت بیان هر ناخوشایندی غیبت نیست؛ زیرا اگر کسی فاسق باشد و یا عیبش از جمله گناهان آشکار باشد که خداوند آن را مذموم و ناپسند دانسته است، بیان این امور چون تارک نماز، تارک روزه، شراب‌خواری، زناکاری، خیانت‌پیشگی، بی‌تقوایی، بدکاری و مانند آنها، غیبت نیست.
برخی آثار غیبت در دنیا و آخرت
1. چاه ویل: بر اساس آیه نخست سوره همزه کسی که غیبت می‌کند گرفتار چاه ویل خواهد شد و در بدترین و پایین‌ترین مرتبه دوزخ جا داده خواهد شد.
2. خورشت سگان دوزخ: غیبت و غیبت‌کننده در دوزخ قرار می‌گیرند و هر غیبتی کرده در آخرت چون گوشتی بر می‌آید و سگان دوزخ آن را می‌خورند. سگان دوزخی گوشت غیبت‌کننده را بر می‌کنند و می‌خورند؛ چنان‌که امام على(ع) فرمود: ألغَيبَةُ قُوتُ كِلابِ النّارِ؛ غيبت، خورشت سگان جهنم است. (غرر الحکم، ج 1، ص 298، حدیث 1144)
3. نشانه نفاق: غیبت نشانه نفاق شخص است؛ زیرا خداوند مؤمنان را از غیبت باز داشته است. پس کسی که غیبت می‌کند مسلمان و مؤمن نیست. از این‌جا می‌توان شخص مؤمن را از منافق باز شناخت. به طور طبیعی منافق نیز در درک اسفل از آتش دوزخ قرار دارد. (نساء، آیه 145) امیرمؤمنان على(ع) درباره نشانه نفاق بودن غیبت فرموده است: ألغَيبَةُ آيَةُ المُنافِقِ؛ غيبت كردن نشانه و خصلت منافق است. (غرر الحکم، ج 1، ص 13، حدیث 484)
4. بدتر از مردارخواری: اگر مردارخواری گناهی بزرگ است که در آیات قرآن بیان شده است؛ غیبت بدتر از همه آنهاست؛ چنان‌که از امام حسن عسكرى(ع) نقل شده كه فرمود: إعلَمُوا أَنَّ غَيبَتَكُم لاِخيكُمُ المُؤمِنِ مِن شيعَةِ آلِ مُحَمَّدٍ أَعظَمُ فِى التَّحريمِ مِنَ المَيتَةِ؛ بدانيد غيبت كردن شما از مؤمنى از شيعه آل محمد از مرده خوارى بدتر و حرام‌تر است. (بحارالانوار، ج 75، ص 285)
5. گناه کبیره: خداوند به گناهان کبیره وعده عذاب دوزخ داده است. از جمله آنها اشاعه زشتی‌ها است که غیبت از جمله آنهاست. امام صادق(ع) فرمود: مَن قالَ فى مُؤمِنٍ مارَأَتهُ عَيناهُ وَ سَمِعَتهُ اُذُناهُ فَهُوَ مِن الّذينَ قالَ اللّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: إنَّ الّذينَ يُحِبُّونَ أنْ تَشيعَ الفاحِشَةُ فِى الَّذينَ آمَنُوا لَهُم عَذابٌ أليمٌ؛ كسى كه آنچه را از مؤمنى ديده يا شنيده بگويد، او از كسانى است كه خدا درباره آنان فرمود: كسانى كه دوست دارند گناه و فساد در بين مؤمنان پخش شود عذاب دردناكى براى آنان خواهد بود. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 598)
6. زشت‌تر از زنا: پیامبر(ص) غیبت را زشت‌تر از زنا دانسته است. بنابراین آثار زناکاری برای غیبت‌کننده نوشته خواهد شد که در آیات قرآن بیان شده است. آن حضرت فرمود: يا أباذَرَ إيّاكَ وَ الغَيبَةَ فَإنَّ الغَيبَةَ أشَدُّ مِنَ الزِّنا قُلتُ: وَلِمَ ذلِكَ يا رَسُولَ اللّهِ؟ قالَ: لاِنَّ الرَّجُلَ يَزنى فَيَتُوبُ إلَى اللّهِ فَيَتُوبُ اللّهُ عَلَيهِ، وَالغَيبَةُ لاتُغفَرُ حَتّى يَغفِرُها صاحِبُها؛ اى اباذر! بپرهيز از غيبت، زيرا غيبت از زنا سخت‌تر و بدتر است. اباذر مى گويد گفتم: چرا يا رسول‌اللّه؟ فرمود: چون مرد زنا مى كند و توبه مى‌كند، خدا هم مى‌پذيرد، ولى غيبت بخشوده نمى‌شود تا اينكه صاحبش ببخشيد. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 598)
7. شريك شيطان: امام صادق(ع) در این‌باره فرمود: مِنِ اغتابَ أخاهُ المُؤمِنَ مِن غَيرِ تِرَةٍ بَينَهُما فَهُوَ شَرَكَ الشَّيطانَ؛ كسى بدون اينكه برادر مؤمنش به او ظلمى كرده باشد غيبت او را بكند شريك شيطان است. (بحارالانوار، ج 75، ص 25)
8.معصيت الهى: غیبت از مؤمن معصیت خداوند بوده و آثار عصیان بر آن بار می‌شود. رسول اكرم(ص) فرمود: سِبابُ المُؤمِنِ فُسُوقٌ وَ قَتالُهُ كُفرٌ وَ أَكلُ لَحمِهِ مِن مَعصِيَةِ اللّهِ؛ فحش‌دادن به مؤمن فسق و فجور است و كشتن او كفر است و خوردن گوشت او (با غيبت كردن) گناه و نافرمانى خداست. (بحارالانوار، ج 75،
ص 255)
9. دشمنى با خـدا و نابودی عمل خیر: امام على(ع) فرمود: إيّاكَ وَالغَيبَةَ فَإنَّها تَمقِتُكَ إلَى اللّهِ وَ النّاسُ وَتحَبِطُ أجرَكَ؛ از غيبت بپرهيز، كه آن تو را با خدا و مردم دشمن مى‌كند و اجر و پاداش كارهاى تو را از بين مى‌برد. (غرر الحکم، ج 2، ص 287، حدیث 2632)
10.خوره جان و روان آدمی: غیبت پیش از آنکه به دیگری صدمه بزند به خود شخص زیان می‌رساند و چون خوره روح و روانش را می‌خورد. پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) فرمود: ألغَيبَةُ أَسرَعُ فى دينِ الرَّجُلِ المُسلِمِ مِن الأكلَةِ في جَوفِهِ؛ غيبت كردن در دين مرد مسلمان از خوره داخلى زودتر كارگر خواهد بود. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 598)
11. محروميت از بهشت: پيامبر اكرم (ص) فرمود: تَحرُمُ الجَنَّةُ عَلى ثَلاثَةٍ: عَلَى المَنّانِ، وَ عَلَى المُغتابِ، وَ عَلى مُدمِنِ الخَمرِ؛ بهشت بر سه گروه حرام است، بر منّت‌گذار، غيبت‌كننده و دائم‌الخمر. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 599)
12. ابطال اعمال و بوی متعفن: از دیگر آثار غیبت آن است که اعمالش باطل می‌شود و در روز قیامت بوی تعفن گناه از دهانش همگان را آزار می‌دهد. رسول خدا فرمود: مَنِ اغتابَ إمرَءً مُسلِماً بَطَلَ صَومُهُ، وَ نَقَضَ وُضُوئَهُ وَ جاءَ يَومَ القِيامَةِ يَفُوحُ مِن فيهِ رائِحَةٌ أنتَنُ مِنَ الجيفَةِ يَتَأَذى بِهِ أَهلُ المَوقِفِ؛ كسى كه غيبت مسلمانى را بكند، روزه‌اش باطل مى‌شود، وضويش مى‌شكند و روز قيامت درحالى مى‌آيد كه از دهانش بويى متعفن‌تر از مردار بيرون مى‌آيد كه اهل قيامت از آن بو رنج مى‌برند. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 599)
13.افتادن در چاه غیبت خود: انسانی که غیبت می‌کند برای دیگری چاه می‌کند ولی خودش در آن می‌افتد. امام صادق(ع) فرمود: لاتَغتَب فَتُغتَب، وَلاتَحفِر لاِخيكَ حُفرَةً فَتَقَعُ فيها، فَإنَّكَ كَما تُدينُ تُدانُ؛ غيبت نكن كه غيبتت مى‌كنند، براى برادرت چاه مكن كه در آن مى‌افتى، چون همان‌طور كه برخورد مى‌كنى با تو برخورد مى‌شود. (بحارالانوار، ج 75، ص 248)
14.عدم قبولی اعمال: براساس آیه 27 سوره مائده قبولی اعمال به داشتن ملکه و مقوم تقوا و جزو متقین بودن است. کسی که غیبت می‌کند این ملکه را از دست می‌دهد و دیگر اعمال صالحش مقبول نخواهد بود. پيامبر اكرم(ص) فرمود: مَنِ اغتابَ مُسلِماً أَو مُسلِمَةً لَم يَقبَلِ اللّهُ صَلاتَهُ وَلاصِيامَةُ أربَعينَ يَوماً وَ لَيلَةً إلاّ أنْ يَغفِرَ لَهُ صاحِبُهُ؛ كسى كه غيبت زن يا مرد مسلمانى را بكند خداوند تا چهل شبانه‌روز نماز و روزه او را نمى‌پذيرد، مگر اينكه صاحب غيبت او را ببخشد. (جامع الاخبار، ص 412، حدیث 7)
15. نابودى حسنات: پيامبر اكرم(ص) فرمود: يُؤتى بِأَحَدٍ يَومَ القِيامَةِ يُوقِفُ بَينَ يَدَىِ اللّهِ وَ يُدفَعُ إلَيهِ كِتابَهُ فَلايُرى حَسَناتِهِ، فَيَقُولُ: إلهى لَيسَ هذا كِتابى، فَأنى لا أرى فيها طاعَتى، فَيُقالُ لَهُ: إنَّ رَبَّكَ لايَضِلُّ وَ لايَنسى، ذَهَبَ عَمَلُكَ بِاغتِيابِ النّاسِ؛ روز قيامت فرد را مى‌آورند و در پيشگاه خدا نگاه مى‌دارند و نامه عملش را به او مى‌دهند و او حسنات خود را در آن نمى‌بيند، مى‌گويد: خدايا اين نامه عمل من نيست، زيرا طاعات من در آن نيست، به او گفته مى‌شود پروردگار تو فراموش نمى‌كند و جا نمى‌گذارد، عمل تو با غيبت مردم كردن از بين رفته است. (جامع الاخبار، ص 412، حدیث 10)
16. چنگال‌های مسی و خود‌آزاری: کسی که دیگری را با غیبت می‌آزارد در حقیقت به خودش و روح و روانش صدمه می‌زند و مانند بیماران خود‌آزار به خودش خراش وارد می‌کند و روحش خراشیده می‌شود. این امر در قیامت خودش را نشان می‌دهد؛ زیرا قیامت مکان و زمان تجسم اعمال دنیوی ما است. رسول خدا فرمود: لَمّا عَرَجَ بى رَبّى عَزَّ وَ جَلَّ، مَرَرتُ بِقُومٍ لَهُم أَظفارٌ مِن نُحاسٍ يَخمِشُونَ وُجُوهَهُم، وَ صُدُورَهُم، فَقُلتُ مَن هؤُلاءِ يا جَبرَئيلُ؟ فَقالَ: هؤُلاءِ الّذينَ يَأكُلُونَ لُحُومَ النّاسِ، وَ يَقَعُونَ فى أعراضِهِم؛ هنگامى كه پروردگارم مرا به معراج برد، به گروهى برخوردم كه ناخن‌هايى از مس داشتند، صورت و سينه خود را با آنها مى‌تراشيدند، گفتم: جبرئيل، اينها چه كسانى‌اند؟ گفت: اينان كسانى‌اند كه گوشت مردم را مى‌خوردند، وآبروى آنان را مى‌برند. (کنزالعمال، ج 3، ص 587، حدیث 8029)
وظایف و آثار ترک غیبت
برای آنکه درک درستی از غیبت داشته باشیم و ارزش ترک آن را بدانیم به برخی از وظایف مؤمن در هنگام شنیدن غیبت و نیز آثار ترک این گناه بیان می‌شود.
در روایت است کسی که غیبت را ترک کند کاری عظیم انجام داده است و ثواب این عملش برابر با ده هزار نماز مستحبی است. پيامبر اكرم(ص) فرمود: تَركُ الغَيبَةِ أَحَبُّ إلَى اللّهِ عَزَّ وَجَلَّ مِن عَشرَةِ آلاف رَكعَةٍ تَطَوُّعاً؛ ترك غيبت از ده هزار ركعت نماز مستحبى پيش خدا محبوب‌تر است. (بحارالانوار، ج 75، ص 261)
اما اگر مجلسی بودیم و کسی غیبت کرد، باید واکنش‌هایی داشته باشیم که در روایات به آن نیز اشاره شده است. واکنش هنگام شنیدن غیبت می‌تواند هم جلوی غیبت را بگیرد و هم انسان را از آثار زیانبار آن در امان نگه دارد. توضیح اینکه همواره غیبت سه طرفه است: 1. غیبت‌کننده؛ 2. غیبت‌شونده؛ 3. شنونده غیبت. همان‌طوری که بر غیبت‌کننده حرام است که غیبت کند، بر شنونده غیبت نیز است که از آن تبری جوید و شریک غیبت‌کننده نشود. از نظر اسلام، شنونده غیبت نیز شريك جـرم است. امام على(ع) فرموده است: سامِعُ الغَيبَةِ شَريكُ المُغتابِ؛ شنونده غيبت شريك غيبت‌كننده است. (غررالحکم، ج 4، ص 142، حدیث 2617)
رسول اكرم نیز در تبیین گناه شنيدن، در يكى از خطبه‌هايش فرمود: وَ مَن رَدَّ عَن أخيهِ غَيبَةً سَمِعَها فى مَجلِسٍ رَدَّاللّهُ عُنهُ ألفَ بابٍ مِنَ الشَّرِ فِى الدُّنيا وَ الاخِرَةِ فَإنْ لَم يرَد عَنهُ وَأعجَبَهُ كانَ عَلَيهِ كَوِزرُ مَنِ اغتابَ؛ كسى كه غيبتى را از برادرش در مجلسى بشنود و ردّ كند، خداوند درب هزار شر دنيوى و اخروى را به روى او مى‌بندد واگر رد نكند وخوشش بيايد، گناه او همانند گناه غيبت‌كننده است. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 607)
از نظر آموزه‌های اسلام شرط ايمان، ترک مجلس غیبت است. امام صادق(ع) فرمود: مَن كانَ يُؤمِنُ بِاللّهِ وَاليَومِ الاخِرِ فَلايَجلِس مَجلِساً يَنتَقِص فيهِ إمامٌ أو يُعابُ فيهِ مُؤمِنٌ؛ كسى كه به خدا و روز قيامت ايمان دارد در مجلسى كه از امام و حاكم اسلامى يا مؤمنى عيب‌گویى شود ننشيند. (وسایل الشیعه، ج 11، ص 504)
پيامبر اكرم(ص) نیز فرمود: لِلمُؤمِنِ عَلَى المُؤمِنِ سَبعَةُ حُقُوقٍ واجِبَةٍ مِنَ اللّه عَزَّ وَ جَلَّ: ألإجلالُ لَهُ فى غَيبَتِهِ وَالوَدُّ لَهُ فى صَدرِهِ، وَ المُواساةُ لَهُ فى مالِهِ، وَ أنْ يَحرُمَ غَيبَتَهُ، وَ أنْ يَعُودُهُ فى مَرَضِهِ وَ أنْ يُشَيِّعَ جَنازَتَهُ، وَ أنْ لايَقُولَ فيهِ بَعدَ مَوتِهِ إلاّ خَيراً؛ مؤمن بر مؤمن هفت حق واجب الهى دارد: 1 ـ احترام او در غیابش؛
2 ـ دوستى قلبى با او؛ 3 ـ شريك‌ساختن او در ثروتش؛ 4 ـ غيبت او را حرام بداند؛ 5 ـ در بيمارى او را عيادت كند؛ 6 ـ جنازه او را تشيیع كند؛ 7 ـ بعد از مرگ درباره او جز به نيكى سخن نگويد. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 546)
پس اگر دید در جایی غیبتی می‌شود باید به یاری غیبت‌شده بشتابد و با هر کاری شده جلوی غیبت را بگیرد. در وصيت پيامبر اكرم(ص) به على(ع) چنين آمده است: يا عَلِىُّ مَنِ اغتَيبَ عِندَهُ أَخُوهُ المُسلِمُ فَاستَطاعَ نَصرَهُ فَلَم يَنصُرَهُ خَذَلَهُ اللّهُ فِى الدُّنيا وَالاخِرَةِ؛ يا على اگر پيش كسى غيبت برادر مؤمنش بشود و او توان يارى او و دفاع از او را داشته باشد ولى او را يارى نكند (يعنى جلوى غيبت را نگيرد) خداوند او را در دنيا و آخرت خوار و ذليل خواهد كرد. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 606)
پيامبر اكرم نتیجه دفاع از مؤمن که از حقوق اوست را برابر با رهایی از دوزخ دانسته و فرموده است: يا أباذَر مَن ذَبَّ عَن أخيهِ المُؤمِن الغَيبَةَ كانَ حَقاً عَلَى اللّهِ أنْ يَعتِقَهُ مِنَ النّارِ؛ اى اباذر كسى كه از غيبت برادر مؤمنش جلوگيرى و دفاع كند بر خداوند است كه او را از آتش جهنم آزاد كند. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 608)
كفّاره غيبت از مسائلی است که به دلیل ارتکاب این گناه به سبب گوش‌دادن و یا گفتن پدید می‌آید. امام صادق(ع) فرمود: سُئِلَ النَّبِىُّ ما كَفّارَةُ الإغتِيابِ قالَ: تَستَغفِرُاللّهَ لِمَن اغتَبتَهُ كُلَّما ذَكَرتَهُ؛ از پيامبر اكرم سؤال شد: كفّاره غيبت‌كردن چيست؟ فرمود: هرگاه او را ياد‌كردى براى او از خدا طلب مغفرت كنى. (وسایل الشیعه، ج 8، ص 605)