پلی میان گذشته و آیندۀ زبان فارسی
سعید صدرائیان
با توجه به چالش‌هایی که در مسیر آشنایی نسل جدید با ادبیات فارسی وجود دارد، نیاز به برنامه‌هایی احساس می‌شود که بتوانند با رویکردی نوین و تأثیرگذار، این میراث ارزشمند را به شیوه‌ای قابل‌فهم و جذاب ارائه کنند. یکی از برنامه‌هایی که در این جهت تولید شده، «دونقطه» به تهیه‌کنندگی مجید ظریف و اجرای نیما کرمی است.
«دونقطه» که از ۴ فروردین ۱۴۰۴ از شبکه دو سیما پخش می‌شود در ۶۴ قسمت هرشب ساعت ۲۳ روی آنتن شبکه دو سیما می‌رود. «دونقطه» مسابقه‌ای ادبی است که در آن ۳۲ گروه دختران و ۳۲ گروه پسران از سراسر کشور به رقابت می‌پردازند. این مسابقه تلاش می‌کند تا از طریق بازی، رقابت و چالش‌های سرگرم‌کننده، مفاهیم زبان و ادبیات فارسی
را به شکلی جذاب برای مخاطبان به نمایش بگذارد.
در ادامه گفت‌گویی داریم با محمد پورصباغیان کارگردان این برنامه.
ساخت برنامه «دونقطه» چه ضرورتی داشت؟
نکته اولی که باید به آن اشاره کرد ایجاد انگیزه برای یادگیری است. روش‌های سنتی تدریس ادبیات کهن، گاه کسل‌کننده هستند، اما «دونقطه» سعی دارد با شیوه‌ای تعاملی و رقابتی، یادگیری را هیجان‌انگیز کند.
افزایش سواد زبانی و ادبی مورد بعدی است که باید به آن اشاره کرد. این برنامه به شرکت‌کنندگان و بینندگان کمک می‌کند تا با واژگان، اصطلاحات و ساختارهای زبان فارسی آشنا شوند. تقویت روحیه تیمی و رقابت سالم هم مورد بعدی است که نباید مغفول بماند. با شرکت گروه‌های مختلف، این مسابقه به افزایش انگیزه، کار تیمی و تعامل میان جوانان کمک می‌کند.
«دونقطه» با بهره‌گیری از تلویزیون و استفاده از رسانه‌های نوین، می‌تواند پیام خود را به طیف وسیعی از مخاطبان برساند و تأثیرگذار باشد.
در شرایطی که نسل جدید با ادبیات فارسی فاصله گرفته‌اند، برنامه‌هایی مانند «دونقطه» می‌توانند به عنوان پلی میان گذشته و آینده، نسل جوان را با این گنجینه فرهنگی آشنا کنند. چنین رویکردی نه‌تنها باعث تقویت هویت فرهنگی می‌شود، بلکه نشان می‌دهد که ادبیات فارسی همچنان زنده، پویا و سرشار از جذابیت است.
از تفاوت‌های «دونقطه» با سایر برنامه‌هایی که در حوزه زبان و ادبیات ساخته شده‌اند بگویید. این برنامه چه نوآوری‌هایی دارد؟
مهم‌ترین تفاوت «دونقطه» در نوع نگاه به زبان فارسی است. بیشتر برنامه‌های قبلی، نگاهی آکادمیک یا آموزشی صرف داشتند اما ما در «دونقطه» زبان فارسی را به مثابه یک موجود زنده دیدیم؛ با شوخی، بازی، خلاقیت و حتی اشتباه. در این برنامه، شرکت‌کننده‌ها می‌توانند تجربه یادگیری در عمل را داشته باشند. ما از طنز، بازی‌های کلامی، و حتی لحظات دراماتیک برای تعمیق تجربه استفاده کرده‌ایم.
استقبال مخاطبان از برنامه چطور بوده است؟
واقعاً فراتر از انتظار ما بوده. از همان شب‌های ابتدائی پخش، بازخوردهای بسیار مثبتی گرفتیم. هم در فضای مجازی و هم از طریق تماس‌های مردمی. بسیاری از خانواده‌ها خوشحالند که فرزندشان به تماشای برنامه‌ای علاقه‌مند شده که هم سرگرم‌کننده است و هم آموزنده. ما روزانه پیام‌هایی دریافت می‌کنیم که نوجوان‌ها با شور و هیجان از بخش‌های مختلف برنامه حرف می‌زنند، با شرکت‌کننده‌ها هم‌ذات‌پنداری می‌کنند و حتی سعی دارند خودشان پاسخ سؤالات را حدس بزنند.
برنامه «دونقطه» چه افقی پیش‌رو دارد؟ آیا ادامه‌دار خواهد بود؟
صد درصد. ما با حمایت شبکه دو و استقبال مردم، انگیزه زیادی برای ادامه کار داریم. برنامه در فصل‌های بعدی توسعه پیدا خواهد کرد؛ هم از نظر گستردگی شرکت‌کننده‌ها، هم در تنوع مراحل و حتی گسترش به سایر قالب‌ها مثل برنامه‌های کاربردی آموزشی یا بسترهای تعاملی. هدف ما این است که «دونقطه» نه فقط یک برنامه تلویزیونی، بلکه یک جریان فرهنگی در حوزه زبان فارسی باشد.
اگر بخواهید «دونقطه» را در یک جمله توصیف کنید، آن جمله چیست؟
«دونقطه» پلی است میان گذشته و آیندۀ زبان فارسی.
حرف آخر شما برای نوجوانان و خانواده‌هایی که این برنامه را دنبال می‌کنند؟
زبان فارسی فقط یک درس در مدرسه نیست؛ بخشی از هویت ماست، منبع خلاقیت، فکر و احساس ماست. اگر این زبان را بهتر بشناسیم، مثل کسی که ارتباط بهتری با مغز متفکرش برقرار کرده، بهتر فکر می‌کنیم و بهتر جهان را می‌شناسیم. «دونقطه» دعوتی است برای این شناخت، با شادی و رقابت. خوشحالیم که با شما همراهیم.