مجری اسبق طرح بارورسازی ابرها مطرح کرد
«منابع کمتر شناخته‌شده»راهکار نجات تهران از کمبود آب
درحالی‌که می‌توان از منابع آب‌های کمتر شناخته شده و بارورسازی ابرها برای مقابله با چالش کم‌آبی تهران استفاده کرد وزارت نیرو به دنبال حفر چاه عمیق رفته است.
وزارت نیرو تصمیم گرفته برای جبران کمبود آب در تهران، اقدام به حفر 50 حلقه چاه جدید در مناطق مختلف تهران کند! این تصمیم قابل تامل در حالی مطرح شده که تهران از مدت‌ها پیش با کاهش منابع آب زیرزمینی مواجه بوده و برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی، سبب افت سطح آب چاه‌ها و خشکی منابع آب زیرزمینی در بسیاری از مناطق و فرونشست زمین شده است. البته در حالی از وجود فرونشست در تهران و اطراف آن صحبت می‌شود که انواع پاساژ، ویلا و مال ساخته می‌شود و حتی صحبت از منطقه آزاد در محدوده فرودگاه امام خمینی(ره) است اما وقتی بحث اعطای زمین مسکونی به مردم می‌شود؛ همه یاد فرونشست می‌افتند!
فرصت از دست رفته
محسن اربابیان؛ مجری اسبق طرح بارورسازی ابرها در گفت‌و‌گو با خبرگزاری تسنیم در مورد کمبود آب تهران و وضعیت سدهای لتیان و کرج گفت: کاهش ورودی آب در این فصل طبیعی است. در زمستان معمولاً ورودی سدها به حداقل می‌رسد زیرا بارش‌ها باید به‌طور منظم انجام می‌شد تا سطح ورودی مطلوبی حفظ شود که این اتفاق نیفتاد اما اینکه آیا میزان کمبود آب امسال نسبت به میانگین فصلی پایین‌تر است، نیاز به بررسی دارد.
او افزود: در سال1400- 1401، موضوع حفر 50 چاه برای تأمین 30 میلیون مترمکعب آب در تهران با هزینه‌ای معادل 300 میلیارد تومان مطرح شد؛ در آن زمان، آقای مهندس شفیعی؛ مدیر آب منطقه تهران، از من خواست که درباره این موضوع مشورت کنم. راهکاری که ارائه دادم و همچنان معتبر است، بحث بارورسازی ابرها بود.
مجری اسبق طرح بارورسازی ابرها ادامه داد: بهترین زمان اجرای این روش از آبان تا اردیبهشت ماه است به‌ویژه در دی و بهمن که شرایط سرمایی زمین امکان بارش مطلوب را با کمترین هزینه فراهم می‌کند. البته، اکنون در اواخر فصل بارش هستیم. برای اجرای این طرح و آماده‌سازی دستگاه‌ها حدود 20 روز زمان نیاز است و این درحالی است که ما از فرصت طلایی بارورسازی عبور کرده‌ایم. البته همچنان می‌توان اقدام کرد.
اربابیان افزود: بر اساس آمار سازمان هواشناسی، میانگین بارش کشور 230 میلی‌متر است و این سازمان مدعی است که بارورسازی ابرها می‌تواند بین 10 تا 15 درصد افزایش بارندگی ایجاد کند. ما این رقم را پذیرفتیم، هرچند معتقدیم که روش‌هایی وجود دارد که می‌توانند تأثیر بیشتری از 15 درصد داشته باشند.
وزارت نیرو میزان بارش سالانه را 400 میلیارد متر مکعب اعلام کرده است. حال اگر این 400 میلیارد متر مکعب بارش سالانه، 15 درصد افزایش یابد میزان افزایش برابر با 60 میلیارد متر مکعب خواهد بود!
منابع کمتر شناخته‌شده
مجری اسبق طرح بارورسازی ابرها اضافه کرد: در بهمن 1400، پیشنهادی به آقای مهندس رضوی؛ مدیرعامل وقت آب و نیرو که متولی انتقال آب طالقان به تهران است ارائه شد که تأمین آب آشامیدنی استان تهران از منابع کمتر شناخته‌شده کوهستان‌های البرز مرکزی را بررسی کند
و «دکتر ویستامهر» ارائه دهنده این پیشنهاد تاکید داشت که این طرح می‌تواند جایگزین مناسبی برای بهره‌برداری نادرست از منابع آب زیرزمینی باشد.
اربابیان ادامه داد: وزارت نیرو ادعا می‌کند که بارش‌های سالانه کشور حدود 400 میلیارد مترمکعب است که از این میزان، تنها 30 درصد در منابع آبخوان‌ها، رودخانه‌ها و پشت سدها ذخیره می‌شود و مابقی تبخیر می‌شود.
مجری اسبق طرح بارورسازی ابرها افزود: این در حالی است که کارشناسانی که بیش از 60 سال در حوزه زاگرس و البرز فعالیت داشته‌اند معتقدند که بخشی از این آب‌ها به اعماق زمین نفوذ کرده و در لایه‌های زیرسطحی ذخیره می‌شود. آنها بر این باورند که می‌توان با روش‌های ژئوفیزیکی، این منابع را شناسایی و از بخش‌هایی از دامنه استخراج کرد.
اربابیان ادامه داد: این رده‌بندی‌های آب وارد آبخوان‌ها نمی‌شود و در سطح زمین نیز وجود ندارد لذا به همین دلیل به آنها منابع کمتر شناخته شده می‌گوییم. آب‌های ژرف، قبل از آنکه به اعماق زمین نفوذ کنند از طریق شکاف‌های زمین در دامنه کوه‌ها می‌توانند استخراج شوند.