رکوردشکنی صادرات نفت ایران علیرغم کارشکنی آمریکا
سرویس اقتصادی-
در حالیکه در نخستین روزهای سال جدید، ایالات متحده تحریمهای جدید نفتی علیه ایران وضع کرد، مراکز بینالمللی از رکوردشکنی صادرات نفت ایران و بیتوجهی خریداران به تحریمها خبر میدهند.
به گزارش خبرنگار ما، در نخستین روزهای فروردین ماه خبری منتشر شد مبنی بر اینکه ایالاتمتحده برای اولین بار در بین ۲۲ تحریم جدید علیه شبکه فروش نفت ایران، یک پالایشگاه مستقل چینی را نیز هدف قرار داده است.
وزارت خزانهداری ایالات متحده با انتشار بیانیهای مدعی شد که یک پالایشگاه کوچک مستقر در استان شاندونگ را به این دلیل تحریم کرده که نفت ایران را به ارزش تقریبا نیم میلیارد دلار از طریق کشتیهای مرتبط با حوثیها خریداری کرده است.
پالایشگاههای کوچک خصوصی که به پالایشگاههای تیپات (Teapot Refinery) معروف هستند، برخلاف شرکتهای بزرگ دولتی چین، به صورت خصوصی اداره میشوند و معاملهای هم با آمریکاییها ندارند.
برخی رسانههای داخلی و خارجی با هدف القای اینکه درآمدهای ارزی ایران کاهش یافته، این خبرها را داغ کردند و مدعی شدند که پس از تحریمهای جدید آمریکا علیه یک پالایشگاه و برخی نفتکشها احتمالا صادرات نفت ایران به چین در کوتاهمدت کاهش خواهد یافت و نرخ ارز باید افزایش یابد.
این ادعاها در حالی است که تارنماهای بینالمللی ردیابی نفتکشها از رکوردشکنی صادرات نفت ایران به چین خبر دادهاند. همچنین معاملهگران نفتی به خبرگزاری رویترز گفتهاند خریداران روشهای جایگزینی برای دور زدن این تحریمها پیدا خواهند کرد.
از سوی دیگر مؤسسه S&P هم گزارش کرده که صادرات نفت ایران به چین در ماه مارس (اسفندماه) به یک میلیون و ۹۱۰ هزار بشکه در روز رسید و این رقم در نوع خود یک رکورد محسوب میشود.
روز جمعه 15 فروردین هم کپلر فاش کرد که بنادر چین همچنان به تخلیه نفت از نفتکشهای تحریم شده ادامه میدهند و حداقل یک میلیون تن از هشت میلیون تن واردات ماه مارس از طریق ۱۰ نفتکش تحریم شده که برخی از آنها قبلا نفت خام روسیه را حمل میکردند، وارد چین شده است.
بیتفاوتی خریداران به تحریمهای جدید
به گزارش خبرگزاری فارس؛ این تحریمها چهارمین دور از تحریمها علیه فروش نفت ایران از زمان درخواست «فشار حداکثری» دونالد ترامپ در فوریه (بهمنماه) است. پیشتر ترامپ تعدادی از نفتکشهایی که نفت ایران را به بنادر چین میرساندند، تحریم کرد.
در دور قبلی تحریمها هم صادرات نفت ایران تحت تاثیر قرار گرفت که با بازسازی شبکه دور زدن تحریمها دوباره از سر گرفته شد حالا یک مقام تجاری چینی که در تجارت نفت ایران فعال است، میگوید این تحریمها قابلپیشبینی بود و حتی این احتمال میدهد که پالایشگاهها و پایانههای بیشتری هدف قرار گیرند اما معتقد است که پس از بازسازی ساختارهای تجاری، واردات ادامه خواهد یافت.
همچنین با وجودی که آمریکا تحریمهای جدید علیه صادرات نفت ایران اعمال کرده، خبرگزاری رویترز به نقل از کارشناسان نفتی نوشته است که اینها تشدید سیاستهاست، اما تاثیرگذار نیست و تاجران بیتفاوت به خرید نفت ایران ادامه میدهند.
«برایان لیزن» استراتژیست کالا در RBC Capital میگوید که این تحریمها نشاندهنده یک تشدید واضح در سیاستهاست اما هنوز به اندازه یک تحریم جدی و تاثیرگذار نیست.
در عین حال، پکن همچنان از تجارت خود با ایران دفاع میکند و تحریمهای یکجانبه آمریکا را «غیرقانونی و بیمنطق» میداند. این کشور متعهد شده است تا از حقوق شرکتهای چینی دفاع کند که در همین ارتباط یکی از تجار گفت خریداران با این موضع خیالشان راحت خواهد شد.
یک تاجر فعال در خرید و فروش نفت ایران هم به رویترز گفته است که به نظر میرسد یکی از پالایشگاههای مستقل چین موسوم به «تیپاتها» نسبت به اعلام این تحریمهای جدید کاملا بیتفاوت بوده است.
وی توضیح داد وقتی من اخیرا مستندات تحریم را که به زبان چینی ترجمه شده بود، با تاخیر برای مشتری همیشگیام ارسال کردم، او به راحتی از آنها عبور کرد و همچنان به دنبال آخرین قیمت نفت ایران بود.
در همین زمینه، وبسایت تخصصی «اویل پرایس» نیز چندی پیش در گزارشی نوشت: هرچند تحریمها توانستهاند تجارت نفت ایران را تا حدی مختل کنند، به دلیل کاهش تعداد نفتکشهای غیرتحریمی اما صادرات نفت ایران همچنان با همان سرعتی که در ماههای گذشته ادامه داشت، ادامه مییابد.
شرکت ورتکسا، متخصص ردیابی محمولههای نفتی هم اعلام کرده که جریان نفت ایران تحت تحریمها به چین پایدارتر شده است.
«جا ایان چونگ»، استاد علوم سیاسی در دانشگاه ملی سنگاپور، نیز معتقد است که توقف کامل صادرات نفت ایران بعید به نظر میرسد و همیشه در هر نوع تحریمی راههایی برای دور زدن آن وجود دارد.
تهدید بازار جهانی انرژی
به گزارش ایبنا به نقل از اویلپرایس، جدیدترین دور تحریمهای آمریکا علیه ایران که پالایشگاههای مستقل چین را هدف قرار داده نشاندهنده عزم کاخ سفید برای تحت فشار قرار دادن اقتصاد ایران است. اما پیامدهای احتمالی این تحریمها فراتر از ایران خواهد بود.
این اقدامات ژئوپلیتیک منطقه را تغییر شکل داده، اقتصاد جهانی را مختل کرده و به بازارهای انرژی ضربه میزند.
واشنگتن کمپین فشار حداکثری علیه ایران جهت صفر کردن صادرات این کشور را از سر گرفته است. اما تشدید این فشارها میتواند قیمت نفت را بالاتر ببرد که در تناقض با هدف ترامپ جهت پایین آوردن هزینه انرژی برای مقابله با تورم است. ترامپ این قول را در سخنرانی مراسم تحلیف ریاستجمهوری خود داده بود.
هشدار به دولت
همانطور که ذکر شد، برخی جریانهای داخلی و خارجی در هفتههای اخیر سعی کردند با بزرگنمایی تحریمهای آمریکا بیش از آنچه که هست، چنین القا کنند که درآمدهای ارزی کشور تحلیل رفته و به این ترتیب، نگرانیها را افزایش داده و نرخ ارز را بالا نگه دارند، اما در مقابل، برخی کارشناسان اعتقاد دارند ربط دادن جهش ارزی تا بیش از ۱۰۰ هزارتومان به کاهش فروش نفت و تحریم، یک فریب است. به گفته آنها، غربگراها میخواهند با این ترفند مسیر مذاکره با ترامپ را به عنوان تنها راهحل مشکل، هموار کنند.
گفتنی است اگرچه شواهد مختلف آماری حاکی از وضعیت نسبتا مناسب فروش نفت است، اما نباید از مخاطرات پیش رو و تلاش دشمن برای اثربخش کردن تحریمها غفلت کرد. به گزارش ایلنا، «محمدعلی خطیبی» نماینده پیشین ایران در هیئت عامل اوپک گفت: امسال فشار روی ایران و ونزوئلا بیشتر خواهد شد که نفت کمتری بفروشند.
در چنین شرایطی، نباید از برخی نقاط ضعف موجود در بدنه وزارت نفت بهویژه در شرکت ملی نفت چشمپوشی کرد. متاسفانه شنیده میشود که برخی افراد غربگرا در بدنه وزارت نفت آنطور که باید اعتقادی به تضمین فروش نفت کشور در شرایط تحریم با روشهایی مانند تنظیم مسیرهای رسمی برای فروش نفت و انتقال درآمدهای ارزی بین تهران و پکن ندارند و یا در حالت خوشبینانه، توانایی طراحی چنین سازوکاری را ندارند.
در این میان دولت باید هوشیار باشد که طرف آمریکایی با تمام توان قصد ضربه زدن به صادرات نفت را دارد. هر چند که نفت ایران محصولی نیست که به بازارهای عادی برود و با سازوکارهایی به خریداران خاصی ارسال میشود و میتواند از سد تحریمها گذر کند. اگر با هوشیاری و بهرهگیری از شرایطی که در دنیا به راه افتاده و درگیریهای اقتصادی آمریکا با همه بلوکهای اقتصادی و متحدان خود، استفاده کنیم میتوانیم از شدت تحریمها
کم کنیم.