لذت بخشش مادی و معنوی در روزهای حسابرسی آخر سال
جشن نیکوکاری رویدادی فرهنگی و اجتماعی با حضورآحاد مردم
بخش دوم
هفته نیکوکاری (از چهاردهم تا بیست‌و‌یكم اسفندماه) به منظور جذب كمک‌ها و هدایای مردم به خانواده‌های محروم و نیازمند برگزار می‌شود كه جمع‌آوری و توزیع آن توسط كمیته امداد صورت می‌گیرد. امسال این هفته، مقارن با ماه مبارک رمضان و ایام روزه‌‌داری شده است.
در آیات و روایات اسلامی تأکید فراوانی بر انفاق در راه خدا و کمک به نیازمندان شده که در کمتر چیزی این‌گونه تأکید وارد شده است. تعداد آیاتی که کلمه «انفاق» یا مشتقّاتش در آن به‌کار رفته است، بیش از هفتاد آیه است. البتّه اگر آیاتی که مضمون آنها دلالت بر انفاق دارد، ولی کلمه انفاق یا مشتقّاتش در آن ذکر نشده است را اضافه کنیم، مجموع آیات انفاق بیش از این تعداد خواهد شد. در ماه مبارک رمضان که کارهای عادی مؤمن در آن عبادت محسوب می‌شود، چنین طاعتی تا چه حد ارزشمند و والاست! یکی از فلسفه‌های روزه احساس نیاز نیازمندان و رسیدگی به حال و وضع فقراست. رسول خدا (ص) نیز می‌فرمایند: «در این ماه بر فقرا و مساکین خود احسان و انفاق کنید.»
از مهم‌ترین شرایط انفاق، اخلاص است. یعنی آنچه می‌بخشیم، باید فقط برای خدا و نیت ما تنها رضایت او باشد. وقتی انفاق می‌کنیم، نباید از کسی توقع مدح داشته باشیم؛ چراکه اگر این توقع در کار بیاید، انفاق، دیگر در راه خدا نیست و نباید منتظر پاداش و گشایش و آمرزش بود و چنانچه نیت ما برای خدا خالص باشد، خداوند چنان اجری به ما می‌دهد که در باورمان نگنجد و هرچه اخلاص بیشتر باشد، شایستگی برای پاداش هم بیشتر می‌شود.
مرهمی بر زخم نیازمندان
همه ساله و در روزهای پایانی سال، در آستانه فرارسیدن عید باستانی نوروز ایرانیان به واسطه نو شدن طبیعت سعی در نو کردن وسایل، البسه، کیف و کفش می‌کردند و اگر کسی شرایط مالی مساعدی نداشت یا مشکلی مالی برایش اتفاق افتاده بود، به کمک دوستان، همسایه‌ها و فامیل دور و نزدیک مشکلش را حل می‌کردند.
به همین دلیل سال‌ها است که روز ۱۴ اسفندماه به نام روز احسان و نیکوکاری نام‌گذاری شده است. مردم نیک‌اندیش و خیرین با جمع‌آوری، اهدای هدایا و کمک‌های نقدی و غیرنقدی به مؤسسات خیریه و حمایتی همچون بهزیستی، کمیته امداد (ره)، خیریه‌های مطرح، معتبر سطح شهر، خیریه‌های فامیلی و... با تأمین و تحویل پوشاک و کفش، بسته‌های معیشتی و تهیه لوازم منزل (فرش، زیرانداز و...) برای نیازمندان واقعی و مددجویان تحت پوشش، اصالت ایرانی، اسلامی و انسانی خود را به نمایش می‌گذارند.
از سال ۱۳۶۹ تاکنون این جشن و شادی عمومی و لذت بردن از حس نوع‌دوستی ایرانیان یعنی روز احسان و نیکوکاری توسط ادارات کمیته امداد امام(ره) سراسر کشور برپا می‌شود و قدرت عظیم مشارکت مردمی به رخ جهانیان کشیده می‌شود. بسیار بجاست تا هر یک از ما، هم‌وطنان نیازمندمان را یار و مددکار باشیم و آنان را که دوست دارند شاد باشند و شادی کنند در حال و هوائی شاد ببینیم و عید و نوروز را برای آنان خوش‌خاطره سازیم.
سید محی‌الدین حسینی ارسنجانی، فرهنگی می‌گوید: «مهربانی کنیم تا مهربانی ببینیم و قلب و دل و روح و جسم خود را با امور خیر و کمک رساندن به نیازمندان واقعی صفا و جلا دهیم. سعی کنیم کمک‌هایمان قابل توجه و مطابق با شأن و حرمت اجتماعی نیازمندان آبرومند باشد و از اهدای اقلام و کمک‌های دست‌دوم و بی‌کیفیت بپرهیزیم.
پوشاک نو و خوراک تازه، کفش سالم و لوازم خانگی استاندارد، بسته‌های معیشتی پربار به همراه وجوه نقدی یا کارت‌های هدیه و مایحتاج آنان را به نحوی درست و بموقع به آنها تحویل دهیم تا حرمت و احترامشان را در پیدا و پنهان همواره حفظ کنیم.
در دین مبین اسلام و در مذهب پربار شیعه، صدقه دادن و دست‌گیری کردن از ایتام و نیازمندان یک کار بسیار مهم و در بین نیاکان و اجداد ما ایرانیان از عهد باستان تا به امروز، یاری و مددرسانی به محرومان اجتماعی و نیازمندان خصوصاً کمک به معلولان و بیماران، سالخوردگان و افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی یک عادت دیرینه و رسمی بسیار قدیمی است. نشانه‌ای از نوع‌دوستی، مهر، محبت، عشق، صمیمیت، وحدت، همدلی و صفت بارز انسان‌دوستی است. امید آنکه با حس مسئولیت و تعهدی که در برابر انسان‌ها داریم کاری کنیم که همگان را در همه حال در غم و شادی‌هایشان شریکشان باشیم.»
ترویج روحیه کمک و همدلی در جامعه
جشن نیکوکاری یکی از سنت‌های زیبا و انسانی در فرهنگ ایرانی است که هر ساله در پایان سال برگزار می‌شود. این جشن به ی‌منظور ترویج فرهنگ نیکوکاری، کمک به نیازمندان و ایجاد روحیه همیاری و همدلی در جامعه برگزار می‌شود.
در این جشن، مردم به جمع‌آوری کمک‌های مالی، کالا و مواد غذایی برای نیازمندان می‌پردازند. این کمک‌ها معمولاً به مؤسسات خیریه و نیازمندان محلی اهدا می‌شود. همچنین، برنامه‌های فرهنگی و هنری مختلفی نیز در این روز برگزار می‌شود که به تقویت روحیه همبستگی و مشارکت اجتماعی کمک می‌کند. جشن نیکوکاری نه‌تنها فرصتی برای کمک به دیگران است، بلکه به افراد یادآوری می‌کند که با همکاری و مشارکت می‌توانند در بهبود شرایط زندگی دیگران نقش داشته باشند.
مهران رزمجوی یکی از اصحاب رسانه برایمان تبیین می‌کند: «اهمیت جشن نیکوکاری را می‌توان در چندین جنبه بررسی کرد: جشن نیکوکاری به ترویج روحیه کمک و همدلی در میان افراد جامعه کمک می‌کند و انگیزه‌ای برای مشارکت در امور خیریه و اجتماعی فراهم می‌آورد. این جشن فرصتی را فراهم می‌آورد تا افراد و گروه‌ها بتوانند به نیازمندان کمک کنند و به بهبود شرایط زندگی آنها کمک کنند. برگزاری این جشن می‌تواند موجب تقویت روابط اجتماعی و همبستگی میان افراد جامعه شود و احساس مسئولیت‌پذیری را در بین مردم افزایش دهد.
جشن نیکوکاری می‌تواند به افزایش آگاهی عمومی درباره مسائل اجتماعی و اقتصادی جامعه کمک کند و افراد را نسبت به نیاز‌های دیگران حساس‌تر کند. این جشن می‌تواند به عنوان یک الگو برای مشارکت در سایر فعالیت‌های اجتماعی و خیریه عمل کند و افراد را تشویق به همکاری در این زمینه‌ها نماید.»
وی در یک جمع‌بندی اذعان می‌دارد: «در کل، جشن نیکوکاری به‌عنوان یک رویداد فرهنگی و اجتماعی، نقش مهمی در تقویت روحیه همکاری و همدلی در جامعه ایفا می‌کند و می‌تواند تأثیرات مثبتی بر روی زندگی افراد نیازمند داشته باشد.
حضور مردم در این جشن می‌تواند حس همبستگی و اتحاد را در جامعه تقویت کند. وقتی افراد به دور هم جمع می‌شوند تا به دیگران کمک کنند، روابط اجتماعی مستحکم‌تری شکل می‌گیرد. این جشن فرصتی مناسب برای تشویق افراد برای کمک به دیگران و ترویج فرهنگ نیکوکاری در جامعه است. حضور مردم می‌تواند الهام‌بخش دیگران باشد تا در فعالیت‌های خیریه شرکت کنند. یکی از اهداف اصلی جشن نیکوکاری جمع‌آوری کمک برای نیازمندان است.
حضور گسترده مردم می‌تواند به افزایش میزان کمک‌ها و حمایت از افراد نیازمند منجر شود. این جشن می‌تواند به عنوان یک بستر برای آگاهی‌رسانی درباره مسائل اجتماعی و مشکلات نیازمندان عمل کند. با حضور در این رویداد، افراد می‌توانند با واقعیت‌های جامعه آشنا شوند و به آنها توجه بیشتری داشته باشند. شرکت در این جشن می‌تواند به افراد حس امید و انگیزه بدهد. دیدن تأثیری که کمک‌ها می‌تواند بر زندگی دیگران بگذارد، می‌تواند روحیه مثبت‌تری را در جامعه ایجاد کند.»
کم‌اثر کردن تحریم‌های ظالمانه با انفاق
رزمجوی از اصحاب رسانه در تکمیل صحبت‌های می‌گوید: «به‌طور کلی، حضور مردم در جشن نیکوکاری آخر سال نه‌تنها به تقویت روابط اجتماعی و ترویج نوع‌دوستی کمک می‌کند، بلکه به ایجاد یک جامعه همدل و همکار نیز منجر می‌شود. امسال با توجه به مشکلات اقتصادی و تشدید تحریم‌های ظالمانه علیه مردم ایران اینکه وضعیت معیشت مردم چندان مناسب نیست و اکثریت مردم در تنگنا‌های اقتصادی قرار دارند، اما کمک به دیگر همنوعان در شرایطی که خود فرد نیاز به کمک دارد درواقع نوعی ایثار و ازخودگذشتگی است و مردم خوب در این شرایط سخت نیازمندان و افراد کم‌برخوردار را فراموش نمی‌کنند. امسال جشن نیکوکاری متقارن با ماه مبارک رمضان، ماه خوبی‌ها و احسان و نیکوکاری شده است.
ماه مبارک رمضان یادآور شهادت امام اول شیعیان امیرالمؤمنین علی(ع) است. بزرگمر‌دی که تاریخ بشریت کمتر نمونه آن را به خود دیده است. هم او که نیمه‌های شب در دل تاریکی انبان خود را از نان و خرما پر می‌کرد و به نیازمندان و فقرا کمک می‌نمود. چقدر زیبنده است که مردم خوب و با مرام به تأسی از امام مهربانی‌ها در این وانفسای مشکلات و گرفتاری‌ها دست مستمندان و خانواده‌های آبرودار را همچون سال‌های پیش بگیرند تا مرهمی باشند بر دل نیازمندان.»
از هر دستی بدهی از همان دست می‌گیری
تو هرگز رسیدی به فریاد کس
که می‌خواهی امروز فریادرس؟
که بر جان ریشت نهد مرهمی؟
که دل‌ها ز ریشت نبالد همی (سعدی)
بر سفره کرامت خدا، همه چیز هست؛ آنچه نیست، اینکه تو به این هستی‌ها حرکت دهی و آنها را به‌کار گیری. انسان آمده تا جاری شود و ببخشد و با جریان و حرکتش به این دنیای راکد و مرده، معنا و حیات بخشد. روز احسان و نیکوکاری، تجلی و تبلور والاترین مراتب نوع‌دوستی است. احسان و نیکوکاری، آیه‌های روشن کتاب محبت و سوره‌های سبز دفتر خلقت است.
امروز لب‌ها برای لبخند پر از بهانه‌اند و بازار محبت گرم است. امروز دل‌ها به هم نزدیک می‌شوند و شکوفه‌های مهربانی در قلب‌ها جوانه می‌زند. شاید بتوان با سرمایه احسان و نیکوکاری، در این روز، دلی به دست آورد و با دوستی و مهرورزی، بوستان وجود را زینت داد و نهال عشق و خوبی را بار دیگر آبیاری کرد.
خداوند در سوره بقره آیه 265 می‌فرماید: «افرادی که اموال خود را برای رضای خدا انفاق می‌کنند، مانند باغدارانی هستند که باغ‌های مستعدی دارند که با اندک بارانی بیشترین محصول را برداشت خواهند کرد.»
این روزها، چشمان زیادی به دستان شماست. چشم‌های پر اشک، قلب‌های آزرده، پاهای ناتوان، دل‌های مضطرب، دست‌های بی‌نیرو، اتاق‌های سرد، محله‌های تاریک، همه‌وهمه در آرزوی یک اندیشه و به امید یک حرکت خداجویانه و مهرورزانه از سوی نیکوکاران است.
حضرت علی(ع) در خصوص تلاش در جمع‌آوری زاد و توشه در نهج‌البلاغه نامه 31 می‌فرمایند: «هرگاه نیازمندی را یافتی که می‌تواند زاد و توشه تو را تا رستاخیز بر دوش گیرد و فردا که به آن نیازمند شوی به تو پس دهد آن را غنیمت بشمار و این زاد را بر دوش او بگذار و اگر قدرت بر جمع‌آوری چنین زاد و توشه‌ای را داری هرچه بیشتر فراهم ساز و همراه او بفرست چرا که ممکن است روزی در جست‌وجوی چنین شخصی برآیی ولی پیدایش نکنی. هنگامی که بی‌نیاز هستی اگر کسی قرض بخواهد غنیمت بشمار تا در روز سختی و تنگدستی‌ات ادا کند.»