رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد
تعیین نرخ دلار در صرافی‌های ایران توسط یک کانال تلگرامی در آمریکا
رئیس کل بانک مرکزی گفت: کانال «بن‌بست» که از ۹ صبح برای همه صرافی‌های ایران نرخ دلار تعیین می‌کند در آمریکا ثبت شده و همه سرورهای آن هم در آمریکاست.
به گزارش خبرنگار کیهان، محمدرضا فرزین در جلسه هماهنگی با هلدینگ‌های پتروشیمی درباره منشا نرخ تلگرامی دلار گفت: «کانال بن‌بست که از ۹ صبح برای همه صرافی‌های ایران نرخ دلار تعیین می‌کند در آمریکا ثبت شده و همه سرورهای آن هم در آمریکا است. تمام تجهیزات در آمریکاست. این کانال به بازار ما علامت می‌دهد و صرافی‌ها از آن نرخ می‌گیرند.»
نرخ‌دهی کانال‌های تلگرامی به دلار، سال‌هاست وجود دارد و برخوردهای مقطعی هم گاهی صورت گرفته است، اما هنوز بازار کالایی از این نرخ‌ها علامت می‌گیرد. بانک مرکزی تلاش‌هایی برای راه‌اندازی بازارهای جایگزین، برای ایجاد مرجعیت نرخ ارز و محدود کردن اثرگذاری بازار غیررسمی انجام داده که می‌تواند در بلندمدت مؤثر باشد، اما در میان‌مدت و کوتاه‌مدت باید برای مقابله با این نرخ‌سازی‌ها کاری کرد.
مقابله با کانال‌ها و رسانه‌های داخلی که این نرخ‌ها را بازنشر می‌کنند می‌تواند یک راهکار باشد، اما راهکار موثرتر، خنثی‌سازی تحریم‌ها از طریق کاهش سهم دلار در مناسبات مالی کشور است که هم اکنون در شرایط تحریم اقتصادی، چالش‌ساز شده است.
استفاده از پیمان‌های پولی و رسمی کردن سازوکارهای پرداخت با طرف‌های تجاری، ضرورتی است که می‌تواند ما را به این مقصود برساند. مسئولان امر باید با تدوین نقشه ارزی و تجاری و انطباق این نقشه‌ها بر یکدیگر، نیاز به استفاده از چرخه دلار را به حداقل برسانند؛ وعده‌ای که چندسالی است مطرح شده، اما به طور کامل عملیاتی نشده است.
ضرورت عزل مدیران زیاده‌خواه
البته با بازیگران داخلی زیاده‌خواه بازار ارز هم باید برخورد شود. مثلا دولت به پتروشیمی‌ها، گاز ارزان قیمت می‌دهد که کالاهای با قیمت تمام شده قابل رقابت در عرصه بین‌المللی تولید کنند اما آنها، گاهی از بازگرداندن ارز صادرات، خودداری می‌کنند. برخی معتقدند که باید خوراک ارزان آنها را قطع کرد اما واقعیت این است که باید مدیران متخلف را عزل کرد تا تولید و صادرات کشور با قیمت تمام شده قابل رقابت، فدای منافع مدیران سفارشی و پشت پرده‌های برخی پتروشیمی‌ها نشود.
این پتروشیمی‌ها موظف هستند ارز صادراتی خود را در بازار داخلی که حالا نرخ‌هایی بسیار بالا را تجربه می‌کند، عرضه کنند و در صورت خودداری، باید با آنها برخورد مؤثر صورت بگیرد.
رئیس کل بانک مرکزی در جلسه هماهنگی با هلدینگ‌های پتروشیمی با تاکید براینکه همه فعالان اقتصادی کشور با پیش‌بینی‌پذیر شدن نرخ ارز در بازار ارز تجاری که کشف نرخ در آن برمبنای عرضه و تقاضای و توافق خواهد بود منتفع خواهند شد از ورود ارز هلدینگ‌های پتروشیمی در بازار ارز تجاری از هفته آینده خبرداد.
فرزین با اشاره به ویژگی‌های سامانه ارز تجاری گفت: هم اکنون با راه‌اندازی سامانه ارز تجاری به سمتی سوق پیدا می‌کنیم که تقریباً روزانه تسویه معاملات ریالی در مرکز مبادله ارز و طلای ایران نزدیک به
۲۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود. حجم معاملات و نوع فعالیت مرکز مذکور در زمینه ارز و طلا، نشان‌دهنده تأثیرگذاری و وسعت فعالیت این مرکز در صنعت مالی کشور است.
او ادامه داد: فعالیت سامانه ارز تجاری به گونه‌ای است که نه تنها نهاد سیاستگذار از تأمین نیاز‌های ارزی کشور در نظامی کارا و مبتنی بر بازار اطمینان حاصل می‌کند بلکه عرضه کنندگان نیز می‌توانند با عرضه ارز صنعت خود نسبت به تأمین مالی و نیاز‌های توسعه‌ای خود را اقدام کنند. علاوه‌بر این نرخی شکل خواهد گرفت که به نفع متقاضی و عرضه‌کننده است و رانت و انتفاعی متوجه دلالان و واسطه‌ها نخواهد بود.
مزیت‌های بازار ارز تجاری
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: به دنبال به حداقل رساندن حجم معاملات ارزی در بازارهای غیررسمی هستیم و می‌خواهیم تمام معاملات قانونی و نیاز‌های تجاری و خدماتی تجار و بازرگانان و مردم در این بازار تامین شود.
فرزین افزود: انتقال تمام نیاز‌های رسمی کشور به بازار ارز تجاری ممکن است و البته هدف ما این است که نرخ بازار ارز تجاری، نرخ ارز کشور باشد. امری که سال‌ها در کشور محقق نشده است. براساس برآوردها، به واسطه راه‌اندازی سامانه ارز تجاری، نزدیک به ۷۰ یا ۸۰ میلیارد دلار در این بازار معامله انجام خواهد شد. در این زمینه نیز با نگاهی به حجم معاملات سال گذشته درمی‌یابیم که ۶۵ میلیارد دلار در بازار نیما معامله شده است. از این منظر و با توجه به حجم معاملات این نرخ باید مبنای بازار ارز کشور باشد و به بازار‌ها علامت‌دهی کند.
او ادامه داد: پیش از این نیز نرخ بازار نیما به بازار کالا علامت می‌داد اما به بازار دارایی علامت‌دهی نمی‌کرد؛ لذا امیدواریم در آینده بازار دارایی نیز علامت‌دهی کند و بتوانیم یک بازار تنظیم شده و تحت نظر بانک مرکزی را داشته باشیم که علامت‌دهی لازم را به سایر بازار‌ها داشته باشد. رئیس کل بانک مرکزی افزود: زمانی که تکانه‌های سیاسی و امنیتی رخ می‌دهد، متأسفانه شوک‌های نقدینگی در کشور ایجاد می‌شود و موجب تغییراتی در قیمت‌ها می‌شود که طبیعتاً موجب نگرانی عاملین اقتصادی فراهم می‌گردد و می‌تواند انتظارات تورمی را تحریک کند.
نتیجه خوب اقدام دیرهنگام بانک مرکزی
یکی از عوامل جهش نرخ ارز، صرافی‌های رمزارز است. به گزارش تسنیم، اقدام اخیر بانک مرکزی مبنی بر بستن صرافی‌های رمزارزی موجب شده است قیمت تتر در کمتر از 48 ساعت چند پله عقب‌نشینی کند و از کانال 82 هزارتومانی به کانال 78 ـ 77 هزار تومان بازگردد.
هرچند بستن صرافی‌های رمزارزی مورد انتقاد فعالان این بخش قرار گرفته است اما با توجه به کاهش فوری تتر و ارز در بازار باید این سؤال را از بانک مرکزی پرسید؛ چرا زودتر از ابزار قانونی خود برای مدیریت بازار استفاده نکرد؟
بر اساس این گزارش، پولشویی و عملیات سفته‌بازی در بازار تتر، دلیل اصلی مسدود شدن ورودی درگاه‌‌های ریالی پرداخت‌یار صرافی‌های رمزارز است. البته درگاه خروجی این پرداخت‌یارها همچنان باز است تا افرادی که می‌خواهند بیش از این ضرر نکنند بتوانند عملیات فروش خود را انجام دهند.