نگاهی دوباره به دستور تأملبرانگیز دکتر پزشکیان
بازگشت غیرقانونی اخراجیهای قانونی جوابیه دفتر رئیسجمهور و پاسخ کیهان
سرویس اجتماعی-
در پی انتشار گزارش کیهان در نقد دستور رئیسجمهور برای بازگشت دانشجویان و اساتید اخراجی، دفتر رئیسجمهور کشورمان جوابیهای ارسال کرده است.
دفتر رئیسجمهور در واکنش به گزارش کیهان با عنوان «دستور بازگشت غیرقانونی اخراجیهای قانونی»، جوابیهای ارسال کرده است که ضمن انتشار کامل آن پاسخ کیهان در خصوص این جوابیه نیز در ادامه خواهد آمد.
در جوابیه دفتر رئیسجمهور آمده است:
«جناب آقای شریعتمداری
مدیرمسئول محترم روزنامه کیهان
سلام علیکم؛
احتراماً پیرو درج مطلبی با عنوان «بازگشت غیرقانونی اخراجیهای قانونی آقای پزشکیان! با کدام توجیه؟» در تیتر اول آن روزنامه در تاریخ ۱۰ شهریور ۱4۰3 که حاوی برخی ادعاهای نادرست و تفسیر ناصواب از اظهارات ریاست محترم جمهوری در یکی از سخنرانیهای اخیر میباشد، نکات زیر بهعنوان جوابیه ایفاد میشود و لازم است برابر ماده ۲3 قانون مطبوعات با رعایت دقیق ضوابط معین شده در قانون مورد نظر، در شماره روز شنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۳ منتشر شود.
یک/ دستور ریاست محترم جمهوری مبنی بر بازنگری وضعیت اساتید و دانشجویانی که به صورت سلیقهای یا با تفاسیر تنگ نظرانه از قوانین دچار محرومیت از تدریس یا تحصیل شدهاند کاملاً در چارچوب قانون و اختیارات قانونی رئیس جمهور اسلامی ایران صادر شده است. این دستور نه تنها به معنای نقض یا نادیده گرفتن قوانین نیست بلکه تاکیدی بر اجرای دقیقتر و عادلانهتر قوانین موجود به شمار میآید.
دو/ این اقدام در راستای تحقق عدالت در نظام آموزش عالی کشور صورت میگیرد. دولت وفاق ملی در عین حال که متعهد به حفظ نظم و وزانت علمی محیطهای دانشگاهی است، اما رفتارهای فراقانونی و سلیقهای را که آزادی بیان و اندیشه در محیطهای دانشگاهی را محدود کند، تحمل نخواهد کرد. دولت مصمم به اجرای قانون است، این مسیر با اراده مردم آغاز شده و فضاسازیها و مخالفتها آن را متوقف نخواهد کرد. دانشگاه تراز انقلاب اسلامی، چنانکه بزرگان و پیشگامان انقلاب از جمله امام راحل(ره)، مقام معظم رهبری و شهید استاد مطهری تبیین کردهاند، محل تضارب آرا و اندیشههاست. از نگاه دولت پویایی و بالندگی علمی کشور در گرو آزادی اندیشه و تبادل نظر در فضایی امن و آرام است.
سه/ یادداشتنویس روزنامه کیهان در عین حال که از دستور رئیس جمهور محترم برای بازنگری در پرونده دانشجویان یا اساتید اخراجی برآشفته اما خود در موضوع دیگری خواهان بازنگری در پرونده دانشجویانی است که آنها را از نظر سیاسی هم طیف خود میداند صرف نظر از اینکه این نوع برخوردهای دوگانه و سیاستزده چقدر نکوهیده و خلاف شأن رسانهای در تراز جمهوری اسلامی است، طرح این مسئله خود به معنای پذیرش امکان اجحاف در گذشته و تأکید بر ضرورت بازنگری است. با تمام این اوصاف، برای رفع نگرانی روزنامه کیهان، لازم به تاکید است که رویکرد دولت در بازنگری پروندهها، رویکردی جامع و فراگیر است که تمامی موارد احتمالی بیعدالتی را در بر میگیرد.
در پایان لازم به تاکید است که دولت وفاق ملی، با درک عمیق از اهمیت نقش دانشگاهها در پیشرفت و توسعه کشور متعهد به ایجاد فضایی پویا، عادلانه و قانونمند در محیطهای دانشگاهی است. ما بر این باوریم که تنها از طریق گفتگوی سازنده، نقد منصفانه و احترام به حقوق تمامی اعضای جامعه دانشگاهی میتوان به اهداف والای نظام آموزش عالی دست یافت. از رسانهها انتظار میرود که در این مسیر حساس و مهم نقش سازنده و روشنگرانه خود را ایفا کنند. رسانهها میتوانند با انعکاس دقیق و منصفانه، واقعیتها به شکلگیری فضای گفت و گو و تعامل سازنده میان دولت دانشگاهیان و جامعه کمک کنند. ما از تمامی رسانهها دعوت میکنیم تا با پرهیز از فضاسازیهای غیرسازنده و جهتگیریهای، سیاسی در مسیر ارتقای کیفیت آموزش عالی کشور گام بردارند. بدیهی است که اجرای عدالت و قانون بدون تبعیض و با در نظر گرفتن مصالح عالی کشور، همواره سرلوحه اقدامات این دولت خواهد بود.
روابط عمومی ریاست جمهوری اسلامی ایران ».
*پاسخ کیهان
درخصوص جوابیه دفتر رئیسجمهور ذکر چند نکته ضروری است.
نخست اینکه متن سخنان رئیسجمهور محترم در آیین تکریم و معارفه وزرای سابق و جدید علوم، که کیهان برای پرهیز از کوچکترین اشتباه احتمالی آن را عیناً از پایگاه خبری ریاست جمهوری منعکس کرده است و همچنین تصاویر سخنرانی مذکور موجود است؛ که بر اساس آن دکتر پزشکیان میگویند: «به وزرای بهداشت و آموزش و پرورش هم گفتهام و اینجا هم تاکید میکنم، وضعیت همه آن اساتیدی که به هر طریقی از دانشگاه لغو قرارداد یا اخراج شدند، مورد بازنگری قرار دهید و دانشجوها را برگردانید. طبیعی است که دانشجو حرف دارد و اعتراض میکند، من باید جوابش را بدهم، یا حرفش حق است که باید اطاعت کنم، یا نه اشتباه میکند که باید هدایتش کنم.»
رئیسجمهور در ادامه سخنان خود در آن جلسه با بیان اینکه دانشجو نمیتواند آدم بدی باشد چرا که او امید و سازنده فردای مملکت ماست و باید سؤال کند، اظهارداشت: «کرسی آزاداندیشی که رهبر معظم انقلاب بر تشکیل آن تاکید دارند، یعنی اینکه دانشجو آزادانه حرفش را بزند و با منطق جواب بگیرد، هر کدام منطق نداشت باید منطق طرف مقابل را بپذیرد. اینها مسائل روشن علمی است و باید براساس شواهد تصمیم بگیریم. دانشجو را میشود هدایت و توجیه کرد، اگر حق با اوست، خودمان را باید اصلاح کنیم، نه اینکه با او برخورد کنیم. اگر این مسئله را دریافتیم و توانستیم بپذیریم، آن وقت مملکت را آباد میکنیم.»
همانطور که از این سخنان بر میآید حداقل درخصوص دانشجویان اخراجی که بیشترین بخش از گزارش کیهان به آن اختصاص یافته بود، در کلام دکتر پزشکیان به صراحت سخن از بازگرداندن دانشجویان و نه دستور بازنگری پرونده آنها شده است و اتفاقاً یکی از انتقادات کیهان به این سخنان این بود که چرا جناب رئیسجمهور به جای دستور بازنگری پرونده دانشجویان اخراجی، با یک دستور کلی و غیر منطبق با قانون، صرفاً خواستار بازگشت دانشجویان شدهاند؟!
نکته دیگر اینکه، در جوابیه ارسالی بیان شده است که «دستور رئیسجمهور در راستای عدالت در نظام آموزش عالی کشور صادر شده است و دولت وفاق ملی رفتارهای غیرقانونی و سلیقهای را که آزادی بیان و اندیشه در محیطهای دانشگاهی را محدود کند تحمل نخواهد کرد و دانشگاه محل تضارب آرا و اندیشههاست»؛ درخصوص این بخش هم باید گفت؛ ظاهرا دوستان تنظیمکننده این جوابیه نیز خیلی اعتقادی به بازنگری و بررسی پرونده دانشجویان اخراجی و کنکاش بر روی اینکه فلان دانشجو یا استاد اخراجی بر اساس کدام علت اخراج شدهاند ندارند و بدون اینکه توضیح بدهند دقیقاً کجا و چه وقت محدودیت در آزادی بیان و اندیشه در محیطهای دانشگاهی باعث اخراج شده است پیشاپیش رفتارهای غیرقانونی و سلیقهای را دلیل این اخراجها میدانند!
حال آنکه در گزارش کیهان نیز آمده بود: « در سخنان رئیسجمهور محترم به درستی به این موضوع اشاره شده است که «دانشجو حرف دارد و اعتراض میکند»، حرفی نیست، اما بهتر است جناب پزشکیان بفرمایند، چه کسی با حرف زدن دانشجویان و حتی اعتراض و اعلام نظر آنها مخالف است و کجا و چه زمانی دانشجویی صرفا به خاطر حرف زدن یا حتی اعتراض اخراج شده است؟! آیا کسی مخالفتی با ابراز نظر و برپایی کرسیهای آزاداندیشی در دانشگاهها در یک فضای محترمانه دارد؟ چنانکه در این سالها کما بیش برپا شده است.»
درخصوص ادعای محدود بودن آزادی بیان که در جوابیه هم تکرار شده است به این نکته اشاره کرده بودیم که «آیا ایشان (رئیسجمهور)تخریب ساحت علمی، برخی فحاشیهای رکیک و رفتارها و حرکات منافی شأن و عفت عمومی در تعدادی از دانشگاهها در جریان حوادث سال 1401 را صرفاً حرف زدن و اعتراض دانشجویی و بیان منطقی نظرات میدانند؟ اگر دانشجویی در جریان اغتشاشات باعث تخریب اموال عمومی یا آسیب به مردم و ماموران شود صرفا با نشان دادن کارت دانشجویی میتواند از دست قانون بگریزد؟»
در ادامه گزارش کیهان در پاسخ به نظر جناب رئیسجمهور مبنی بر اینکه «دانشجو نمیتواند آدم بدی باشد» (که دوستان در جوابیه ارسالی ورود و اعتراضی به نقد کیهان به آن نداشتند) نیز ضمن تاکید مصرانه بر این اعتقاد قلبی که «قطعاً قاطبه دانشجویان کشورمان به عنوان آیندهسازان کشور را جوانانی مؤمن، سالم، اهل علم، وطن دوست و به دور از رفتار و منش منافی قانون تشکیل میدهند که با حفظ اصول و اعتقادات و گرایشات مختلف مشغول تحصیل هستند»؛ به طرح نمونههایی از دانشجویانی که سالهای قبل و پس از برخورد انضباطی یا قضائی، مورد حمایت بیمنطق سیل رسانهای و مجازی قرار گرفته بودند اما پس از مدتی سر از جلسات سازمان منافقین در پاریس یا نشست و برخاست با رئیسجمهور آمریکا در کاخ سفید و حضور خائنانه در شبکههای معاند در آورده بودند یا دانشجویانی که به استناد مستندات، دنبال خرابکاری با هدایت سازمان منافقین بودند اشاره کردیم. آیا از نظر دوستان تنظیمکننده جوابیه یا شخص رئیسجمهور محترم، این افراد نیز با تنگنظری از تحصیل منع شده بودند یا اینکه آنها مستحق بازگشت به تحصیل برای بیان آزادانه اعتقادات و تکرار رفتار مخرب خود هستند؟! جالب اینکه پس از اظهار نظر رئیسجمهور مبنی بر اینکه«دانشجو نمیتواند آدم بدی باشد»، در فضای مجازی شاهد واکنش کاربران و انتشار تصاویری از سران سازمان منافقین که روزگاری در دانشگاه شریف تحصیل میکردند بودیم.
در بخشی دیگر از این جوابیه، در واکنش به یک درخواست دلسوزانه از رئیسجمهور که گفته بودیم: «ای کاش رئیسجمهور محترم که این چنین کلی و به جای دستور بررسی مجدد پروندهها دستور بازگشت دانشجویان و اساتید کنار گذاشته شده را دادهاند، گوشه چشمی پدرانه هم به وضعیت سه هزار جوان نخبه بورسیهای که طی یک رفتار سیاسی در دولت آقای روحانی از بورسیه و تحصیل آنها جلوگیری شد و زندگی بسیاری از آنها دچار تلاطمهای وحشتناکی گردید میانداختند»، آمده است: «یادداشتنویس روزنامه کیهان در عین حال که از دستور رئیسجمهور محترم برای بازنگری در پرونده دانشجویان یا اساتید اخراجی برآشفته، اما خود در موضوع دیگری، خواهان بازنگری در پرونده دانشجویانی است که آنها را از نظر سیاسی هم طیف خود میداند. صرف نظر از اینکه این نوع برخوردهای دوگانه و سیاستزده چقدر نکوهیده و خلاف شأن رسانهای در تراز جمهوری اسلامی است، طرح این مسئله خود به معنای پذیرش امکان اجحاف در گذشته و تاکید بر ضرورت بازنگری است...». این در حالی است که اولاً درخواست منطقی کیهان نیز بازنگری به جای دستور کلی و بیضابطه است، دوم اینکه در ماجرای کنار گذاشتن سه هزار جوان نخبه بورسیه که در دولت همسو با دوستان یعنی دولت آقای روحانی به دلیل اینکه بورسیه آنها در زمان دولت پیش از آن تایید شده بود، حرف ما دفاع چشم بسته سیاسی نیست و حرف اصلی پایمال شدن زندگی جوانان نخبه بورسیه در ماجرائی سیاستزده است. ظاهراً این نگاه سیاستزده نه در گزارش کیهان بلکه باید در جای دیگر جست. نقد کیهان به این است که چرا باید با نگاه سیاستزده سه هزار جوان بورسیه را کنار گذاشت به این دلیل که در دولت غیر همسو با دولت مستقر بورسیه آنها تایید شده است؟! کجای این نقد سیاستزده است؟
نکته پایانی اینکه، تکرار یا اعتقاد به واژه وفاق ملی نباید باعث شود که دانشجو یا استادی که در حوادث و اغتشاشات سال 1401 به بدترین شکل همسو با تلاش دشمن برای نابودی ملت و کشور، مشغول آشوب و تحریک و میدانداری در اغتشاشات و توهین به ارزشها و ساحت دانشگاه بوده است به جای بازخواست و پاسخگویی یا عذرخواهی به محیط دانشگاه بازگردد. در روزهای اخیر شاهد برکناری دکتر انتظاری استادی انقلابی و با تجربه از ریاست دانشکده صرفا به دلیل یک سهو کلامی و با وجود عذرخواهی بودیم آیا این اقدام با ادعای دوستان در مورد احترام به اساتید و وفاق ملی سنخیت دارد؟ آیا بازگشت بدون عذرخواهی میدانداران اغتشاشات در دانشگاه در کنار برکناری پس از عذرخواهی به خاطر یک خطای کلامی گویای نگاه علمی دوستان است یا اعمال سیاستزدگیهای مخرب؟!