انتخابات ما و انتخابات آنها ! (یادداشت روز)
همزمان با انتخابات ریاست جمهوری در کشورمان، 11هزار و 651 کیلومتر آن طرف‌تر یعنی در آمریکا نیز، مناظرات انتخاباتی بین دو نامزد اصلی یعنی دونالد ترامپ و جو بایدن آغاز شده است. اولین مناظره بین این دو در ساختمان
«سی ان ان» واقع در آتلانتا برگزار شد. این همزمانی باعث شد در این یادداشت مقایسه‌ای داشته باشیم بین نامزدها و انتخابات آنها با نامزدها و انتخابات خودمان. بخوانید:
۱- این جملات را کارشناس «بی‌بی‌سی» پس از مشاهده اولین مناظره بایدن و ترامپ در پنجشنبه‌شب - به وقت محلی آمریکا - نوشته است. پیشاپیش از ادبیات به‌کار گرفته شده در این جملات پوزش می‌خواهیم اما به‌خوبی فضای حاکم بر مناظرات و انتخابات آمریکا و شرایطی که این مثلا ابرقدرت دچارش شده را به نمایش عموم می‌گذارد: «در قوی‌ترین کشور و دموکراسی دنیا شاهد مناظره‌ای بودیم که دو پیرمرد سر توانشان در بازی گلف کَل‌کَل می‌کردند، «فلسطین» به یک فحش بدل شد، یکی سکس با یک هنرپیشه پورن رو تکذیب کرد، دیگری در توجیه سقط جنین گفت خیلی‌ها به «.....» تجاوز می‌کنند و تاثیر کهولت سن بر انسان به نمایشی دردناک بدل شد.»
علاوه بر کارشناس بی‌بی‌سی، کارشناسان تایمز،
سی ان ان، گاردین، نیویورک تایمز و ده‌ها یا شاید حتی صدها رسانه دیگر غربی به تحلیل نخستین مناظره ترامپ و بایدن پرداخته‌اند - و در حال پرداختن هستند - و آنها نیز با کمی تفاوت در موضوع و زاویه تحلیل، به نتایج مشابهی رسیده‌اند. «دروغ»، «فساد مالی و اخلاقی»، «ناتوانی و بی‌لیاقتی» و... در اولین مناظره انتخاباتی آمریکا، خیلی «درشت» و «برجسته» است. اوضاع آن‌قدر خراب است که در جبهه دموکرات‌ها، به دنبال یافتن جایگزینی برای بایدن هستند و اگر قحط‌الرجال نبود، در جمهوری‌خواهان هم قطعا فرد دیگری را جایگزین ترامپ می‌کردند. «سی ان ان» در واکنش به این مناظره نوشت، ترامپ در هر جمله‌ای که به زبان می‌آورد، یک دروغ می‌گفت. «توماس فریدمن» هم در نیویورک تایمز نوشت با دیدن این مناظره رقت‌انگیز اشکش درآمده است: «من در هتلی در شهر لیسبون به تنهائی مناظره بایدن و ترامپ را تماشا کردم. این مناظره اشک من را درآورد. هیچ وقت در عمرم یک چنین لحظه رقت‌انگیزی را در سیاست مربوط به کارزارهای انتخاباتی آمریکا به یاد نمی‌آورم چون دقیقا اکنون فاش شد که بایدن مردی خوب و رئیس‌جمهوری خوب است که هیچ برنامه درستی برای پیروزی مجدد در انتخابات ریاست جمهوری ندارد...دونالد ترامپ، مردی شریر و رئیس‌جمهوری حقیر است که هیچ چیز یاد نگرفته و هیچ چیز را فراموش نکرده است. او همان فواره دروغی است که قبلا بود و تنها دل‌مشغولی شکایت‌های خودش را دارد؛ شکایت‌هایی که هیچ قرابتی با ضروریات رهبری آمریکا در قرن بیست‌و‌یکم ندارند.»
بعد از فریدمن، نوبت به ستون‌نویس گاردین رسید که بنویسد: «جو بایدن در طول مناظره به تته‌پته افتاد و نتوانست عملکرد قابل قبولی نشان دهد. ترامپ که یک دروغگوی قهار است بارها دروغ گفت و از جواب دادن به سؤال‌های سخت طفره رفت.» گاردین سپس با اشاره به واکنش‌های غالب در آمریکا به این مناظره نتیجه گرفت این مناظره برای سرافکندگی بود. واقعیت این است که بایدن به‌شدت از آلزایمر، پارکینسون و حواس‌پرتی رنج می‌برد، طوری که در برنامه‌ها، کوچک‌ترین حرکات و جملات را از قبل برایش می‌نویسند. او قادر نیست چند جمله را
پشت سر هم به زبان آورد. ترامپ هم اگرچه به اندازه بایدن حواس‌پرت نیست و کمتر از او گاف می‌دهد اما در فساد مالی به‌خصوص اخلاقی «غرق» شده است. اکنون که در حال مطالعه این یادداشت هستید، ترامپ با 34 فقره جرم مواجه است و احتمال زندانی شدنش «جدی» است. حتی در صورت پیروزی در انتخابات! این خلاصه صورت وضعیت آمریکاست! «تایمز» دیروز این «صورت وضعیت» را در قالب یک کاریکاتور ترسیم کرد و زیر آن نوشت: «آیا شما دو نفر، بهترین گزینه‌های ما هستید؟!»
۲- اما انتخابات ما. دیروز چهاردهمین انتخابات برای انتخاب نهمین رئیس‌جمهور کشورمان برگزار شد، آن هم با 5 مناظره طولانی و سخت. تا لحظه تنظیم این یادداشت، هیچ گزارش رسمی و قابل اعتمادی از پیروزی، جلو یا عقب بودن هیچ یک از نامزدها و حتی میزان مشارکت در دست نبود، فلذا جملات بعدی را در چنین فضائی فهم کنید. مناظره‌ها در کشورمان - برخلاف مناظره پنجشنبه آمریکا - در فضائی بسیار اخلاقی‌تر برگزار شد. اگرچه برخی بی‌اخلاقی‌ها وجود داشت ولی انصافا، قابل مقایسه با بی‌اخلاقی‌های انتخاباتی آنها نبود. تمام نامزدهای انتخاباتی ما - به استثنای برخی اطرافیان برخی نامزدها - نجیب و شریفند. این یک. دو: کشور عزیزمان ایران، روزهای سختی را پشت سر گذرانده است. رئیس‌جمهور و دولت پرتلاشی را از دست داده، وسط منطقه‌ای به‌شدت جنگی قرار گرفته، ناجوانمردانه‌ترین تحریم‌ها را به جان خریده، با پست‌ترین، بی‌اخلاق‌ترین و نامردترین اپوزیسیون‌ها سر شاخ است و با مشکلات اقتصادی نیز دست و پنجه نرم می‌کند. اما شرایط آن - به قول آن استاد چینیِ مطالعات خاورمیانه - برای جهان خارج از ایران قابل تصور نیست. او پس از سفر به ایران نوشت: ایران در ماه آوریل یک تنش نظامی سنگین با اسرائیل را پشت سر گذاشت، ماه بعد یعنی ماه می شاهد سقوط بالگرد رئیس‌جمهورش بود، و در ماه ژوئن نیز انتخابات ریاست جمهوری دارد اما «چنان آرامشی در اینجا هست که برای جهان خارج قابل تصور نیست.»
۳- وقتی این یادداشت را مطالعه می‌کنید، احتمالا نتایج انتخابات منتشر شده است. سوای از نتیجه - که حتما مهم است - باید گفت، انتخابات فی‌نفسه، مهم و نعمتی بزرگ است؛ آن هم در کشوری مثل کشور ما و در دوران جمهوری اسلامی ایران. در کشوری که زمانی، سلاطین می‌آمدند و می‌رفتند بدون آنکه مردم و نظر و رای آنها کوچک‌ترین اهمیتی داشته باشد. این کشور دورانی را پشت سر گذاشته که کشورهایی مثل انگلیس و آمریکا با اشاره انگشت، شاه و وزیر جا‌به‌جا می‌کردند؛ اکنون به برکت انقلاب اسلامی ایران و جمهوری اسلامی این مردم هستند که انتخاب می‌کنند چه کسی در راس قدرت باشد و چه کسی نباشد و پای انتخاب خود نیز می‌مانند. ما هم از خدای مهربان می‌خواهیم بهترین‌ها را برای این کشور و این مردم رقم بزند.
جعفر بلوری