هنر دور زدن تحریمها
صادرات نفت ایران رکورد ششساله را شکست
روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز گزارش داد که ایران بیش از هر زمان دیگری در شش سال گذشته نفت صادر میکند و درآمدش به سالانه 35 میلیارد دلار رسیده است.
به گزارش ایبنا و به نقل از فایننشال تایمز، صادرات نفت ایران به بالاترین میزان در شش سال اخیر رسیده و 35 میلیارد دلار درآمد از آن ایران کرده است. برخی ناظران بر این باورند که دولت بایدن قصد ندارد در واکنش به حمله بامداد یکشنبه ایران به اسرائیل، تحریمهای نفتی را تشدید یا بهطور جدیتری اعمال کند.
براساس دادههای مؤسسه ورتکسا (فعال در زمینه رصد اطلاعات شرکتهای نفتی)، ایران در سه ماهه نخست سال 2024 بهطور متوسط روزانه یک میلیون و 560 هزار بشکه نفت، عمدتاً به چین، صادر کرده است که بالاترین میزان از سه ماهه سوم سال ۲۰۱۸ تاکنون است. دولت ترامپ در این سال تحریمهای نفتی سنگینی علیه ایران اعمال کرد.
«فرناندو فریرا» از مؤسسه «انرژی رپیدین» در آمریکا بر این باور است که ایران در دور زدن تحریمها ماهر شده است.
به گفته او دولت بایدن اگر به واقع به دنبال کاهش درآمد نفتی ایران است باید روی چین تمرکز کند. اما تحلیلگران میگویند دولت بایدن نسبت به اعمال استراتژی فشار حداکثری با اکراه عمل میکند.
تحلیلگران در این زمینه به تورم در آمریکا در سال انتخابات که بخشی از آن به افزایش بهای انرژی مربوط میشود اشاره میکنند. هر بشکه نفت برنت در حال حاضر حدود ۸۸ دلار معامله میشود.
بالاترین رقم صادرات در 10 ماه اخیر
از طرفی به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز، گزارش مؤسسه کپلر نشان میدهد صادرات نفت خام ایران در ماه مارس (اسفندماه) به خاطر تقاضای بالای چین در سال گذشته و سال جاری میلادی به طور متوسط برابر با یک میلیون و 610 هزار بشکه در روز بوده یعنی بالاترین رقم طی 10 ماه گذشته است. ایران در آن ماه یک میلیون و 680 هزار بشکه در روز نفت صادر کرد که بالاترین رقم از 2018 بود.
بر اساس این گزارش، صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران در ماه مه (اردیبهشت ماه) 2018 به دو میلیون و 800 هزار بشکه در روز رسید، یعنی بالاترین میزان صادرات از سال 2013.
طبق گزارش کپلر، صادرات نفت خام ایران در ماه مه 2018 برابر با دو میلیون و 510 هزار بشکه در روز بود. اطلاعات اوپک نشان میدهد صادرات ایران در آن زمان به طور متوسط برابر با دو میلیون و 540 هزار بشکه در روز بوده، یعنی بالاترین رقم از 2011.
آمریکا در ماه مه 2018 تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ به طور یکجانبه از قرارداد اتمی برجام بیرون رفت و تحریمهای جدیدی علیه صنعت نفت ایران با هدف صفر کردن فروش نفت این کشور وضع کرد.
چین در سه ماهه اول 2021 واردات نفت ایران را تا حدود 800 هزار بشکه در روز در ماه ژانویه (دیماه) و تقریباً یک میلیون بشکه در روز در ماه مارس افزایش داد.
موفقیت ایران در دور زدن تحریمها
تحلیلگران عقیده دارند افزایش صادرات نفت ایران تا حدی نتیجه موفقیت این کشور در دور زدن تحریمهای آمریکاست.
تولید نفت ایران مدتهاست هدف امواج متمادی تحریمها قرار گرفته است. آمریکا از زمان خروج دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق این کشور از قرارداد اتمی ایران در 2018، بارها تحریمهایی برای محدود کردن صادرات نفت ایران و کاهش درآمد کشور وضع کرده است.
این گزارش میافزاید ایران در سال ۲۰۲۳، حدود یک پنجم ظرفیت نفتکشهای خود را افزایش داده و به 253تانکر رسانده است. تعداد سوپرتانکرهایی که ظرفیت دو میلیون بشکه نفت دارند نیز نسبت به سال ۲۰۲۱ دو برابر شده است.
شرکت کپلر هم مدعی است که تقریباً همه نفتی که ایران در سال جاری صادر کرده است به چین رفته است. دولت بایدن نگران است که اعمال جدی تحریمها روابط شکننده پکن-واشنگتن را تحت تاثیر قرار دهد. چین، یک دهم منابع نفت مورد نیاز خود را از ایران تأمین
میکند.
البته کارشناسان انرژی معتقدند چینیها حاضر به کاهش واردات نفت از ایران نیستند چرا که نمیخواهد بیش از گذشته به نفت روسیه و عربستان وابسته شود.
جواد اوجی، وزیر نفت هم ماه گذشته گفته بود که صادرات نفت در سال جاری بیش از 35 میلیارد دلار درآمد برای ایران داشته است. او گفت که ایران اکنون میتواند به هرجا که میخواهد با «تخفیفی جزئی» نفت صادر کند.
ایران به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ اوپک حدود سه میلیون بشکه در روز نفت تولید میکند که سه درصد از کل تولید نفت جهان را تشکیل میدهد.
با وجود اینکه ایران عضوی از اوپک و ائتلاف اوپک پلاس است، اما از طرح کاهش تولید این گروه جهت حمایت از بازار نفت معاف شده است.