# سلامت
موتور سیستم ایمنی بدن را در فصل زمستان گرم نگه دارید
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه در فصول سرد سال امکان ابتلا به عفونتهای تنفسی افزایش پیدا میکند، بر ضرورت مصرف آنتی اکسیدان کافی به منظور تقویت ایمنی بدن در مقابل ویروسها و باکتریها تأکید کرد.
به گزارش ایسنا، آرزو رضازاده، دکترای علوم تغذیه درخصوص نیازهای تغذیهای افراد در فصول سرد سال، عنوان کرد: به طور کلی کالری و ریزمغذیهای مورد نیاز در شرایط و فصول مختلف، تفاوتی ندارد و توجه و تنوع در مصرف گروههای اصلی مواد غذایی مطابق با هرم تغذیهای در هر فصلی توصیه میشود. البته در روزهای سرد باید مصرف آنتی اکسیدانها را افزایش داد؛ چرا که به علت شرایط موجود، زمان بیشتری در فضای بسته سپری میشود و افراد در معرض ابتلا به عفونتهای تنفسی قرار میگیرند.
به گفته وی، در فصل سرد به علت خشکی هوا، رطوبت لایه مخاط دستگاه تنفسی و توان لایه مخاطی برای دفع ذرات میکروبی و ویروسی کاهش مییابد. همچنین میوهها، سبزیها، گروه نان و غلات و سایر گروههای اصلی مواد غذایی آنتی اکسیدان مورد نیاز بدن را تأمین میکنند و مواد غذایی سرشار از ویتامین A و پیشسازهای آن، ویتامین C، ویتامین E و ویتامین D آنتیاکسیدانها قوی هستند که مصرف روزانه آن توصیه میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار کرد: میوههای زرد و قرمز همچون خرمالو و سبزیجاتی مثل کدو حلوایی که در این فصل به وفور در دسترس هستند، پیشسازهای ویتامین A یا همان کاروتنهای مورد نیاز بدن را تأمین میکنند. انواع فلفل شیرین، فلفل سبز و فلفل دلمهای به صورت خام سرشار از ویتامین C هستند.
فواید مصرف سبزیجات
رضازاده با تأکید بر لزوم مصرف سبزیجات سبزرنگ همچون سبزی خوردن، کاهو و اسفناج به علت افزایش مقاومت بدن در مقابل عفونتهای تنفسی، تصریح کرد: ویتامین E موجود در دانههای روغنی و روغنهای سالم همچون روغن ذرت و زیتون، آنتی اکسیدانهایی هستند که نقش بسزایی در خنثی کردن مواد اکسیداتیو موجود در بدن دارند.
این متخصص علوم تغذیه عنوان کرد: متخصصان هیچگاه به افراد توصیه نمیکنند مصرف روغن را به طور کامل قطع کنند. همچنین مغزهایی مثل گردو و دانههای روغنی که حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ هستند، خاصیت ضد التهابی دارند و مصرف آن برای افراد مبتلا به عفونتهای تنفسی نیز مفید است.
وی با اشاره به وجود امگا-۳ در آبزیان نیز عنوان کرد: ماهیهایی همچون قزل آلا و کیلکا به علت دسترسی و قیمت ارزانتر، منبع مناسبی برای تامین امگا-۳ و ویتامین D محسوب میشوند. همچنین برگ تازه خرفه نیز سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه، لبنیات را نیز مملو از ویتامین D، A، C و E اعلام کرد و گفت: توصیه میشود روزانه دو تا سه واحد لبنیات مصرف شود؛ یک لیوان شیر، یک لیوان ماست، دو لیوان دوغ یا ۴۵ گرم پنیر هر کدام یک واحد محسوب میشوند.
ضرورت مصرف مواد حاوی روی و آهن
رضازاده روی و آهن را یکی از مهمترین مواد معدنی و منابع تأمین آنتیاکسیدان بدن دانست و گفت: این دو ماده معدنی در فصول سرد سال به افزایش مقاومت بدن در برابر عفونتها کمک میکنند. از طرفی روی در مواد غذایی در دسترس همچون غلات به وفور یافت میشود. البته نانهای سبوسدار با رنگ تیره، مقدار روی بیشتری دارند. به طور کلی باید توجه کرد نان، تخمیر شده باشد. انواع مغزها، دانهها، گوشتها و آبزیان نیز حاوی روی و آهن هستند.
این متخصص تغذیه درخصوص باور برخی مبنی بر وجود تأثیر مستقیم سردی هوا و افزایش وزن، تصریح کرد: یکی از دلایل این امر کوتاه شدن روز، گذراندن زمان بیشتر در منزل و تمایل به ریزهخواری در اوقات فراغت به ویژه مصرف مواد غذایی شیرین و چرب فاقد ریزمغذیهای ارزشمند، با کالری بالا عنوان میشود.
وی در ادامه بیان کرد: نوع پوشش در فصل سرد، زاویه مایل تابش خورشید و به طور کلی کمتر در معرض نور آفتاب بودن، منجر به کمبود ویتامین D در بدن میشود. مطالعات نشان میدهد کمبود ویتامین D، تغییر خلق و خو در افراد را به همراه دارد که خود یکی از مهمترین عوامل گرایش افراد به خوردن شیرینیجات است. همین امر موجب افزایش وزن میشود.
رضازاده کاهش مصرف مایعات در فصل سرد را از دیگر دلایل اضافه وزن اعلام کرد و گفت: دهیدراته شدن بدن بر میزان سوخت و ساز تأثیر میگذارد و متابولیسم را کاهش میدهد. لازم است در فصول سرد به علت خروج کمتر از منزل، امکان تحرک در منزل فراهم شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه همچنین عنوان کرد: در روزهای سرد مواد غذایی باید کنترل شده مصرف شود و در زمان احساس نیاز به مصرف مواد غذایی، انتخابهای سالمتری همچون میوه و سبزی صورت گیرد. این مواد به علت فیبر بالا، جذب قند را آهستهتر و از افزایش وزن جلوگیری میکنند.
توصیه تغذیهای مرتبط با آلودگی هوا در فصول سرد
وی با بیان اینکه در فصول سرد، آلودگی هوا نیز افزایش مییابد، اظهار کرد: مواد سرشار از آنتیاکسیدان، سلنیوم، گوگرد و منیزیم خاصیت سمزدایی دارند و به دفع آلایندهها از بدن کمک میکنند. سیر، پیاز، مغزها، گوشتها، قارچ، برخی میوهها همچون موز و سبوس موجود در غلات سرشار از این مواد هستند و در این روزها بر مصرف آنها تأکید میشود. همچنین مصرف روزانه ۳ تا ۵ واحد سبزیجات با رنگ تیره به علت داشتن منیزیم، فیبر و ویتامین C نیز توصیه میشود.
رضازاده در پایان با اشاره به نقش فیبر در دفع آلایندهها از سیستم گوارشی، تصریح کرد: هر سهم سبزیجات معادل یک لیوان سبزیجات خام خورد شده، نصف لیوان سبزیجات پخته، نصف هویج یا پیاز است. به طور کلی با دریافت روزانه ۴۰۰ گرم میوه و سبزی در مجموع فیبر کافی بدن تأمین میشود.