مد و پیروی از یک الگو و مدل امروزه بسیاری از حوزه‌های زیستی انسانِ عصر مدرنیته را تحت تاثیر خود قرار داده و آن را به صورت جزئی لاینفک از زندگی بشر درآورده‌اند، تا جایی که سالانه جشنواره‌های زیادی با محوریت مد در کشورهای مختلف برگزار می‌شود. 

از دوره‌ رنسانس - قرن چهارده تا‌شانزده - تاکنون مد به‌ عنوان یک پیامد مؤثر اجتماعی در زندگی انسان غربی شناخته شده و به دیگر نقاط نیز سرایت کرده است.

با پیشرفت و گسترش چشمگیری که در عرصه رسانه در عصر ارتباطات رخ دادگستره، شتاب و سرعت تاثیرپذیری بشر از رسانه نیز به طرز چشمگیری دستخوش تحول شد و رو به افزایش گذاشت. 

یکی از بسترهایی که رسانه‌ها در آن بستر و شرایط مهیای آن به دست‌اندازی در سبک زندگی جوامع مختلف و نابود کردن فرهنگ‌های آنها مشغول هستند موضوع «مد» است که بازار پرسود و منفعتی برای عده بسیار اندکی از گردانندگانش نیز دارد. 

ایران نیز از مسئله مد عقب نماند و یکی از آسیب‌های اجتماعی امروز، تغییر سبک زندگی زنان و دختران ایرانی است که می‌توان آن را به گونه‌ای در دوره‌ پهلوی اول نیز ریشه‌یابی کرد. 

در دورانی که رضاخان سفرهای خارجی می‌رفت و سوغات آن سفرها برداشتن حجاب زن و دختر ایرانی بود؛ به گونه‌ای ریشه‌ کهن این ماجراست. 

 هرچند می‌توان تاریخچه‌ پرداختن به اعمال جراحی زیبایی را در سال 1333 با ورود جراحی پلاستیک توسط دکتر اصانلو پدر جراحی پلاستیک ایران، برای ترمیم و بازسازی ظاهری افراد آسیب دیده یا دارای نقص‌های مادرزادی، به کشور؛ دانست. اما از همان ایام افرادی که از صورت و اندامشان ناراضی بودند در این چرخه‌ جذّاب و چشم‌پرکن شرکت کردند.

 بنابراين از همان زمان مردمی که دنبال الگو و مد بودند بیشتر به سمت اعمال جراحی سوق داده شدند و این سونامیِ تلخِ امروز ناشی از ویروس مدگرایی هست که در این روزگار پاندومی شده است.

اگر به جامعه‌ دختران دهه هشتادی و زنان دهه شصت و هفتاد نگاهی بکنیم متوجه می‌شویم کاشت ناخن، شیدینگ و آژین کاری تقریبا عادی شده و حتی گوی سبقت را از اعمال جراحی زیبایی ربوده است، این در حالی ‌است که بیش از نود درصد این افراد از عوارض کاشت ناخن و شیدینگ و عوارض آن بر روی بدن بی‌‌اطلاع هستند.

رشد بلوغ و سنِّ پرداختن به آرایش و اعمال جراحی در ایران نسبت به جوامع پیشرفته به شدت پایین است که بخش اعظم این تغییرات ناشی از اقناع مخاطب و هدایت به سمت تغییر سبک زندگی از سوی رسانه‌های خارجی و گاه داخلی است.

این در حالی ‌است که خداوند متعال در سوره احزاب زنان پیامبر را از تبرج و خودنمایی نهی می‌کند که این تنها زنان پیامبر را شامل نمی‌شود و عمومیت اجتماعی دارد، اما رسانه‌های خارجی با قبح‌زدایی و هنجار‌شکنی سعی در ترویج تبرج دارند. 

آنها با عادی‌سازی توام با شعار «زیبایی و اهمیت به زن» سعی در کالا کردن زن دارند که در این راستا زن و نسل نوجوان را به سمت آرایش‌های عجیب و اعمال جراحی هدایت می‌کنند.

در این روزگار که افکار عمومی در معرض بمباران اطلاعاتی قرار گرفته؛ رسانه‌ غربی به مثابه «تروا» جامعه را به بی‌اخلاقی و تغییر سبک زندگی سوق می‌دهد و این در حالی ‌است که آموزش و پرورش ما که به عنوان سکّاندار تعلیم و تربیت است باید از بدو ورود دانش‌آموز تا پایان تحصیلات مقدماتی به وظیفه خود عمل کند؛ با عدم نظارت بر ترویج مدگرایی، حتی برخی از معلمان خود نیز موجب ولنگاری فرهنگی شده‌اند؛ زیرا معلمی که هر روز ساعت‌ها در کنار کودک است گاه به عنوان الگویی در ذهن کودک تثبیت می‌شود. 

فرضیه‌ بعدی در چرایی گرایش زن و دختر نوجوان به سمت آرایش که باید به آن پرداخت این است، که این قشر از جامعه خواهان همسو شدن اجتماعی با گروه همسالان خود هستند؛ دختر نوجوانی که دوره متوسطه دوم را می‌گذراند دختری‌ است در اواخر بحران بلوغ و خواهان توجه و دیده شدن و به این خاطر رو به انواع آرایش‌هایی که متناسب با سن دختر نوجوان نیست، می‌آورد.

 ورود هوش مصنوعی به زندگی بشر در کنار محاسنی که دارد یک آژیر خطر بزرگ برای نسل جدید است؛ نسلی که خود را در آینه‌ هوش مصنوعی زیباتر می‌بیند و تمام تلاش خود را به‌کار می‌گیرد و تمام رنج و درد اعمال جراحی کوچک و بزرگ را به جان می‌خرد تا از کاروان مد عقب نماند. 

از فرضیه‌ جهل و یا لجبازی مخاطب که متاثر از مسموم کردن فضای اجتماعی است نیز نباید غافل شد که در این راستا تلاش بیشتر نهادهای فرهنگی و دینی را می‌طلبد؛ زیرا برخی از آرایش‌های زنانه مشکل فقهی دارد که مخاطب یا نسبت به حکم آن جاهل است یا در معرض بمباران غلط اطلاعاتی قرار گرفته و یا در اثر مسموم شدن فضای اجتماعی با آگاهی کامل دچار لجبازی شده است.

در این راستا وظیفه نهادهای دینی است که با کار فرهنگیِ به‌روز با شیوه‌ مداخله‌ غیرمستقیم در کنار نهادهای فرهنگی کشور در راستای آگاهی‌بخشی اجتماعی تلاشی بیشتری از قبل داشته باشند.

در ترویج این فرهنگ مسموم از نقش رسانه‌ ملی نیز نباید غافل شد. مادامی که رسانه‌ بدون فیلتر، خانمی را به عنوان ستاره و‌ هادی افکار عمومی در جامعه مطرح می‌کند که نوع سبک زندگی آن خانم در رسانه با واقعیت تناقض فاحش دارد نباید الگوگیری ناصحیح را دور از ذهن دانست. رسانه‌ ملی حتی برای تبلیغ کالا و... از ظرفیت، زیبایی و اندام زنانه بهره می‌گیرد که همین اشکال سبب الگوگیری غلط می‌شود.

رسانه باید با قدرت و سرمایه‌ خود در راستای فرهنگ‌سازی قدم برداشته و با شفاف‌سازی اجتماعی به زنان و دختران نوجوان بفهماند که آمار این نوع اعمال در جراحی در کشورهای توسعه یافته به شدت پایین‌تر از ایران است که این ناشی از اعتماد به‌نفس بالای زنان در جوامع پیشرفته است. در جوامع غربی اصولا آرایش غلیظ و اعمال جراحی زیبایی مختص خانم‌هایی با سن بالاست، نه خانم‌های جوان و دختران نوجوان. 

گاه باید به زنان و دختران ایرانی یادآور شد که ما در جنگ نرم به سر می‌بریم جنگی که امروز زن و دختر ایرانی را به عنوان سلاح برای ضربه زدن به فرهنگ اصیل ایرانی تبدیل کرده است. 

باید به زنان ایرانی یادآور شد که پرهیز از تبرج و این نوع اعمال جراحی و رقابت برای زیبایی‌های مصنوعی یکی از اصول ارزشمند اسلامی است که آثار اجتماعی و تمدنی مثبتی را دربر دارد و عدم رعایت آن نیز قدرت تخریب یک تمدن را دربر خواهد داشت. همان‌طور که در تاریخ اسلام، ما شاهد نمونه غمبار سقوط اندلس در اروپا هستیم. اسپانیای قدیم یا همان اندلس تمدنی 800 ساله و اسلامی داشت که با تغییر سبک پوشش بر پایه‌ مد به اضمحلال کشیده شد. 

 به‌زعم رولان بارت نشانه‌شناس و منتقد فرانسوی «مد در واقع یک نظام فرهنگی از معانی است.»

زندگی امروز بشر با مد گره خورده تا جایی که مد، سبک زندگی، طراحی منزل و خودرو، فرم بدن و حتی شخصیت افراد را تحت تاثیر قرار داده است. بنابراین باید با بالا بردن اعتماد به‌نفس زنان و دختران ایرانی، سعی کرد تا گرفتار تله آسیب‌پذیری نشوند، زیرا گاه تله‌های روانی و عدم اعتماد به‌نفس ظاهری سبب تکاپو برای تغییر هست که این عدم اعتماد به‌نفس اگر به درجه بالا برسد نیاز به درمان جدی دارد. 

خانواده به عنوان مهم‌ترین رکن فرهنگ‌سازی و تربیتی در سن زیر مدرسه در کنار تمام نهادهای فرهنگی، آموزشی و دینی وظیفه دارند با فرهنگ‌سازی صحیح سعی کنند زن ایرانی که ستون خانواده هست را از هر آسیبی حفظ کنند زیرا طرح دشمن تلاش برای شکست یک ملت قهرمان هست که سال‌هاست در زیر پرچم دین به قدرتی بزرگ تبدیل شده و چه آرام و ظریف زن و دختر ایرانی را ابزار رسیدن به اهداف خود قرار داده‌اند.