انسان در دو حال ممکن است خدا را بخواند یکی در وقتی که اسباب و علل از او منقطع شود و دچار سختی و اضطرار گردد، و یکی در وقتی که روح خودش اوج بگیرد و خود خویشتن را از اسباب و علل منقطع کند. در حال اضطرار و انقطاع اسباب انسان خود به خود به طرف خدا می‌رود، احتیاج به دعوت ندارد، و البته این کمالی برای نفس انسان نیست. کمال نفس در این است که خودش خود را منقطع سازد و اوج بگیرد.(1)

____________

1- بیست گفتار، شهید مطهری(ره)، ص238