دبیر جشنواره مدیحهسرایی و چاووشیخوانی روستایی رضوی:
چاووشیخوانی و مدیحهسرایی باید به جامعه شناسانده شود
احمد صدری که به عنوان دبیر بخش چاووشیخوانی و مدیحهسرایی رضوی روستایی در رابطه با ماهیت این بخش به ما گفت: یکی از گونههای موسیقایی که ما در حوزه اقوام مختلف که جنبه کاربردی دارد، بحث چاووشیخوانی است.
وی در این باره یادآور شد: از قدیمالایام اشخاصی که عازم زیارت میشدند طی مراسمی به همین نام، یک نوع آمادگی ذهنی، فکری و مذهبی کسب کرده و راهی میشدند.
صدری با بیان اینکه اغلب این مراسمی که در حوزه اقوام مختلف داریم، با موسیقی همراه است، عنوان کرد: این موسیقیها آنگونه نیست که حتما با سازی همراه باشد.
به اذعان وی، آن تکهکلامی که دارای ریتم و وزن هست خود به خود در عرصه موسیقی نیز وارد میشود و لذا حضور ساز الزاما برای همه انواع موسیقی اقوام مطرح نیست و میتواند بر پایه کلام دارای ریتم و وزن باشد.
دبیر جشنواره مدیحهسرایی و چاووشیخوانی روستایی رضوی تصریح کرد: درواقع چاووشیخوانی فضائی بوده که به لحاظ ذهنی شخص را برای تشرف به زیارت آماده میکرده و در اصل بخشی از آداب زیارت محسوب میشده که در اقوام مختلف در گونههای مختلفی بهصورت آوازی اجرا میگردیده است. وی در رابطه با هدف جشنواره چاووشیخوانی و مدیحهسرایی روستایی نیز متذکر شد: هدف این بوده که عزیزانی که در روستاها با این نغمهها آشنایی دارند وارد عرصه شده تا با احیا و کاربردهای جدیدتری بتوان از این نغمهها بهره برد بر همین مبنا این بخش به جشنواره افزوده شد.
صدری خاطرنشان کرد: در این راستا قرار است عزیزانی که در بخش روستایی در اقوام مختلف ملودیها، آواها و نواهایی در ارتباط با چاووشیخوانی دارند، به دبیرخانه ارسال کنند تا از بین آنها آثار برتر برای اجرای صحنهای انتخاب شود که در نهایت در اختتامیه روستای کندر در میناب به تقدیر خواهند رسید. دبیر جشنواره مدیحهسرایی و چاووشیخوانی روستایی رضوی همچنین گفت: امسال اولین سالی است که این بخش به جشنواره اضافه شده لذا لازمه این کار ابتدا شناسايی و معرفی این هنر به جامعه است.
وی تاکید کرد: بر اساس این شناسایی در میان اقوام مختلف افراد، گروهها و قومهای متفاوت متوجه چنین رویدادی میشوند که حالت مسابقهای دارد لذا مورد تشویق واقع میشوند، و خود این روند باعث ایجاد رغبت میشود.
صدری با با بیان اینکه زمینههای اجتماعی چاووشیخوانی دیگر از بین رفته خاطرنشان کرد: در گذشته شاهد بودیم افرادی که میخواستند به مشهد یا کربلا یا زیارت حج بروند چنین مراسمهایی داشتند اما دیگر این اتفاق نمیافتد که بخواهند برایش مراسم بگیرند یا امر خاص تلقی بشود. به تصریح وی، درست است که بستر اجتماعی چنین محفلهایی الان نیست ولی بههرحال این آواها و نواها میتواند صورتهای نو و کاربردهای جدیدی پیدا کرده و به جامعه شناسانده شود.
دبیر جشنواره مدیحهسرایی و چاووشیخوانی روستایی رضوی افزود: مثلا یک بخشهایی از این نواها و مدیحه یا چاووشیخوانیها میتواند اهنگسازی شود یا آواهایی به صورت امروزی تولید شود که در فضای رادیو و تلویزیون استفاده شده و به مخاطب عرضه گردد.
وی با تاکید بر اهمیت بروزرسانی چنین هنرهایی با بیان اینکه چون بستر فرهنگی این ماجرا تغییر کرده، ابراز داشت: حوزههای هنرهای سنتی متناسب با شرایط اجتماعی میتواند خودش را بازتولید بکند؛ مثلا الان قبلا پردهخوانی در قهوهخانهها انجام میشده که اصولا یک فضای مردانه بودند در حالیکه کافیشاپهای کنونی فضائی ست که بیشتر خانمها حضور دارند و لذا دیگر نمیطلبد آنجا کسی نقالی یا شاهنامهخوانی بکند چون اقتضائات دیگری دارد.
صدری عنوان داشت: در این زمینه با نگاه به فرهنگ خود، میتوانیم در عرصه مدیحهسرایی و چاووشیخوانی نیز یک بازتولید جدیدی داشته باشیم تا بهره دیگری حاصل شود.
وی با بیان اینکه اغلب در مراسم مذهبی معمولا رادیو - تلویزیون سراغ کارهای پاپ میرود که بین مضمون، محتوا و موسیقی رابطه تنگاتنگی وجود ندارد و بر پایه مظروف نیست، تصریح کرد: این در حالی است که چاووشیخوانی با فرهنگ، تاریخ و سنتهای ما همخوانی دارد و در صورت شناساندن، خیلی زود جای خودش را باز میکند.
به گفته دبیر جشنواره، مدیحهسرایی و چاووشیخوانی روستایی رضوی، از همین ملودی ساده چاووشیخوانی میشود به عنوان ماده خام استفاده کرد و آن را تبدیل به اقدامات و آثار جدیدتری نمود که بر این اساس سلیقه شنیداری مخاطبان نیز عوض میشود.
وی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: هدف نهائی ما نیز همین است که این آثار به فرهنگ و تاریخ ما وصل شود و ماندگاری داشته باشد نه اینکه صرفا در یک رویداد و جشنواره محصور بماند.